ابزار ناکارآمد تحریم علیه روسیه

نواندیش: با تشدید بحران اوکراین، اعمال تحریم از جانب آمریکا و اتحادیه اروپایی علیه روسیه هر روز بیش از پیش اجتناب ناپذیر می نماید. از یک سو کشورهای غربی پس از اعلام استقلال کریمه، نمی توانند به محکوم کردن مسکو اکتفا کنند و از سوی دیگر تحریم اقتصادی به مراتب به ورود نیروهای نظامی ناتو به صحنه رویارویی نظامی با نیروهای روسی ارجحیت دارد. اروپا پس از تجربه های تلخ دو جنگ جهانی، مایل نیست بار دیگر شاهد جنگ افروزی در داخل مرزهای خود باشد؛اما این تحریمها تا چه اندازه می تواند مثمر ثمر واقع شود؟

به گزارش نواندیش ،سایت میدل ایست آنلاین می نویسد، اولین بخش از این تحریم ها روز چهارشنبه گذشته از سوی کمیسیون خارجی سنای آمریکا به تصویب رسید و مشتمل بر ندادن روادید و مسدود کردن حساب های اشخاص دخیل در سرکوب و خشونت در اوکراین می باشد.

قرار است تدابیر مشابهی نیز از سوی اتحادیه اروپایی اتخاذ شود. اما گفته می شود آمریکا به زودی این تحریمها را به اشخاص حقوقی مانند بانک ها و موسسات مالی و تجاری دولتی نیز تعمیم خواهد داد.
روس ها اعلام کرده اند که در اقدامی تلافی جویانه در برابر هر یک از تحریم های اعمال شده، افراد حقیقی و حقوقی را در غرب مورد تحریم قرار خواهند داد.

در این میان باید به پاسخ این سئوال بیاندیشیم که بهای این تحریمها برای ما اروپایی ها چه اندازه خواهد بود. این بها هر چه باشد، برای اروپا به مراتب بیشتر از آمریکا خواهد بود. اهمیت روسیه برای بازار اروپا به مراتب بیشتر از اهمیت آن برای بازار امریکاست و فراموش نکنیم که یک سوم گاز اروپا، از سوی روسیه تامین می شود.
بار وقوف به این حقیقت این سوال پیش می آید، تحریم هایی که به اعمال کنندگان آن بیشترین ضربه را وارد کند، از چه ارزشی برخوردار می باشد؟ شاید زمان آن فرارسیده باشد که اروپا تا حدی از وابستگی انرژی خود به تامین کنندگان دارای مشکلات سیاسی، بکاهد. اما کاهش وابستگی اروپا به منابع نفت و گاز روسیه و خاورمیانه تنها با افزایش چشمگیر و واقعی تولید نفت و گاز آمریکا محقق خواهد شد و به نظر نمی رسد که تحقق آن به سرعت امکان داشته باشد.

 از سوی دیگر شاید تحریم ها هیچگاه نتوانسته اند کشور هدف را به تسلیم کامل وادار کنند، اما تحت شرایط خاص سیاسی و در کنار چندین مولفه دیگر، قادر به ایجاد برخی تغییرات بوده اند. برای مثال تحریم علیه رژیم آفریقای جنوبی توانست به نحوی اقتصاد آن کشور را تحت تاثیر قرار دهد. اما ساختار تحریم ها بدون وجود نلسون ماندلا نمی توانست باعث سقوط رژیم آپارتاید بشود.

در ایران نیز تحریم ها به جای ایجاد تغییرات بنیادین در چارچوب تهران برای مذاکرات هسته ای، به ایجاد تحولی سیاسی در راستای گشایشی واقع گرایانه به سوی جهان منجر گردید. البته این تحول که انتخاب حسن روحانی تبلور مرحله آغازین آن بود، از پیش در اذهان ملت ایران و در خط مشی رهبران آن کشور شکل گرفته بود.

 اولین تاثیرات تحریم های آمریکا و اروپا بر روسیه، افزایش هر چه بیشتر ناسیونالیسم روسها، برگرداندن چهره از غرب و گرایش هرچه بیشتر به سوی شرق خواهد بود. همبستگی سیاسی و همکاری اقتصادی با شرق، به ویژه با ایران و چین برای مسکو هزینه بسیار کمتری از نظر لزوم توجه مستمر به موضوعاتی چون رعایت حقوق بشر در روسیه و رعایت حقوق ملتهای اروپای شرقی همجوار روسیه خواهد داشت.
تماس تلفنی پوتین با روحانی و درخواست همبستگی در خصوص اوکرایین از رئیس جمهور ایران و دریافت آن، نشانه بسیار مهمی از یک سیاست راهبردی بلند مدت از سوی مسکو می باشد. به عبارت دیگر پوتین به غرب می گوید : منزوی کردن ما کار آسانی نیست.