روسيه در مسير اقتدار يا انزوا?!

نواندیش: سام سکوتی بداغ - سرشاخ شدن مجدد پوتين با اوباما اين بار در تاتامي اوكراين تمامي معادلات سياسي و اقتصادي جهان را تحت شعاع قرار داده و ديگر كسي از سوريه و شرارت هاي شبه نظاميان و يا پيشروي ارتش تحت فرمان بشار سخني نمي‌گويد و يا پرونده هسته‌اي ايران جز در مواردي كه روسيه جهان را تهديد به اتخاذ سياستي متفاوت در قبال آن نكند، تيتر اول خبرگزاري‌ها و رسانه‌هاي بين المللي نيست.

پيش از اين، دو ابر قدرت شرق و غرب در مناقشه گرجستان زور آزمايي كرده بودند و دعوا در آنجا بدون آنكه برنده مشخصي داشته باشد، به پايان رسيد و اگر قصد امتيازدهي داشته باشيم، بايد كفه را به طرف اوباما سنگين‌تر ديد و اين بار ديگر پوتين به هيچ عنوان قصد كوتاه آمدن ندارد و به نظر مي‌رسد خود را آماده هر گونه تهديد از سوي آمريكا و شركاي تجاري اروپايي خود كرده است.

 بيش از ٤٠ درصد انرژي اروپا از روسيه تأمين مي‌شود و جز يك مورد، تمامي خطوط لوله انتقال انرژي روسيه از داخل اوكراين مي‌گذرد و هر گونه ناامني در منطقه، خيلي خوشايند اتحاديه اروپا نخواهد بود. چندي پيش به دليل عدم توافق بر سر مبلغ انتقال با اوكراين، روسيه لوله‌هاي گاز را به روي اروپا بست و چهار روز، بيش از نيمي از اروپا را به خاموشي اجباري فرستاد و كارخانه‌های زيادي را به تعطيلي كشاند.  

امروز نيز روسيه به همان ميزان انرژي اتحاديه اروپا را تأمين مي‌كند و در صورت بروز اختلاف جدي بين روسيه و اتحاديه، بسياري از كشورهاي حوزه اروپا نگران منابع انرژي خواهند بود كه به نظر نمي‌رسد در كوتاه مدت بتوانند جايگزيني براي آن پيدا كنند.

 پوتين با كريدوري خواندن تصميم تاواريش خروشچف كه از بد حادثه اصالتا اوكرايني هم بود، در واگذاري كريمه به اوكراين در همان زمان كه بنابر اظهار نظر ايشان بر خلاف قانون اساسي شوروي سابق انجام پذيرفته بود، سند الحاق كريمه به روسيه را توشيح كرد و آن تصميم را از آغاز اشتباه خواند و در دادگاه تاريخ حكم محكوميت نيكيتا خروشچف را صادر كرد تا جغرافياي منطقه را با تاريخ روسيه و اوكراين به طور همزمان دچار تغيير كند.

پس از داستان اوستياي جنوبي و مداخله نظامي روسيه كه با دخالت آمريكا با عقب نشيني ضمني روس‌ها همراه بود، به نظر مي‌رسد پوتين عزم خود را براي برهم زدن موازنه قدرت در منطقه جزم كرده است و با تحمل تمامي تحريم‌هاي احتمالي و تهديد‌هاي آمريكا و اروپا قدم در راه بي بازگشت گذاشته است.

مقامات روسي و در رأس آن پوتين بارها بر اين نكته تأكيد كرده‌اند كه به دنبال تجزيه اوكراين نيستند و اين يعني در صورت اصرار بر غير قانوني خواندن رفراندوم كريمه، برنامه بعدي مي‌تواند تقسيم اوكراين به دو بخش شرقي و غربي باشد. روس‌ها در مناقشه اخير از زبان تهدید به همراه تصویر استفاده کرده‌اند، مانند انفجار هسته‌اي كه در پس زمينه يكي از سخنراني‌هاي مقامات روسي تعبير به تهديد به حمله هسته‌اي توسط برخي رسانه شده بود.

تعليق عضويت روسيه از جي ٨ كه شخص پوتين از همان اول رضايت چنداني براي ورود به اين گروه نداشت و يا تحريم عده‌اي خاص از حلقه ياران پوتين، به نظر تهديد كارآمدي نمي‌آيند و غرب را در دو راهي تقابل شديد و يا تعامل و قدم هاي آهسته برداشتن سرگردان كرده است.

شتاب بخشيدن به بحراني منطقه‌اي و تبديل آن به مناقشه ‌ای بين المللي توسط روس‌ها نشان داد كه شطرنج خونين پوتين براي منطقه، چيزي بيش از سربازان پياده را هدف قرار داده است و رابطه سرد اوباما و پوتين نشان از آغاز جنگ سردي در پايان زمستان سياست مي‌دهد.