افزایش یا کاهش قیمت ها: بازار جهانی نفت به کدام سو می رود؟

تا چندی پیش تصور این بود که قیمت نفت در سال میلادی جاری رشد بسیاری داشته باشد، اما اکنون با توجه به اتفاقات اخیر و بررسی روند بلندمدت شواهدی وجود دارد که این احتمال را تا اندازه بسیاری رد می کند. در حال حاضر تحرکات بازار در حالت رکود قرار دارد.

نواندیش: تا چندی پیش تصور این بود که قیمت نفت در سال میلادی جاری رشد بسیاری داشته باشد، اما اکنون با توجه به اتفاقات اخیر و بررسی روند بلندمدت شواهدی وجود دارد که این احتمال را تا اندازه بسیاری رد می کند. در حال حاضر تحرکات بازار در حالت رکود قرار دارد.

به گزارش نواندیش، اویل پرایس در گزارشی پیرامون چشم انداز بازار نفت نوشت: اخیرا نوسانات قیمت به طور عمده به دلیل خطرات ژئوپلیتیکی و ترس از قطع عرضه نفت تا حدود زیادی تشدید شد. با توجه به شرایط به نظر نمی‌رسد که تنش‌های شدید در خاورمیانه و بحران‌های موجود در کشور‌هایی مثل ایران و ونزوئلا به این زودی‌ها پایان پذیرد. در چنین شرایطی انتظار می‌رود که برخی از فشارهای ساختاری موجود بر قیمت نفت حداقل برای چندین ماه آینده همچنان وجود داشته باشد.

با این حال، در پشت پرده این ماجرا، متغیرهای متعددی وجود دارد که می‌تواند روند معکوسی را در بازار نفت به وجود آورد. اکنون عرضه نفت شیل آمریکا در حال کاهش است اما با توجه به منبع 200 میلیارد بشکه‌ای از منابع شیل انتظار می‌رود که نفت در محدوده 40-45 دلار در هر بشکه طی سال های آینده معامله شود. یک نظریه دیگر که پشتوانه‌های محکمی هم برای اثبات دارد بیان می‌کند که فروش نفت شیل تا سال 2025 می‌تواند به بیش از 1 میلیون بشکه در سال برسد. علاوه بر این، تولید کنندگان نفت به انواع مختلفی از فناوری‌های خودکار دست یافتند که خود این ها می تواند هزینه ها را کاهش دهد. این امر در کل موجب کاهش قیمت نفت خواهد شد.

برای اثبات این فرضیه می توان به بازارهای مس و آلومینیوم اشاره کرد. در گذشته، نفت تقریبا شرایطی مانند مس داشت که به تدریج گران شد. در سوی دیگر، نفت شیل هم شرایطی مشابه آلومینیوم دارد، تحقیقات بانک‌ها می‌گوید که این تنوع منابع هزینه‌های بیشتری را در فرآیند استخراج تحمیل می‌کند. در نتیجه، با رشد تکنولوژی، هزینه‌ها کاهش می یابد. قیمت آلومینیوم در طول قرن گذشته به طور مداوم کاهش یافته، در حالی که قیمت مس در یک چرخه نوسانی بوده است.

به دلیل نقش اساسی شیل در بازار جهانی نفت خام، کل بازار نفت ممکن است شرایط مشابه با آلمینیوم را تجربه کند. به عبارت دیگر، قیمت نفت در حال حاضر در حد متوسط است. با این شرایط به نظر می‌رسد که اوپک به دنبال افزایش تولید نیست و ممکن است برای سال‌های آینده همچنان تولید محدود خود را ادامه دهد.

قیمت‌های پایین یعنی اینکه سرمایه گذاری در خارج از آمریکای شمالی از بین خواهد رفت. بدون شک این خبر خوبی برای شرکت‌های خدمات نفتی و شرکت‌هایی که خارج از آمریکا و کانادا کار می‌کنند، است. در شرایط فعلی جای عرضه و تقاضا در منحنی هزینه‌ها از هر زمان دیگری با مهم تر است. با این شرایط ادامه تمرکز بر هزینه و بازده سرمایه در اولویت اصلی قرار می‌گیرد.

در حالی که دولت‌های دیگر سعی می‌کنند تا برای سرمایه‌گذاری در آمریکای شمالی رقابت کنند، نرخ های مالیاتی در صنعت انرژی می‌تواند روند نزولی پیدا کند. خود این مساله نیز می‌تواند به عنوان یکی از عوامل کاهشی قیمت به حساب آید.

این روایت در مورد نفت شیل آمریکا نسبتا خوش بینانه است و موافقان چندانی هم ندارد. به عنوان مثال، روشن نیست که شکستن قیمت‌ها لزوما به خاطر نفت شیل باشد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کاهش قیمت هر بشکه از نفت خام به حوالی 50 دلار در هر بشکه به رغم هشدارهای زیادی که در مورد صرفه جویی در هزینه‌ها، داده شده بود، رخ داده است.

در همین حال، در گزارشی که اخیرا موسسه پست کربون (Post Carbon) آن را منتشر کرده است، بیان گردیده که تشدید حفاری‌ها صرفا میزان تولید را بالا برده و بر تشدید فرآیند تشکیل نفت تاثیر اندکی داشته است. مسلما اکتشافات بیشتر نفت موجب توسعه این صنعت و در عین حال اتمام منابع نفتی می‌شود. وقتی که هزينه ها زیاد باشند و نرخ بازیابی نفت هم کم باشد، حفاری‌ها محدود به مناطق حاشیه‌‌ای می‌شود.

از طرفی هم سیاست و تحولات صنعت نفت را باید از زمان آغاز به کار خود مشخص و بررسی کرد چرا که عوامل سیاسی می توانند بر قیمت تاثیر گذار باشند.

علاوه بر این بانک اذعان می‌کند که بخش اکتشاف و تولید آمریکا به سرعت و بدون تاثیرگذاری مهمی بر مشکلات فزاینده موجود خود با چالش‌های جدی‌ای رو‌به‌رو خواهد شد. شاید فرسودگی بخش اکتشاف، دخالت‌های سیاسی، کاهش تقاضای گاز یا آب، مسائل مربوط به کیفیت نفت خام، ظرفیت سیستم تصفیه برای جذب مقادیر زیادی نفت خام و غیره، در نهایت، رشد تولید را از احتمال بالقوه‌ای که ما در حال حاضر برآورد می‌کنیم، پایین‌تر نگه دارد. بانک جهانی یک لیست بلندبالا از این خطرات را منتشر کرده است.

در سمت تقاضا نیز فشار‌های خاصی وجود دارد. تقاضای پایین می‌تواند موجب کاهش قیمت نفت شود. تقاضا در چند سال اخیر به میزان 1.3 میلیون بشکه در روز افزایش یافته، اما پیش‌بینی می‌شود تا اواسط سال آینده میزان مصرف به زیر 1 میلیون بشکه کاهش یابد. بحث‌های زیادی درباره این موضوع وجود دارد، بعضی از کارشناسان انتظار دارند که تقاضا حتی بیشتر هم بشود، در حالی که تعداد زیادی دیگر از تحلیل‌گران انتظار دارند که میزان تقاضا تا دهه 2030 ثابت بماند. اگر تقاضا کاهش نیابد، بازار نفت نیازمند عرضه بیشتر و بیشتر خواهد بود و فشار موجود می تواند تا حدودی کاهش یابد.

صرف نظر از این که آیا با مفهوم فشار ساختاری اشاره شده در این مقاله موافق هستیم یا نه، یک استدلال درست در این بحث وجود دارد: هر اتفاقی که در صنعت شیل آمریکا اتفاق بیافتد، به طور خاص بر میزان عرضه و تقاضا و به طور کلی بازار جهانی نفت خام تاثیر‌گذار خواهد بود. در چنین شرایطی در مجموع نمی توان منتظر افزایش چشمگیر قیمت نفت خام در آینده بود.

مخاطبان گرامی : به شما عزیزان پيشنهاد مى كنيم "مطالب پیشنهادی" زير را هم مطالعه كنيد:

گزارش خطا