چگونه دلار ارزان شد؟

کاهش نرخ ارز در دو هفته گذشته سبب شد قیمت دلار در صرافی‌ها به ۱۱ هزار تومان نیز برسد و در همین راستا، یک کارشناس پولی و بانکی به مهمترین دلایل اثرگذار بر کاهش اخیر نرخ ارز پرداخت.

به گزارش ایسنا، نرخ ارز که در سال گذشته نوسانات زیادی را تجربه کرد، در هفته‌های اخیر نیز بازهم درگیر این نوسانات شد، اما این بار نوساناتی از جنس کاهش که سبب شد تا برخی مردم به فکر فروش ارزهای خانگی خود بیفتند.

بر اساس اعلام صرافی‌های مجاز بانک مرکزی، نرخ ارز که تا نزدیک ۱۴ هزار تومان نیز افزایش یافته بود، در مدت زمانی حدود دو هفته به رقم ۱۱ هزار تومان هم رسید و اکنون در رقم حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان ثابت شده است.

این کاهش نرخ ارز در حالی اتفاق می‌افتد که تنش‌ها در خلیج فارس به اوج خود رسیده و ایران دو پاسخ جدی و مقتدرانه به اقدامات تحریک‌آمیز آمریکا و انگلیس داد که در پی آن‌ها یک پهپاد جاسوسی آمریکا از سوی سپاه مورد هدف قرار گرفت و پس از توقیف نفت‌کش ایرانی توسط انگلیسی‌ها، ایران نیز یک نفت‌کش متعلق به این کشور را به دلیل رعایت نکردن قوانین بین‌المللی و تردد در مسیر نادرست و ایجاد آلودگی زیست محیطی توقیف کرد.

اما افزایش اقتدار ایران در خلیج فارس، قطعا تنها دلیل کاهش قیمت ارز نیست و اقدامات اروپا برای نگه‌داشتن ایران در برجام و سایر سیاست‌های پولی و ارزی کشور نیز در آن دخیل است.

در این زمینه، سید بهاءالدین حسینی هاشمی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره دلایل تاثیرگذار بر کاهش نرخ ارز در روزهای اخیر، اظهار کرد: مسائل روانی و بین‌المللی بیشترین تاثیر را بر کاهش نرخ ارز داشته، اما سیاست‌های پولی و ارزی بانک مرکزی نیز در این زمینه بی‌تاثیر نبوده است.

به گفته وی، در حال حاضر مصارف اصلی و مهم ارزی شناسایی شده و حساب‌های ارزی و ریالی به خوبی از سوی بانک مرکزی کنترل می‌شود که می‌تواند تاثیر مهمی بر کاهش نرخ ارز داشته باشد.

این کارشناس پولی و بانکی کاهش تقاضا در بازار ارز را یکی دیگر از دلایل کاهش قیمت ارز دانست و گفت: در حال حاضر تقاضا برای ارزهای غیربازرگانی و حتی ارزهای بازرگانی به شدت کاهش یافته، چراکه اعزام دانشجو به حداقل رسیده، مسافرت‌ها کم شده و تقاضا برای کالاهایی که مصرف‌کننده واقعی دارند نیز کاهش یافته است.

حسینی هاشمی معتقد است که دولت قصد دارد نرخ‌های مختلف ارز را به یکدیگر نزدیک کند، چراکه ایجاد شکاف بین نرخ‌های بازار آزاد با سامانه‌های نیما و سنا می‌تواند واسطه‌گری در بازار ارز را افزایش دهد و این راهم نباید نادیده گرفت که برخی دلالان که فعالیت گسترده داشتند، از محاکمه‌های اخیر ترسیده‌اند.

وی با اشاره به دلایل سیاسی و روانی کاهش قیمت دلار نیز اشاره کرد و گفت: کاهش تنش‌ها در خلیج فارس و ثابت‌شدن اقتدار ایران در این منطقه نیز روی کاهش قیمت ارز موثر است و نکته مهم دیگر اینکه امارات متحده عربی کمی رفتار خود را با ایران تغییر داده است و در حال حاضر نقل و انتقالات درهمی ساده‌تر شده و این کشور از ائتلاف سعودی‌ها در جنگ با یمن نیز خارج شده است.

هرچند کاهش نرخ ارز و تقویت ارزش پول ملی امری مفید و موثر در اقتصاد است، اما برخی کارشناسان بر این باورند که ایجاد نوسانات ناگهانی در بازار حتی کاهشی می‌تواند مشکلاتی را برای اقتصاد کشور ایجاد کند. باید دید که در ادامه نیز نرخ ارز به کدام سمت می‌رود؟