شیب ملایم و افزاینده آمار خودکشی در ایران

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: دسترسی به خدمات پایه سلامت روان و خدمات تخصصی از راهبردهای موثر در کاهش خودکشی است.

به گزارش ایرنا، مریم عباسی نژاد روز پنجشنبه در کارگاه بازآموزی پیشگیری از خودکشی در نظام بهداشتی مراقبت های اولیه اظهار داشت: وزارت بهداشت برای کاهش ۱۰ درصدی آمار خودکشی در کشور برنامه دارد.

وی اضافه کرد: ایجاد نظام ثبت دقیق رفتارهای خودکشی، برای مشاهده روندهای دموگرافیک، کاهش انگ اجتماعی مرتبط با خودکشی و افزایش آگاهی در مورد نشانه ها از راهبردهای موثر کاهش خودکشی است.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همچنین مدیریت رسانه ها در خصوص نحوه صحیح انعکاس اخبار مرتبط با خودکشی را خواستار شد و بیان کرد: کاهش دسترسی به روش های مهلک از جمله سموم و اسلحه و ایجاد خدمات حمایتی و درمانی پایه برای خانواده قربانیان از راه های اثر بخش در کاهش خودکشی است.

عباسی نژاد افزود: آخرین آمار رسمی اعلام شده از طرف سازمان بهداشت جهانی گویای این است که در سال ۲۰۱۸ میانگین ۱۰.۶ فوت به ازای هر ۱۰۰ هزار جمعیت در جهان رخ داده و میزان اقدام به خودکشی ۲۰ تا ۳۰ برابر میزان فوت ناشی از آن (خودکشی موفق و منجر به مرگ) است.

وی بیان کرد: میزان اقدام به خودکشی در زنان و میزان فوت در مردان بیشتر است البته در بیشتر مکان های جهان میزان خودکشی زنان پایین تر از مردان است به جز چین که زن و مرد برابر هستند و در ایران نیز فوت ناشی از خودکشی زنان با مردان با هم رقابت می کنند اما در مجموع میزان خودکشی مردان بالاتر است.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزود: در کشورهای با درآمدکم، میزان سطح اقتصادی و اجتماعی پایین و متوسط، میزان خودکشی بانوان بیشتر و به میزان ۴۰ درصد است اما در کشورهای با درآمد بالا زنان ۲۵ درصد موارد فوت را تشکیل می دهند.

عباسی نژاد با بیان اینکه میزان خودکشی در جوانان بالا است اظهار داشت: بالاترین میزان اقدام به خودکشی در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال است و میزان فوت ناشی از خودکشی در هر ۱۰۰ هزار نفر با بالا رفتن سن افزایش می یابد.

وی با بیان اینکه خودکشی در ایران با شیب ملایم در حال افزایش است اظهار داشت: هر سال بیش از پنج درصد این آمار در حال رشد است که این وضعیت موید ضرورت انجام فعالیت های پیشگیرانه است بنابراین برنامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کاهش ۱۰ درصدی این داده ها است.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزود: شایع ترین روش های اقدام به خودکشی در جهان مسمومیت با سموم، حلق آویز کردن و استفاده از سلاح گرم است.

عباسی نژاد ادامه داد: افرادی که در حل مساله و مشکلات ضعیف بوده و تحصیلات کمتری دارند بیشتر در معرض خودکشی هستند همچنین بیکاری عامل خطر بوده اما مولفه های روانی موثرتر هستند.

وی اظهار داشت: بیشتر افراد با خوردن داروی غیرمهلک اقدام به خودکشی می کند و این نشان می دهد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می تواند در این زمینه مداخله کند.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیان کرد: ۱۰۰ هزار مورد اقدام به خودکشی سال گذشته ثبت شده که بیشتر کارشناسان عنوان می کنند این آمار بخشی کمی از واقعیت یا همان نوک کوه یخ را نشان می دهد.

عباسی نژاد با عنوان اینکه خودکشی در همدان بالاتر از میانگین کشوری است افزود: استان های غربی بیشترین آمار خودکشی را دارند بنابراین کمبودهای مناطق غربی کشور که در بروز این پدیده موثر هستند باید بررسی شود.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: با وجود اینکه روند خودکشی در همدان رو به رشد بوده اما اطمینان می دهم که در ۲ تا سه سال آینده این آمار روند نزولی داشته باشد.

عباسی نژاد با ذکر آماری از وضعیت اقدام به خودکشی در ایران پرداخت و گفت: سال ۹۴ اقدام به خودکشی ۹۴ در صد هزار، سال ۹۵ این آمار ۹۹.۴۷ در صد هزار، سال ۹۶ حدود ۱۰۹.۸۲ در صد هزار بوده که این آمار در سال گذشته به ۱۲۵.۲۴ در یکصد هزار رسیده است.

وی اضافه کرد: فوت ناشی از خودکشی در سال ۹۴ حدود پنج در صد هزار، ۹۵ حدود ۵.۵۱ در صد هزار، سال ۹۶ حدود ۵.۷۹ در صد هزار و این آمار در سال گذشته به ۶.۲۳ در یکصد هزار افزایش داشته است.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اظهار داشت: حدود ۷۵ درصد از اقدام به خودکشی در گروه سنی ۱۵ تا ۳۴ سال، ۵۰ درصد متاهل و ۵۳ درصد موارد اقدام به خودکشی دارای تحصیلات زیر دیپلم هستند.

عباسی نژاد افزود: حدود ۷۳ درصد از موارد اقدام به خودکشی ساکن مناطق شهری و حاشیه شهر، ۳۳ درصد خانه دار، ۱۱ درصد دانش آموز و هشت درصد بیکار هستند و روش اقدام ۸۲ درصد از افراد با استفاده از دارو است.

وی بیان کرد: استان های پرخطر که میزان فوت ناشی از خودکشی در آنها بالاتر از میانگین کشوری بود شامل ایلام، کهکیلویه بویراحمد، کرمانشاه، لرستان، گیلان، زنجان، همدان، فارس، آذربایجان شرقی، قزوین، چهارمحال بختیاری، اردبیل، خوزستان، مازندران، تهران، بوشهر، کردستان و مرکزی ثبت شده است.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اضافه کرد: فوت ناشی از خودکشی در استان همدان سال ۹۷ پس از استان های ایلام، کرمانشاه و کهکلویه و بویر احمر بوده که آمار آن سال گذشته ۹.۴۳ در یکصد هزار بوده است.

عباسی نژاد بیان کرد: طبق بررسی های صورت گرفته اقدام به خودکشی در زنان بیشتر از مردان بوده و ۶۰ درصد از مجموع آنها را تشکیل می دهد که این موضع تنها علل ژنتیکی ندارد بلکه علل زیستی هم در این مولفه تاثیر داشته که مهمترین آنها بالا بودن افسردگی در زنان است.

وی ادامه داد: جوانی که الکل مصرف می کند به علت نداشتن ساختار مغزی تکامل یافته، هنگام مستی در صورت داشتن زمینه ناامیدی و همنشین شدن با افرادی که در حال بیان مشکلات هستند، به سمت خودکشی می رود.

مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عوامل محیطی نظیر تجاوز به جوانان و زنان و ضرب و شتم که موجب ناامن شدن محیط برای فرد می شود را در گرایش به سمت خودکشی موثر دانست.

عباسی نژاد با انتقاد از پخش یک فیلم مربوط به خودکشی در فضای مجازی اظهار داشت: دیدن این فیلم توسط افراد مستعد و ناامید، موجب ایجاد هیجان در فرد برای خودکشی می شود.

کارشناس مسول برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان گفت: باید کاری کرد که اگر فردی فکر خودکشی به سرش زد زمینه گفتن آن را داشته باشد نه اینکه فضای پادگانی ایجاد کرد به گونه ای که فرد بدون گفتن مشکل خود اقدام به خودکشی کند.

عباسی نژاد ادامه داد: عوامل زیستی همچون جنسیت، گروه سنی، موادمخدر، محرک، روانگردان و الکل، نقص های ژنتیکی و نقص در مکانیسم های پیام رسان داخل سلولی در بروز خودکشی تاثیر دارند.

وی اضافه کرد: همچنین عوامل محیطی همچون محیط ناامن، فقر و بیکاری، دسترسی به روش های خطرناک، شرایط اقلیمی، سابقه خودکشی در نزدیکان، مدیریت نامناسب اخبار خودکشی در رسانه ها، شبکه های حمایتی قوی اجتماعی، دسترسی به افراد ارائه دهنده خدمات سلامت روان، دسترسی به امکانات یادگیری مهارت های زندگی و تاب آوری در این باره موثر هستند.