کد خبر: ۹۸۷۵۱
تاریخ انتشار: ۰۱ مهر ۱۳۹۸ - ۱۲:۳۵
برای داشتن یک اقتصاد پویا و رقابتی کاهش نقش دولت در فضای اقتصادی و متعاقب آن واگذاری صنایع به بخش خصوصی یک ضرورت است، با این مقدمه کوتاه باید گفت که خصوصی‌سازی برنامه‌ای است که در بسیاری از کشورهای جهان به منظور کاهش فعالیت دولت در عرصه‌های مختلف اجتماعی به ویژه در بخش اقتصاد اجرا شده و این موضوع نشانگر این است که برای گذر از اقتصاد دولتی چاره‌ای جز خصوصی‌سازی نیست.

نواندیش- رضا امیری: برای داشتن یک اقتصاد پویا و رقابتی کاهش نقش دولت در فضای اقتصادی و متعاقب آن واگذاری صنایع به بخش خصوصی یک ضرورت است، با این مقدمه کوتاه باید گفت که خصوصی‌سازی برنامه‌ای است که در بسیاری از کشورهای جهان به منظور کاهش فعالیت دولت در عرصه‌های مختلف اجتماعی به ویژه در بخش اقتصاد اجرا شده و این موضوع نشانگر این است که برای گذر از اقتصاد دولتی چاره‌ای جز خصوصی‌سازی نیست.
 
آغاز خصوصی سازی 

در کشور ما هم سیاست خصوصی‌سازی پیش از انقلاب با واگذاری سهام به کارگران و سهیم شدن آنها در سود کارخانجات و برای تغییر رویکرد دولت به صنعتی شدن در عرصه‌های مختلف و در چارچوب یک اصلاح اجتماعی به اجرا گذاشته شد و پس از انقلاب نیز با گذر از موج ملی‌سازی و نیز جنگ تحمیلی، خصوصی‌سازی و واگذاری امور به بخش خصوصی مورد توجه قرار گرفت؛ تا جایی که با تاسیس سازمان خصوصی‌سازی در سال 80، واگذاریهای دولت جدیت یافت و با ابلاغ اصل 44 قانون اساسی در دهم تیرماه سال 84 نیز خصوصی‌سازی در کشور رونق گرفت.

بد ماجرا اما برای ما از همین جا شروع شد به طوری که این خصوصی سازی های بی حساب و کتاب نه تنها کمکی به اقتصاد کشور و کاهش نقش دولت نکرد که بر عکس باری هم بر دوش دولت گذاشت. صنایعی چون نساجی مازندران یا هپکو اراک که روزی جزو صنایع مهم و پر سود کشور بودند به دست هیولاهایی که مشخص نبود از کجا و چگونه به اسم خصوصی سازی جیب های خود را پر کردند نابود شد!

امروز در اخبار و رسانه ها زیاد نام هپکو اراک و اعتراضات کارگران شریف این کارخانه را می شنویم، اما این کارخانه تنها کارخانه ای نبود که به واسطه خصوصی سازی های ساختگی نابود شد، متاسفانه در دولت های نهم و دهم تخلفاتی صورت گرفت که ریشه بسیاری از مشکلات از جمله همین مساله هپکو در آن قرار دارد. 

روزنامه ابتکار در فروردین ماه امسال با انتشار گزارشی تحت عنوان خصوصی سازی های بی حساب و کتاب به این موضوع پرداخت، این روزنامه در بخشی از گزارش خود نوشت: در دولت قبلی حتی در درون خود نهاد ریاست جمهوری هم به اسم خصوصی سازی تخلف گسترده مالی صورت گرفته است. برای مثال صندوق شهیدان رجایی و باهنر با سابقه ۲۸ سال فعالیت در زمان احمدی‌نژاد از نهاد ریاست جمهوری منفک و به یک موسسه خصوصی تبدیل شده بود. هرچند پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی، دولت یازدهم این صندوق را به نهاد ریاست جمهوری بازگرداند و پیگیر اختلاس‌های رخ داده در آن شد اما به نظر می رسد با این اوصاف، نمی توان تخلفات صورت گرفته درباره این صندوق را نادیده گرفت.  
 
با این حال هپکو اراک تنها شرکتی نبود که به واسطه این خصوصی سازی ها یا بهتر بگوییم خودمانی سازی ها در آستانه نابودی است و اگر تغییرات ساختاری جدی رخ ندهد بدون شک آخرین هم نخواهد بود، صنایع نیمه جان امروز کشور متاسفانه حال و روز خوبی ندارد و تنها به ابزاری برای یک عده فرصت طلب تبدیل شدند تا بعد از دریافت آن ها و کسب مزایای مختلف از جمله وام های کلان ضربات آخر را هم به این پیکر نیمه جان وارد کنند. 
 
صنایعی که خودمانی سازی نابودشان کرد
 
اگر بخواهیم تعدادی از صنایع نابود شده به واسطه ان خودمان سازی ها را نام ببریم باید بگوییم در میان صد شركت نخستی كه سازمان خصوصی ‌سازی بین سال‌های 1380 تا 1385 واگذاری كلی یا جزئی‌شان را انجام داده است، بیش از 50 شركت و كارخانه به چشم می‌خورند كه پس از گذشت 15 سال در‌ حال‌ حاضر تعطیل، نیمه‌ تعطیل یا دچار مشكلات جدی هستند.
 

روایت نابودی هریك از این شركت‌ها داستانی مفصل است اما روزنامه شرق در گزارشی خلاصه‌ای را از آنچه بر سر مهم‌ترین شركت‌های این فهرست آمد آورده که هپکو تنها یکی از آن ها است، غول های صنعتی چون ارج، آزمایش تا آونگانی که روزی بزرگ‌ترین سازنده دكل‌های انتقال نیرو در خاورمیانه بود و به سه قاره جهان صادرات می‌كرد و حتی نساجی مازندران که اگرچه به بانک ملی واگذار شد اما به هر حال بخشی از داستان بود همه و همه امروز به تاریخ پیوستند. در ادامه سرنوشت هپکو که این روزها صحبت در مورد آن زیاد است را بررسی می کنیم:

 

از

 

چرا هپكو به این روز افتاد؟

 

شركت هپكو بی‌شك یكی از بزرگ‌ ترین غول ‌های صنعت ایران پس از آغاز روند صنعتی ‌شدن و در دهه ‌های پیاپی بود. كارخانه‌ای كه خانواده رضایی در سال 1354 پایه‌گذاری كرد و در مرحله ابتدایی 300 نفر در آن مشغول به كار شدند. مؤسسان كارخانه هپكو در همان آغاز به كار شركت متوجه كمبود نیروی انسانی ماهر در ایران شده بودند و به همین دلیل پس از انتخاب یك مدیرعامل پاكستانی كه تجربه خوبی در زمینه تولید ماشین‌آلات صنعتی داشت، سریعا اولین گروه از كارگران را برای آموزش تخصصی به آلمان و آمریكا فرستادند.

 

سنتی كه سال‌ ها ادامه پیدا كرد تا هپكو را به یكی از غنی ‌ترین شركت ‌های ایران از نظر نیروی متخصص تبدیل كند. شركتی بزرگ كه حتی انقلاب، مصادره، جنگ و بمباران چند‌باره آن توسط دولت عراق هم نتوانست حركتش را متوقف كند. ساخت خودروهای زرهی، پشتیبانی لجستیك عملیات طارق و خودروهای مخصوص جنگ نیزاری، گریدر جنگی و ساخت خمپاره فقط گوشه‌ای از اثر شگفت‌انگیز هپكو در سال‌های جنگ بود. هپكو حتی زیر چنین فشاری نیز از توسعه دست نكشید و در سال 1371،‌ فقط دو سال پس از جنگ، ساخت بزرگ‌ترین سوله صنعتی خاورمیانه با مساحت 60 هزار مترمربع بدون ستون و مانع مزاحم را جشن گرفت.

 

هپكو در زمانی كه همكاری‌ هایش با شركت‌های تراز اول بین ‌المللی شانه‌ به ‌شانه پیش می‌رفت، در سال 1380 روی میز فروش سازمان خصوصی‌سازی قرار گرفت و به‌طور تدریجی و در نهایت با عرضه سهامی عمده در سال 1385 به بخش خصوصی واگذار شد. خریدار جدید هپكو كه تاجری سرشناس و از مدیران سابق جهاد سازندگی بود، توافق كرده بود 74 میلیارد تومان بابت تصاحب سهام عمده هپكو پرداخت كند؛ مبلغی كه مورد مناقشه مدیران و كارشناسان بود و بسیاری معتقد بودند این مبلغ فقط سود سه سال كارخانه هپكو و بسیار كمتر از ارزش زمین ‌های این شركت است. خریدار جدید اما در همان اقدام ابتدایی مدیران باسابقه شركت را بیرون كرد و هم‌زمان با نحوه مدیریت عجیب او در هپكو، واردات محموله بزرگی از ماشین ‌آلات دسته دوم خارجی، بلای جان هپكو شد.

 

هپكو انحصارش بر بازار را از دست داد و پیمانكاران ترجیح دادند به‌جای استفاده از محصولات این شركت، سراغ محصولات بی‌كیفیت اما ارزان ‌تر خارجی بروند و چندان نگران كیفیت نهایی پروژه ‌ها نباشند. پایبندنبودن خریدار به تعهدات خود، واگذاری شركت به خریدار دوم و عدم پایبندی او به تعهداتش، كارخانه‌ای را كه روزی نگین صنعت مركز ایران بود، در سال 1393 به جایی رساند كه در پرداخت حقوق و دستمزد كارگرانش ناتوان بماند و كارگرانی كه روزی شانس آموزش تخصصی در بهترین مراكز صنعتی اروپا را یافته بودند، در پی احقاق حقوق خود دست به تجمع زدند. تجمعاتی كه به نتیجه خاصی نرسید تا پس از مسدودكردن مسیر راه‌آهن شمال-جنوب و برخورد با آنان دولت در نهایت هیئتی از مدیران دولتی را در رأس كارخانه هپكو قرار دهد. شركتی كه حالا صدها میلیارد تومان بدهی انباشته و خطوط تولید زمینگیر دارد. مدیران هپكو در چند ماه اخیر مدعی فعالیت دوباره این شركت هستند اما برای قضاوت در‌این‌باره كمی زود است و با این حساب می‌توانیم هپكو را یكی از مهم‌ترین شركت‌های فهرست بزرگ قربانیان سال‌های ابتدایی خصوصی‌سازی یا همان خودمانی سازی در ایران بنامیم.

 

به هر روی مشخص است تا زمانی که اصلاحات ساختاری در این زمینه صورت نگیرد اقتصاد کشور با تحریم یا بدون آن رو به نابودی خواهد رفت.

 
 
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

موسوی: حقوق همه بازنشستگان تا قبل از نوروز باید پرداخت شود / مبادا داستان سال گذشته فرهنگیان برای بازنشستگان کشوری هم تکرار شود

از خدا و دین و کربلا برای زمین زدن برجام استفاده کردند اما حالا برای همان برجام با آمریکایی ها مذاکره می کنند!

با بازشماری آرا، نماینده منتخب مسجدسلیمان تغییر کرد / رضا جباری به مجلس رفت / جزئیات کامل آرا انتخابات مجلس در مسجد سلیمان

صلاحیت مهدی زمانی افشار، منتخب مردم ورامین در انتخابات مجلس رد شد!

جدیدترین خبر درباره جلسه تعیین دستمزد ۱۴۰۳ کارگران/ حقوق ۱۵ میلیون تومانی قطعی است؟

خبر درویش از نقل و انتقالات پرسپولیس / دسیسه نکنند قهرمان می‌شویم!

زمان پخش مردان آهنین در نوروز ۱۴۰۳ مشخص شد

نوبخت خطاب به رئیسی: آیا زمان عذرخواهی از مردم نرسیده است؟

اولین تصویر از مجری صداوسیما در کانادا / محمدرضا احمدی هم از ایران رفت؟!

حضور ادگار داویدز در تهران (عکس)

فرهادی زمان دقیق واریز معوقات فرهنگیان را اعلام کرد / حق التدریس معلمان بازنشسته و نیروهای خرید خدمات، سنوات ارفاقی و... در آستانه پرداخت

کاظم صدیقی استعفا داد؟

ابعاد حقوقی ماجرای باغ ازگل / مجازات انتقال مال غیر در حقوق ایران چیست؟

هشدار مشترک کارشناسان اقتصادی؛ ۱۴۰۳ سال سختی برای ایران است!

تصاویری دیده نشده از افعی تهران (عکس)

واکنش معنادار ستاره پرسپولیس به حضور نداشتن در لیست تیم ملی (تصویر)

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

آخرین حضور حسن روحانی در اجلاس خبرگان رهبری (عکس)

اولین جلسه دادگاه تتلو برگزار شد (تصاویر)

واکنش انتقادی محسن چاوشی به سیل در جنوب بلوچستان (تصویر)

واکنش محسنی اژه‌ای به حکمی درباره «شروین حاجی پور» (ویدیو)

تصاویری تازه از پسر رهبر انقلاب و لاریجانی در یک مراسم

واکنش تحریک‌آمیز مهدی طارمی پس از پیروزی عجیب پورتو برابر بنفیکا + عکس

اقامه نماز بر پیکر آیت الله امامی کاشانی توسط رهبر انقلاب (عکس)

شلوار عجیب و غریب فرشته حسینی سوژه شد (تصویر)

استوری جواد نکونام برای مردم سیستان و بلوچستان (تصویر)

تصویری از بگ پرسپولیس در میان وسایل رونالدو (ویدئو)

هادی چوپان قهرمان آرنولد کلاسیک شد + عکس

تمجید آرنولد شوارتزنگر از هادی چوپان (ویدئو)

استایل جذاب و صورتی بهنوش طباطبایی در 42 سالگی‌اش (عکس)

قائدی از همسرش جدا شد + تصویر

محسن افشانی و همسرش با این تیپ و حجاب رای دادند (عکس)

حمایت سنگک پزان از قالیباف (عکس)

تیپ زمستانی جالب بهنوش طباطبایی (عکس)

این حجاب دختر هوادار رائفی پور را فقط در ایام انتخابات می توانید ببینید! (عکس)

آئین هزار ساله هزار دف، این بار بر فراز بام های روستای هشمیز در کردستان (ویدئو)

مراسم بزرگداشت آیت الله موسوی بجنوردی (تصاویر)

حرکت جالب روزبه چشمی مقابل هواداران استقلال پس از سوپرگل‌اش به سپاهان (عکس)

سلفی عجیب و ترسناک یک زن با سیل (ویدئو)

یک زن ایرانی، «دختر شایسته» آلمان شد (عکس)

عکس وایرال شده از مصطفی زمانی و بازیگر زن عراقی

اقامه نماز میت بر پیکر آیت الله موسوی بجنوردی توسط سيد محمد خاتمی (عکس)

مراسم تشییع و خاکسپاری آیت‌الله موسوی بجنوردی با حضور سید حسن خمینی، خاتمی و ناطق نوری (تصاویر)

مراسم تشییع و تدفین پردیس افکاری (عکس)

تصویر خوش آب و رنگ از سام درخشانی و همسرش در سوئد / عکس

تصویری عاشقانه از ازدواج دو دانشجو (عکس)

استوری جنجالی پیشکسوت استقلال درباره پرسپولیس (تصویر)

انگلیسی صحبت کردن یک کاندیدای انتخابات مجلس برای هوادارانش! (ویدئو)

تصویر عاشقانه و برفی همایون شجریان و سحر دولتشاهی (عکس)

بازیگر نقشِ اوشین در آستانه 70 سالگی (عکس)

استوری هنگامه قاضیانی بازیگر برای درگذشت پردیس افکاری (عکس)

پرطرفدارترین