برخی تاملات در مشارکت سیاسی

مشارکت مردم در اداره امورعمومی در جهت رشد و توسعه به عنوان شاه بیت جوانب توسعه می¬باشد. مشارکت به معنای شرکت دادن و سهیم کردن است اما مشارکتی که داوطلبانه و ارادی در امور مورد علاقه باشد، لذا مشارکت با مفهوم اجبار قابل طرح نیست.

 

کمال الدین پیرموذن در مطلبى براى نواندیش نوشت: مشارکت در اجتماع گسترش مسئولیت پذیری ومسئولیت دهی است. به عبارت بهتر اگر سیاهرگ را مشارکت اقتصادی فرض کنیم سرخرگ آن قطعا سیاسی است. همچنین توسعه اقتصادی جلوه کمی توسعه و توسعه سیاسی جلوه کیفی آن است .در سیستم های سیاسی دموکراتیک، مشارکت عبارت از شرکت دلخواهانه، ارادی و غیرتحریک شده است و مردمدر جریان تعیین سیاست های مملکتی در فرآیند انتخابات روسای جمهور حکام و رهبران به حرکت انداختن چرخ های اقتصادی و انتخاب نمایندگان مجلس عمل می کنند این تعریف معطوف به ارزش های جوامع دموکراتیک است. هدف دموکراسی برخورد یکسان با همه مردم ایران است. انتخابات عمده ترین وسیله است که مردم از طریق آن اختیار تصمیم گیری در مورد سیاست های دولت را در یک نظام پارلمانی کسب می کنند. کلیه قدرت های سیاسی از مردم سرچشمه می گیرند.

 

نوسازی اجتماعی همواره مدنظر دموکراسی است .سیاست ها یا سیاستمداران غیرکارآ و بی تدبیر دائما طی جریانی قانونمند و مسالمت آمیز با مکانیسم انتخابات حذف می شوند و به این ترتیب نوسازی اجتماعی بدون بروز اغتشاش یا فروپاشی نظام یا دولت تضمین می شود. دموکراسی در بردارنده حق برابر مشارکت است. اگر کلیه شهروندان حق برابر برای کاندیدا شدن و انجام فعالیت های اجتماعی گذشته را داشته داشته باشند و رأی مردم دارای ارزش برابر باشد، می توان به برابری سیاسی دست یافت. باید بخاطر داشت که تعداد افرادی که از شرکت در انتخابات خودداری می کنند و افزایش آن ها در بین اقشار مختلف مردم، اخطار اولیه و علامتی مهم در مورد ناتوانی دولت در حفظ فرآیند دموکراسی در جامعه است.حکمرانی خوب احترام به اصول مردم سالاری است که صدا و حق انتخاب مردم را گسترش داده وپاسخگویی دولت را افزایش می دهد . در رژیم های سیاسی غیردموکراتیک و سلطه جو عموماً متغیرهای دلخواهانه، اختیاری و غیرتحریک شده از کار می افتد، بنابراین مفهوم مشارکت سیاسی، شرکت واقعی افراد در اتخاذ تصمیمات ملی ومحلی است که برای ملت یک کشور دارای اهمیت است . دایره المعارف علوم اجتماعی می نویسد: «مشارکت سیاسی به آن دسته از فعالیت های ارادی دلالت دارد که از طریق آن اعضای یک جامعه در انتخاب تصمیم گیران بصورت مستقیم و یا غیرمستقیم در شکل دادن سیاست عمومی همکاری دارند.» مشارکت در کاربردش مفهوم سیاسی است به این اعتبار به درازای قدمت دموکراسیسابقه تاریخی دارد. امروزه در بعد سیاسی ضرورت مشارکت از آنجاست که سرنوشت فرد و حقوق افراد در اختیار دستهای نامرئی اداری سیاسی، نظامی و سازمانی و حتی نیروهای اقتصادی نیفتد.افراد از چند و چون تصمیم گیری های زندگی خودشان بی خبر نباشند و از طرفی قربانی تمایلات و گرایشات یک قشر خاص قرار نگیرند. مشارکت سیاسی عبارت از شرکت مردم در فراگرد سیاسی که به انتخاب و گزینش تعدادی از افراد یا یک فرد به هر عنوان منجر گردد تا بتوانند سیاست عمومی کشور را تعیین نمایند و یا بر آن اثر بگذارند. گرچه حق مشارکت در حوزه و حقوق فردی است اما این حق و اعمال آن بطور کامل و شاید و باید انجام نمی گیرد و میزان علاقه و یا بی تفاوتی سیاسی افراد اغلب به عنوان ملاک های مشارکت یا عدم مشارکت در نظر گرفته می شود .پایه و اساس تمدن غرب و دنیای پیشرفته نیز بهادادن به فرد و حقوق فردی است در غرب مدیرمسئول روزنامه ها را مردم و افراد انتخاب می کنند و اگر کارآمد نبود تعویض می شود. مسئولان موظف به تامین امنیت مدنی و حقوق شهروندی عموم مردم است.

 

حق مشارکت امروزه به تکیف مشارکت بدل شده و اجرای کیفیت و استیفای حقوق مشارکتی در عملکرد افراد وگروه ها در جوامع دارای ساختمان متفاوت است. در برخی از کشورها که مشارکت سیاسی بصورت استفاده از حقوق به چشم نمی خورد میزان پایینی فعالیت در سطوح فعال مشارکت باعث شده تا عدم مشارکت و بی تفاوتی سیاسی به عنوان یک پدیده آسیب زننده در سیستم سیاسی عمل کند. در این کشورها نخبگان، روشنفکران و اقشار آزاده، آگاه و با سواد جامعه، رای دهی را ناکارآمد تلقی کرده و حضور و رای خود را بی حاصل می بینند. مطلق گرایی و قطبی کردن جامعه توسط انحصارگران خاص و دافعه ها و انگ زدن های آنان و سلیقه ای و فراقانونی عمل کردن ها، تلقی بی فایدگی رای دادن را در اقشار انبوه جوامع یاد شده بدنبال داشته است. همواره مشروعیت این نظام ها در نزد ملل جهان دارای علامت سوال است ؟!

 

در راستای مشارکت همچنین ظهور احزاب سیاسی بسیار متجلی است که به وسیله متغیرهای استمرار مشارکت، رقابت آمیز و پررونق بودن مشارکت،  مشارکت خودجوش و ارادی، مشارکت فردی و گروهی محقق است. این مکانیسم جامعه را به ثبات و تعادل می¬کشاند. مشارکت سیاسی با رقابت حزبی و گروه های مرجع تلاش می کنند تا دامنه مشروعیت نظام را ارتقا داده و فرهنگ سکوت را در هم شکنند تا عوام فریبان نتوانند در جامعه حرف اول را بزنند، می کوشند صدای همه به آسانی شنیده شود و همه اقشار مردم را نیرومند ساخته و حاشیه نشینی و برکنار بودن را از میان بردارند .کشورمان امروز در حساس ترین ابتلا و امتحان خود قرار گرفته، ما باید ثابت کنیم که جامعه ایران ساختار دموکراسی ومردم سالاری با رویکرد اسلامی را دارد. ما باید همواره از اصل جریان اصلاح طلبی و آرمان های آن دفاع کنیم و کشور را از بحران ها و حوادث اجتماعی با تقویت احزاب سیاسی، افزایش آرای مردمی در انتخابات و نیز ارتقاء احزاب سیاسی، افزایش آرای مردمی در انتخابات و نیز ارتقاءضریب اعتماد عمومی بیمه کنیم. مطلق گرایی هیچ کدام از جناح ها و گروه های سیاسی کشور و تندروی های تخریبی انحصارگر با روح اسلام، انقلاب، عقل و منطق و منافع ملی سازگار و موافق نیست و باعث انسداد مشارکت سیاسی در ایران می باشد.

نی که می نالد همی در مجلس آزادگان
زان همی نالد که بر وی زخم بسیار آمده است