طرح "حذف یارانه ثروتمندان" اقدامی هرچند دیر اما ضروری

سال ها بود که بحث حذف یارانه ثروتمندان از گوشه و کنارها شنیده می شد تا اینکه بالاخره به نظر می رسد این طرح رنگ و بوی جدی به خود گرفته و تلاش های دولت در این راستا مدتی است که رسما آغاز گردیده است. اگر به ساختار اقتصادی گوشه کنار جهان نگاهی بیاندازیم خواهیم دید که کمتر کشوری یا بهتر بگوییم هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که به مردم خود این حجم از سوبست یا یارانه بدهد و در بدترین نمونه هم همین طرح فشل پرداخت یارانه نقدی بود که حالا با آن هیچ کاری هم نمی توان کرد.

نواندیش: پرداخت یارانه نقدی یا آنچه در ادبیات اقتصادی از آن به عنوان پرداخت‌های انتقالی یاد می‌شود، از اواخر سال 1389 در ایران آغاز شده است. بر این اساس، در قالب «طرح هدفمندسازی یارانه‌ها» هرماه به ازای هر نفر 45 هزار و 500 تومان به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود.

به گزارش نواندیش، بعد از این اقدام حالا سال ها بود که بحث حذف یارانه ثروتمندان از گوشه و کنارها شنیده می شد تا اینکه بالاخره به نظر می رسد این طرح رنگ و بوی جدی به خود گرفته و تلاش های دولت در این راستا مدتی است که رسما آغاز گردیده است. اگر به ساختار اقتصادی گوشه کنار جهان نگاهی بیاندازیم خواهیم دید که کمتر کشوری یا بهتر بگوییم هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که به مردم خود این حجم از سوبست یا یارانه بدهد و در بدترین نمونه هم همین طرح فشل پرداخت یارانه نقدی بود که حالا با آن هیچ کاری هم نمی توان کرد.

البته وقتی از سایر کشورهای دنیا مثال می زنیم باید بگوییم که میزان ناپایداری و تورم در کشور ما هم تا حدی بالاتر از استاندارد ها است و در مجموع ساختار اقتصای ما با مشکلات عدیده ای مواجه است که پرداخت یارانه تنها بخشی از آن به حساب می آید.

اما آیا حذف یارانه ثروتمندان عملی درست است؟

اگر این اقدام با کمترین خطا همراه باشد و این هزینه وارد بخش تولید شود پاسخ مثبت است.شهباز حسن پور بیگلری چندی پیش در گفتگو با خبرنگار ایبِنا با تاکید بر ضرورت ساماندهی اقتصادی کشور در راستای رونق تولید و صنعت در سال جدید، گفت: یکی از مسیرهای منتهی به تحقق شعار سال حذف یارانه دهک های پُردرآمد و واریز آن به بخش تولید است، زیرا کمبود منابع در این حوزه بسیاری از واحدهای تولیدی را به رکود کشانده است.

وی با تاکید بر اینکه در سال های اخیر وضعیت تولید و صنعت در کشور رو به هشدار نهاده است، تصریح کرد: در شرایطی که اعتبار مورد نیاز بخش تولید تا حدودی با منابع هدفمندی قابل پوشش باشد نباید بر رویه قبل ارایه یارانه نقدی صورت بگیرد.

این نماینده مردم در مجلس دهم با بیان اینکه دولت باید به اصلاح قانون هدفمندی عمل کند، گفت: در شرایط فعلی هرز رفت منابع در خلال اجرای هدفمندی یارانه‌ها صورت می‌گیرد. وی با تاکید بر اینکه عمل به اقتصاد مقاومتی لازمه قطع پرداخت یارانه نقدی است، افزود: با توجه به اینکه مقام معظم رهبری در سال های گذشته و همچنین سال جاری بر مباحث اقتصادی در شعار سال تاکید کرده، دولت نیز باید زمینه تحقق آنها را با سازوکارهای موجود فراهم کند.

آمارها نشان می‌دهند از سال 89 تاکنون بیش از 350 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به مردم پرداخت شده ولی شواهد گویای این است که این رقم هنگفت به دلیل روند پرشتاب نرخ تورم طی یک دهه گذشته، تاثیر چندانی در نظام مالی خانوارها نداشته است. در واقع سقوط ارزش ریال بر اثر رشد بی‌رویه نقدینگی و تکانه‌های ارزی، علت اصلی ناکارایی پرداخت‌های انتقالی در ایران محسوب می‌شود.

اعتماد در گزارشی پیرامون لزوم اجرای این طرح می نویسد، طرح هدفمندسازی یارانه‌ها به دلیل تورم مزمن و ساختاری موجود در ایران و سیاست‌های پولی ناکارآمد، در نهایت با اهداف اولیه خود فاصله گرفت. چنان‌که شوک ارزی سال گذشته نیز ضربه آخر به یارانه‌ها بود. تصویر شکست طرح هدفمندسازی یارانه‌ها و ناکارآمدی یارانه نقدی را می‌تواند در گزارش اردیبهشت‌ماه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی مشاهده کرد. این مرکز در گزارش خود با اشاره به اینکه دولت هیچ سیاستی در حمایت از اقشار آسیب‌پذیر به اجرا نگذاشته، نوشته است 23تا 40 درصد مردم در سال 97 به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند.

به باور بسیاری از صاحب‌نظران، دولت روحانی سال گذشته هم‌زمان با آغاز بحران ارزی باید کمی هوشیارتر و در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی سریع‌تر عمل می‌کرد تا خطر کمتری متوجه اقشار آسیب‌پذیر شود؛ به‌بیان‌دیگر، این امکان وجود داشت که طرح حذف سه دهک بالایی از فروردین 97 آغاز و منابع حاصل از آن‌که به 12 هزار میلیارد تومان می‌رسد، صرف جبران خسارت‌های مالی دهک‌های پایینی شود.

تصمیم دولت برای حذف سه دهک بالایی از چرخه پرداخت یارانه نقدی اگرچه بسیار ضروری به نظر می‌رسد، کمی دیر اتخاذ شده است. مسوولان پیش‌ازاین همواره در صحبت‌های خود اعلام می‌کردند که به دلیل نبود بانک‌های اطلاعاتی دقیق، قادر به حذف یارانه ثروتمندان نیستند؛ اما واقعیت‌ها نشان می‌دهند این مساله ارتباط چندانی به بانک‌های اطلاعاتی و دولت ندارد، بلکه حاکمیت همواره به دلایلی، محافظه‌کاری خاصی در حذف یارانه ثروتمندان داشته است.

اما علاوه بر قطع یارانه ثروتمندان و بازنگری در مبلغ یارانه نقدی مردم، دغدغه دیگر دولت کاهش شکاف طبقاتی از طریق بازتوزیع عادلانه درآمدها است؛ شکافی که طی 15 ماه گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده و موجب گسترش احساس بی‌عدالتی در جامعه شده است. ضریب جینی از جمله شاخص‌هایی است که می‌توان با استفاده از آن وضعیت توزیع درآمد در جامعه و میزان شکاف درآمدی میان فقرا و ثروتمندان را سنجید. داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد ضریب جینی از عدد 0.365 در سال 92 به عدد 0.4093 در سال 97 رسیده است.

اوضاع نامساعد کنونی اقتصاد خانوارها هشداری است به تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان کشور تا در رویه‌های خود تجدیدنظر و از گسترش دامنه و عمق فقر جلوگیری کنند. یکی از راهکارهای اصلی برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر حذف ارز دولتی کالاهای اساسی و توزیع آن به صورت نقدی است.

گزارش خطا

X Share

Telegram Google Plus Linkdin

Cloob Facenama

لینک کپی شد

نظر شما

قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.

پربازدید ها
پربحث ترین

نظر متفاوت مارک کلاتنبرگ، کارشناسی داوری برنامه عادل فردوسی پور درباره مردود کردن گل دوم استقلال به گل گهر: اشتباه بود! (۲۰ نظر)

آخرین اخبار
عکس و فیلم