آیا رئیس‌جمهور درخواست برگزاری رفراندوم را به مجلس ارائه داده؟

عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس گفت: بارها آقای رئیس‌جمهور درباره رفراندوم سخن گفته‌اند اما عملا درخواستی به مجلس نداده‌اند که راجع به یک موضوع که یک معضل است و نیاز به رجوع به آرای عمومی است بگویند من درخواست برگزاری رفراندوم را دارم.

محمدعلی پورمختار در گفت‌و‌گو با خبرنگار سیاسی ایلنا، درباره اظهارات چند روز پیش حسن روحانی مبنی براینکه طبق اصل ۱۱۳ رئیس‌جمهور مجری قانون اساسی است و اظهار نظر عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان مبنی بر اینکه قانون اساسی طبق اصل ۹۸، وظیفه تفسیر قانون اساسی را به این شورا محول کرده است، در پاسخ به این سوال که کدام یک درست می‌گویند و این اختلاف نظرات حقوقی چگونه قابل رفع است؟، گفت: به نظر من نظر هردو درست است. بالاخره بر اساس قانون اساسی اجرای این قانون یکی از وظایف رئیس‌جمهور است یعنی یکی از اصول قانون اساسی تصریح دارد که رئیس‌جمهور باید قانون اساسی را اجرا کند.

این عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس تاکید کرد: منتها این اصل برخی جاها با وظایف رهبری، قوه قضائیه و همچنین مجلس که در همین قانون اساسی آمده تداخل دارد. لذا اینکه آیا این امر تداخل است یا تعارض؟ یا تعیین مرزها در رابطه با اینکه منظور از آن اصل قانون اساسی که این تکلیف را برای رئیس‌جمهور تعیین کرده چیست، با شورای نگهبان است چراکه نیاز به تفسیر دارد. 

این عضو فراکسیون پیشگیری از جرایم و آسیب‌های اجتماعی تصریح کرد: در غیر این صورت لازم است که آقای رئیس‌جمهور با استفاده از این اصل در امور قوه قضائیه هم دخالت کند یا اینکه از مجلس هم سوال کند و حتی شوراها در حوزه قوه مجریه است.

نماینده مردم بهار و کبودر آهنگ، عنوان کرد: پس اگربه این موضوع به صورت مجرد نگاه کنیم طبیعی است که اختلاف و اشکالات پیش می‌آید اما اگر از منظر اصل تفکیک قوا به این موضوع نگاه کنیم آن وقت تفسیر شورای نگهبان از این اصل این خواهد بود که این اصل مربوط به مسائل حوزه اجرایی و قوه مجریه است.

این نماینده مجلس دهم در پاسخ به این سوال که چرا با اینکه ده‌ها سال از تصویب قانون اساسی در کشور می‌گذرد مسائلی از این دست را همچنان بلاتکلیف گذاشته‌ایم و حل نکردیم و باعث شده که به محل اختلاف بین اکثر روسای دولت‌ها با شورای نگهبان و دیگر نهادهای کشور شود؟، گفت: البته نمی‌شود گفت بلاتکلیف، مساله این است که با واقعیتی که وجود دارد تکلیف روشن است اما بعضا روسای جمهور نگاهی عام نسبت به این اصل دارند و فکر می‌کنند کل قانون اساسی را باید اجرا کنند، هرچند ظاهر اصل هم همین را می‌گوید اما چون با وظایف سایر قوا و رهبری تعارض دارد طبیعتا ضرورت تفسیر پیش می‌آید.

این عضو کمیسیون قضایی و حقوقی در واکنش به اینکه اگر واقعا تفسیر بعضی اصول قانون اساسی روشن بود آقای روحانی مستمرا این خواسته را تکرار نمی‌کردند؛ گفت: چرا اتفاقا، شورای نگهبان تفسیر دقیقی می‌کند و خیلی هم صریح مسائل را می‌گوید اما مساله این است که نسبت به این موضوع باید دقت نظر شود که تکلیف روشن است و شورای نگهبان هم چنین اختیاری را دارد. اگر در مقام (حل) اختلاف یا اعمال نظر هم باشد طبیعی است به اصل دیگر قانون اساسی که این اختیار را به شورای نگهبان می‌دهد باید احترام بگذاریم و همه آن تفسیر را قبول کنیم تا مشکلی پیش نیاید.

وی در پاسخ به این سوال که نظرتان درباره دیگر اظهارات رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه شورای نگهبان ناظر است و دخالت کننده و قضاوت کننده نیست، چیست؟، گفت: همین است، شورای نگهبان هم به همین منوال عمل می‌کند. شورای نگهبان در انتخابات دخالت ندارد بلکه نظارت دارد و همه هم پذیرفته‌اند و قانون هم وجود دارد و بر این مبنا نظارت شورای نگهبان راجع به صلاحیت کاندیداها و هم راجع به برگزاری صحیح انتخابات است. درنتیجه دخالتی ندارند. ما نمی‌بینیم که شورای نگهبان هیئت اجرایی را تشکیل دهد. کیفیت صندوق‌ها یا تعداد شعب و نحوه کار بر عهده وزارت کشور و دولت است و شورای نگهبان دخالتی در این حوزه ندارد.

این نماینده مجلس دهم در پاسخ به این سوال که طبق تاکیدات رئیس‌جمهور چقدر ضرورت دارد که از همه ظرفیت‌های قانون اساسی ازجمله ظرفیت همه‌پرسی استفاده کنیم؟، گفت: قانون اساسی شرایط رفراندوم را گفته است، یعنی برای مسائل مهم و اساسی کشور است که با درخواست رئیس‌جمهور و تصویب مجلس صورت گیرد. اولا که تا حالا چنین درخواستی نشده است، بارها آقای رئیس‌جمهور این را گفته‌اند اما عملا درخواستی به مجلس نداده‌اند که راجع به یک موضوع که یک معضل است و نیاز به رجوع به آرای عمومی است بگوید من درخواست برگزاری رفراندوم را دارم.

پورمختار در پایان گفت: صحبت‌های رئیس‌جمهور تا کنون در حد طرح مساله بوده است و حتی خارج از درخواست از مجلس اینکه چه مساله‌ای مدنظر است ما تا حالا نشنیده‌ایم که ایشان بگوید راجع به فلان مساله نظر برگزاری رفراندوم دارم. این اتفاق تا حالا نیافتاده است و اگر رئیس‌جمهور واقعا نظرش این است که ما نیاز به رفراندوم داریم با نوشتن نامه و رعایت تشریفات می‌تواند درخواست آن را به مجلس بدهد.