چند راه سلامت روان در برابر کرونا

گوهریسنا انزانی، روانشناس در گفتوگو با ایسنا، می‌گوید: در حال حاضر با بحرانی مواجه هستیم که مردم احساس می‌کنند دچار تهدید شده اند و سلامت جسمی شان به خطر افتاده است، همین امر باعث شده سلامت روانی آنها نیز تحت تاثیر قرار گیرد، در این مرحله ممکن است افراد دچار اختلالات روانی متفاوتی مانند اختلال اضطراب فراگیر، فشار روانی پس آسیب، اختلال استرس حاد و اختلال اضطراب بیماری شوند.

وی درباره اختلال اضطراب فراگیر می گوید: افرادی که دچار این اختلال می‌شوند اغلب اضطراب و نگرانی زیادی نسبت به رویدادی که با آن مواجه هستند دارند. این افراد دچار بی قراری، دلشوره، کاهش توانایی تمرکز، تحریک‌پذیری، مشکل خواب و... خواهند شد و زود خسته می‌شوند. همچنین در این شرایط نشانه‌های جسمانی آنها شدت می گیرد.

این روانشناس با بیان اینکه در شرایط بحرانی برخی افراد دچار اختلال فشار روانی پس آسیب نیز می شوند، تاکید می‌کند: معمولا برخی افراد که در معرض مرگ، تهدید مرگ یا آسیب جسمی جدیدی به شکل مستقیم یا غیر مستقیمی قرار می‌گیرند به اختلال پس آسیب دچار می‌شوند که این اختلال باعث می‌شود آنها دچار آسیب‌های روحی زیادی شوند. همچنین برخی افراد نیز در شرایط خاص دچار اختلال استرس حاد می‌شوند به طوریکه احساس می‌کنند گویی شاهد این هستند که این رویداد برای خود یا نزدیکانشان رخ می‌دهد. جزئیات رویداد برای آنها بسیار ناراحت کننده است و میزان استرس فرد را از نظر فکری، حسی، علائم جسمانی و رفتاری افزایش می‌دهد.

به گفته انزانی، برخی افراد نیز در این شرایط دچار اختلال اضطراب بیماری می‌شوند، مدام به این موضوع فکر می‌کنند که مبادا به بیماری جدی مبتلا شده باشند و اضطراب سلامتی در آنها شدت می‌گیرد، اشتغال ذهنی زیادی نسبت به بیماری دارند و رفتارهای افراطی درباره سلامتی انجام می‌دهند و این موارد باعث می‌شود آنها آسیب‌پذیریشان افزایش یابد. 

وی می‌گوید: در حال حاضر اخبار منفی افزایش یافته و محتوای اخبار، تمامی افکار جامعه را در بر گرفته و باعث بروز احساسات در مردم شده که اغلب منجر به ترس بسیار شدیدی می‌شود. البته ممکن است گاهی با شایعه پردازی هایی هم مواجه باشیم اما در مجموع به نظر می‌رسد اخبار موجود موجب افزایش استرس و بروز بیماری‌های جسمانی می‌شود لذا در این شرایط هر فردی باید تصمیم بگیرد که چطور افکار، رفتار و احساسات خود را کنترل کند. 

انزانی ادامه می‌دهد: واقعیت این است که در حال حاضر بحران اتفاق افتاده و هیچ راهی نیست که بخواهیم آن را دور کنیم. این بحران وجود دارد، اما افرادی می‌توانند از این بحران با  موفقیت عبور کنند که روشهای مقابله‌ای مناسبی مانند داشتن مهارتهای زندگی و حل مسئله را انتخاب کنند. در واقع نباید موضوع را در نظر خود حاد جلوه دهیم که دچار خطاهای ذهنی شویم و از سوی دیگر نیز نباید آن قدر خوشبین باشیم که رعایت نکات بهداشتی را فراموش کنیم. در این شرایط که موضوع کرونا مطرح است افراد باید بتوانند استرس خود را به شیوه‌ای مناسب مدیریت و سعی کنند که اخبار را به صورت گزینشی دنبال کنند؛ اخبار موثق را گوش دهند. از شایعات دوری کنند و به دنبال منابع درست مانند سایت‌های خبری رسمی باشند، چراکه پیگیری اخبار غیرموثق میزان اضطراب را افزایش می‌دهد. 

وی با اشاره به اینکه حل مسئله دارای ۲ راهبرد "مقابله هیجان مدار" و "مقابله مسئله مدار" است، می افزاید: در حالت مسئله مدار باید به اخبار دقت و افکار را در راه هایی که از طریق آن میتوان بحران را مدیریت کرد متمرکز میکنیم. به طور مثال اگر پزشکان توصیه کرده اند که از چه مواد غذایی یا راههای بهداشتی برای پیشگیری از کرونا استفاده کنیم باید سعی کنیم رژیم غذایی خود را براساس توصیه پزشکان پیش ببریم و موارد بهداشتی را مطابق دستورات آنها رعایت کنیم. 

این روانشناس تصریح می‌کند: از فاجعه سازی پرهیز کنیم، زیرا در این شرایط افراد دچار مشکلات قلبی، عروقی و معده می‌شوند. همچنین از نادیده انگاری و ناچیزشمردن کرونا پرهیز کنیم. به نظر می‌رسد برای کاهش فشار مشکلات روحی و ذهنی پیشگیری و مداخله به هنگام بسیار مهم است؛ مطالب عینی و علمی را کسب کنیم و منطبق با آن راهکارهای مناسبی را برای زندگی روزمره خود انتخاب کنیم.

وی همچنین می‌گوید: کودکان زیر ۱۵ سال قادر به درک و تحلیل شرایط موجود نیستند و این موضوع موجب می‌شود آنها دچار ترس و اضطراب زیادی شوند لذا والدین از بیان اخبار و بیان افکار ترسناک خود در خانواده خودداری کنند.

انزانی در پایان گفت: اگر برخی افراد در این شرایط ذهن و روانشان درگیر ویروس کرونا شده است می‌توانند از طریق مشاوره‌های تلفنی ترس، اضطراب و نگرانی خود را مدیریت کنند.