رئیس سازمان نظام روانشناسی: ضربه کرونا به روح و روان مردم بیشتر از زمان جنگ تحمیلی است

محمد حاتمی رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران می‌گوید: اگر استرس بیش از حد معمول باشد، یعنی استرس حاد باشد عوارض زیادی در پی خواهد داشت. از جمله اینکه سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود و بدن دفاع خود در مقابل موارد مختلف را از دست می‎دهد و در مقابل میکروب‌ها و ویروس‌ها شکننده می‌شود.

به گزارش دیدارنیوز؛ محمد حاتمی در مورد اثرات شیوع کرونا بر روی روح و روان مردم می‎گوید: «طبیعی است وقتی یک حادثه‌ای مثل ویروس کرونا در جامعه به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد، استرس و اضطرابی در پی‌ خواهد داشت. اما آن چیزی که مسلم است این استرس و اضطراب باید منطقی باشد. اگر منطقی باشد اقدامات بهداشتی و پیشگیرانه، موثر واقع می شود و همه انجام می‌دهند. با این حال اگر استرس بیش از حد معمول باشد، یعنی استرس حاد باشد عوارض زیادی در پی خواهد داشت. از جمله اینکه سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود و بدن دفاع خود در مقابل موارد مختلف را از دست می‎دهد و در مقابل میکروب‌ها و ویروس‌ها شکننده می‌شود. از جمله این که سیستم هموستاز در بدن که در تعادل سازی بدن نقش دارد، ضعیف شده و موجب می‌شود قند خون و چربی خون افزایش پیدا کند و اکسیژن خون، به هم ریخته می‌شود. یکسری علائم بدنی مثل تپش قلب، افزایش درجه حرارت بدن، مشکلات تنفسی، دردهای شکمی، دردهای کمر، سردرد و خیلی از علائم بدنی دیده می‌شود».

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در ادامه بیان می‌کند: «وقتی این اتفاق می‌افتد و در شرایط ابهام هم هستیم، افراد دچار این می‌شوند که احتمالاً دارند کرونا می‌گیرند و یا اگر مشکلی برای آنها ایجاد شود، در حقیقت فاجعه‌انگاری می کنند و رفتارهای اضطرابی مدل رفتارهای وسواسی، خشم و پرخاشگری مستولی می‌شود و اختلال‌های دیگری ایجاد می‌کند. در حقیقت منشأ و منبع رفتارهای وسواسی و اضطرابی که افراد تجربه می کنند و برای آنها به یک فاجعه تبدیل شده، موجب اینگونه رفتارها می‌شود. اولین کاری که می‌توان انجام داد، این است که این استرس و اضطراب را بپذیرند، یعنی افراد پذیرش خود را بالا ببرند. یک ویروسی با دامنه تخریب بالایی آمده و باید بپذیرند و به دنبال راه‌حل‌ها و راهکارهایی برای مقابله باشند. برای مثال راهکارهای بهداشتی وجود دارد. در حقیقت باید سبک زندگی خود را تغییر بدهند و باید خودمراقبتی بکنند. ولی اگر بی مورد نگران باشند لحظه به لحظه در سیکل معیوبی قرار می‌گیرند که مثل آتشفشان، فوران خواهد کرد».

وی در توضیح اینکه چگونه مردم باید دنبال راه‌حل‌ها باشند، می‌گوید: «توصیه ما این است که باید ذهن افراد آگاه و هوشیار باشد و به صورت منطقی، این استرس و اضطراب را بپذیرند و برای آن راه‌حل پیدا کنند. ما اکنون مجبور هستیم که در خانه بمانیم؛ کاری که تا الان کمتر انجام می‌دادیم. در گذشته در روز دو الی سه ساعت در خانه بودیم، اما امروز باید تمام روز در خانه باشیم. این باعث می‌شود که شرایط، عادی نباشد، پس باید برای این شرایط، یک سبک زندگی جدید ایجاد کنند و لذت ببرند و به زندگی کیفیت بدهند و بتوانند کارهایی را انجام بدهند که هم استرسشان مدیریت شود و هم زندگیشان جریان داشته باشد. ما در خانه می‌توانیم خیلی کارها را انجام بدهیم. می‌توانیم مطالعه کنیم، خاطراتمان را بنویسیم، ورزش کنیم و برنامه‌ریزی خوبی برای تغذیه داشته باشیم. بنابراین اولین کاری که باید بکنیم سبک زندگی خود را تغییر دهیم و رفتارهای خود مراقبتی افزایش پیدا بکند تا بتوانیم استرس را کنترل کنیم و با مشکلاتی که ایجاد شده مقابله کنیم».

حاتمی در مورد نقش مشاوران و روانشناسان بیان می‌کند: «نقش اول در این جریان را مشاوران و روانشناسان دارند که اکنون هم دارند ایفا می‌کنند. ما تمهیدات زیادی را انجام دادیم که مردم بتوانند با روانشناسان صحبت کنند و راهکار بگیرند و اگر مسئله و مشکلی دارند، بیان کنند. روانشناسان خیلی در این دو هفته اخیر کار کردند و تمام فضای مجازی را بسته‌های آموزشی روانشناسان پر کرده است. روانشناسان به تمام مراجعین گفتند که به صورت رایگان می‎توانند زنگ بزنند و صحبت کنند. ما با شهرداری وارد تعاملاتی شدیم و با سامانه 4030 مردم می‌توانند با روانشناسان صحبت کنند. اپلیکیشن‌هایی راه‌اندازی کردیم که مردم در این شرایط بتوانند صحبت های خود را به روانشناسان منتقل کنند. در این چند هفته مسائل مربوط به کارهای بهداشتی یا آگاه سازی مردم از کرونا در رأس امور بود. اما اکنون مسائل روانی و روانشناختی یعنی همان استرس‌ها و اضطراب‌ها جایگزین اقدامات بهداشتی می‌شود. چون اقدامات بهداشتی را دیگر می‌دانند و حالا مسائل روانی اولویت یافته است».

وی در پایان اظهار می کند: «حالا که مسائل روانی در رأس قرار گرفته، روانشناسان هم باید در رأس قرار بگیرند. باید ما و ستاد ملی مبارزه با کرونا باید راه‌هایی که مردم بتوانند با روانشناسان و مشاوران صحبت کنند را بیابیم. سازمان نظام روانشناسی و مشاوره سی هزار عضو رسمی دارد، همه این اعضا آماده هستند که به هر نحو که ستاد ملی مبارزه با بحران کرونا در جهت مقابله با استرس ناشی از بحران کرونا بخواهد، از ظرفیت آنها استفاده کند. آسیب رسمی بحران کرونا به مردم بسیار است. مشاهدات عینی و ارزیابی‌هایی که در سراسر کشور داشتیم این بوده که به دلیل ابهاماتی که در این ویروس وجود دارد و سوالات بسیاری که مردم دارند، این ابهامات باعث شایعه می‌شود. یعنی شایعات زیادی از رسانه‌های بیگانه منتشر می شود و خود مردم هم شایعه‌ها را با بزرگنمایی و فاجعه‌انگاری، رشد می‎دهند که روح و روان جامعه را تخریب کرده است. ما پیش‌بینی می‌کنیم که ضربه‌ای که بحران کرونا از نظر روحی و روانی زده به مراتب بیشتر از زمان جنگ تحمیلی باشد، چون آنجا تکلیف ما روشن بود. اما در جریان کرونا هنوز هم ابهام وجود دارد. بعد از این قضایا در میان کودکان، نوجوانان و زنان، اختلالات روانی مثل وسواس، ترس و نا ایمنی، رایج می‌شود و خیلی از اختلالات روانی را در آینده خواهیم داشت».