شباهت و تفاوت آنفلوانزا، سرماخوردگی و کرونا

یک متخصص بیماری‌های عفونی با اشاره به شیوع انواع ویروس‌های تنفسی در فصول سرد سال و نگرانی‌های موجود در ارتباط با همزمانی آن با پاندمی کرونا، بر ضرورت شناسایی نوع ویروس در ابتدای بیماری برای تشخیص صحیح و درمان مؤثر تاکید و توصیه‌هایی برای پیشگیری از بروز بیماری‌های تنفسی در پاییز ارایه کرد.

دکتر افشین محمد علیزاده - دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت وگو با ایسنا با اشاره به بروز انواع ویروس‌های تنفسی در فصل سرما، اظهار کرد: این ویروس‌ها شامل آنفلوانزا، پارا آنفلوانزا، رینو ویروس، RSV، کرونا ویروس می باشد. گونه‌های نادرتری مانند آدنوویروس و کوکساکی ویروس هم هستند که می‌توانند به صورت نادر بیماری‌های تنفسی را ایجاد کنند.

انواع ویروس‌ آنفولانزا و علایم آن

علیزاده در ادامه با اشاره به شیوع هرساله ویروس آنفلوانزا در فصل پاییز، گفت: این ویروس سه نوع مختلف A، B، C دارد که نوع A بیشتر انسان‌ها را درگیر کرده و می‌تواند سبب ایجاد اپیدمی‌های بزرگ‌تر و حتی پاندمی و جهان گیری ‌شود. از زیر گروه‌های نوع A می‌توان به H۱N۱، H۳N۲، H۲N۲، H۵N۱ که آنفلوانزای پرندگان است، اشاره کرد.

وی با بیان اینکه آنفولانزای نوع B شدت ضعیف‌تری دارد، تصریح کرد: این نوع ویروس در مکان‌هایی مثل مهدکودک‌ها، خوابگاه‌ها، سربازخانه‌ها و مکان‌های با تجمع نیروی انسانی بالا توانایی ایجاد اپیدمی دارد و نوع C خیلی محدودتر است و بیماری‌های تک گیر ایجاد می‌کند.

انواع ویروس‌های تنفسی چه زمانی و چگونه شایع می‌شوند؟

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به تنوع عوامل ویروسی منجر به بروز عفونت‌های حاد مجاری تنفسی و تفاوت شیوع آن‌ در فصول مختلف سال، گفت: به عنوان نمونه سرماخوردگی در هر فصلی ممکن است رخ دهد، ولی تراکم آن بیشتر در فصل پاییز و زمستان است؛ آلرژی نیز در تمام فصول اتفاق می‌افتد و معمولا می‌تواند زمینه‌ساز بروز سرماخوردگی باشد؛ یعنی افراد آلرژیک بیشتر دچار سرماخوردگی می‌شوند که زمان آلرژی بیشتر در فصول اردیبهشت و خرداد و همچنین در پاییز و زمستان است. انواع آنفولانزا نیز بیشتر در فصول سرد سال یعنی پاییز و زمستان شایع می شود.

شباهت و تفاوت آنفلوانزا، سرماخوردگی و کووید۱۹

این پزشک متخصص با بیان شباهت‌ علائم بیماری در آنفلوانزا، سرماخوردگی و کووید۱۹، گفت: آنفلوانزا دو فاز دارد که در فاز اول با یک شروع حاد، تب بالا، بدن درد، گلودرد، کوفتگی، سرفه‌های خشک، سر درد و درد پشت کره چشم همراه است و بعد از دو الی سه روز فاز دوم شروع می‌شود که فاز تنفسی است و البته برجسته‌تر است.

وی درباره سرماخوردگی گفت: سرماخوردگی‌ها شروع ناگهانی ندارند و تدریجی است، معمولا با تب خیلی بالا همراه نیست، معمولا آبریزش بینی و احتقان گلو وجود دارد، سرفه شایع نیست و اگر سرفه اتفاق افتد سرفه‌ها خلط دار خواهد بود.

وی افزود: معمولا آنفلوانزا فرد را طوری درگیر می‌کند که توان انجام فعالیت روزانه را از او می‌گیرد، اما فرد سرماخورده چون احساس بدن درد و کوفتگی زیادی ندارد می‌تواند به فعالیت روزانه‌اش بپردازد و همین مسئله نشانه افتراق سرماخوردگی از آنفلوانزا است.

علیزاده با اشاره به سیر بروز کووید - ۱۹ و علائم آن گفت: کرونا برخلاف انفلوانزا شروع ملایم‌تر و ساده‌تری دارد که به صورت تب مختصر، بدن درد و کوفتگی، ضعف عمومی مشاهده می‌شود و ممکن است اختلال حس بویایی و چشایی نیز وجود داشته باشد و با گذشت زمان درگیری ریوی جدی شود که گاهی به بستری در بیمارستان ختم می‌شود.

ضرورت شناسایی نوع ویروس برای درمان موثر

این متخصص عفونی با تاکید بر ضرورت شناسایی نوع ویروس در ابتدای بیماری برای تشخیص صحیح و درمان مؤثر آن، اظهار کرد: به دلیل قرار گرفتن در فصل پاندمی کووید ۱۹، تفکیک کرونا از دیگر بیماری‌های ویروسی اهمیت زیادی دارد؛ چراکه کرونا دو فاز التهابی و ویروسی داشته که فاز ویروسی می‌تواند در برخی افراد دارای بیماری زمینه‌ای و دیگر افراد آسیب پذیر مشکلات عدیده و جدی ایجاد کند.

وی در ادامه با بیان اینکه کرونا یک بیماری تک علامتی نبوده که با تشخیص سریع همراه باشد، عنوان کرد: بنابراین با توجه به تشخیص پزشک و براساس شرایط بالینی بیمار، تست‌های تشخیصی بیشتری در این فصل انجام می‌شود، البته ممکن است در فصل پاییز تعداد تست‌های PCR منفی بیشتری دیده شود، چراکه افراد با علایم مشابه کرونا مراجعه کرده ولی بعد از تست، مشخص می‌شود که کرونا نبوده و با سایر ویروس‌های تنفسی درگیر شده است.

توصیه‌های ضروری به افراد دارای علایم

این پزشک متخصص با اشاره به انتشار سریع ویروس کرونا و عدم امکان شناسایی ویروس‌های تنفسی مختلف توسط افراد عادی، اظهار کرد: در این شرایط توصیه می‌شود که افراد حتی با مشاهده علائم تنفسی کوچک مانند آبریزش بینی یا سایر علائم سرماخوردگی، در ابتدا خود را قرنطینه کنند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

وی در خصوص زمان مراجعه به پزشک و مراکز درمانی، توضیح داد: در شرایطی که علایم با تنگی نفس یا درگیری ریوی همراه نیست، توصیه می شود در دو الی سه روز ابتدایی شروع علائم، درمان‌های تسکینی، مایع درمانی و استراحت انجام شده، در این حالت مراجعه به پزشک ضروری نیست؛ اما اگر بعد از ۷۲ ساعت علائم پیش رونده شد، به طور مثال تب یا ضعف عمومی ایجاد شد یا بی‌حالی، خستگی و دردهای عضلانی بعد از ۷۲ ساعت ادامه پیدا کرد قطعا باید به پزشک مراجعه شود.

علیزاده همچنین در رابطه با تأثیر هم افزایی ویروس آنفلوانزا و کرونا در فصل پاییز، گفت: در این رابطه به صورت تئوریک فرضیه‌هایی مطرح شده که باید در عرصه بالینی بررسی شود. البته نگرانی‌هایی در رابطه با گروه‌های در معرض خطر وجود دارد که این نگرانی نیز با تزریق واکسن برای این گروه های آسیب پذیر کاهش پیدا می‌کند.

چه کسانی باید حتما واکسن آنفولانزا تزریق کنند؟

این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه برای پیشگیری از آنفلوانزا واکسن مناسبی در دسترس است که تزریق آن برای گروه‌های در معرض خطر ضروری است، عنوان کرد: تمام کارکنان مراکز بهداشتی درمانی، کارکنان خانه های سالمندان، افراد بالای ۶۴ سال، افراد دارای بیماری زمینه‌ای قلبی، ریوی، دیابت و فشارخون کنترل نشده، دریافت کنندگان پیوند اعضا، بیماران مبتلا به نقص سیستم ایمنی، خانم‌های بارداری که سه ماهه دوم و سوم بارداری آن‌ها با فصل آنفلوانزا تداخل دارد و کودکان زیر ۵ سال باید در برابر آنفلوانزا واکسینه شوند.

این پزشک متخصص با تاکید بر اینکه در هیچ جای دنیا واکسن آنفلوانزا برای همه مردم توصیه نمی‌شود، گفت: تزریق واکسن تنها برای گروه‌های در معرض خطر ضروری است؛ چراکه ابتلای این افراد به انفولانزا به خودی خود خطرناک بوده و این خطر در زمان شیوع پاندمی کرونا تشدید شده است؛ بنابراین تزریق واکسن انفولانزا برای این گروه اکیدا توصیه می‌شود.

توصیه‌هایی برای پیشگیری از بروز بیماری‌های تنفسی در پاییز

علیزاده در پایان با اشاره به شیوع گسترده بیماری‌های تنفسی و ایجاد ابتلاهای زیاد در فصول سرد سال و در کنار آن فرسودگی و خستگی کادر درمان به دنبال هفت ماه خدمت شبانه‌روزی در دوره کرونا، به شهروندان توصیه کرد: مصرف مایعات فراوان، استفاده از میوه‌ها و سبزیجات، رعایت آداب تنفسی، استفاده از ماسک، رعایت فاصله فیزیکی و رعایت موارد بهداشتی از انتشار این بیماری‌ها جلوگیری می‌کند و حتی ممکن است باعث شود فصل آنفلوانزای سبکی را نسبت به سال‌های گذشته تجربه کنیم.