نگرانی اسراییل از نفوذ ایران در اردن و باز شدن جبهه جدید

مقامات اسراییلی نگران مرزهای شرقی خود با اردن  و احتمال نفوذ ایران در مرزها هستند.

به گزارش عصرایران، پایگاه خبری" JNS" که یک پایگاه خبری متعلق به لابی یهودیان در آمریکاست، درباره تنها مرز امن اسراییل که مرزهای اردن است، نوشت:

در پی درگیری اخیر اسرائیل با حماس در نوار غزه " بنی گانتز " وزیر دفاع اسرائیل  در روزهای اخیر بارها و بارها درباره لزوم تقویت "ائتلاف عمل گرایان در منطقه" که دولت پادشاهی اردن نیز بخش مهمی از آن است، صحبت کرده است.

گانتز روز چهارشنبه (دیروز) عازم ایالات متحده آمریکا شد تا در پی آتش بس اخیر در غزه، با مقامات نظامی و امنیتی آمریکا در مورد امنیت منطقه گفتگو کند.

سرهنگ "شائول شای" معاون سابق شورای امنیت ملی اسرائیل در گفتگو با JNS  گفت بقا و ثبات دولت پادشاهی اردن هاشمی یکی از مولفه های مهم امنیت ملی اسرائیل است.

شای که اینک یکی از محققان ارشد در موسسه بین المللی مبارزه با تروریسم است، پیشتر به عنوان افسر اطلاعاتی فرماندهی جنوب اسرائیل خدمت می کرده است.

او در این گفتگو گفت:" مهم ترین دلیل اهمیت اردن برای اسراییل مساله جنگ با تروریسم است.

سفر نتانیاهو به اردن در 16 ژانویه 2014 و دیدار با ملک عبدالله دوم پادشاه اردن/ آسوشیتدپرس

او افزود:" واقعیات خود بیانگر همه چیز است. مرز اردن که طولانی ترین مرزی است که اسرائیل دارد، طی دهه های گذشته امن ترین مرز ما بوده و موارد ناامنی و حوادث تروریستی در آن بسیار نادر بوده است. این امر تا حد زیادی به دلیل عملیات کارآمد نیروهای امنیتی اردن است که دهه ها با هماهنگی اسرائیل کار می کردند و توانسته اند این مرز را تا حد ممکن امن نگه دارند."

سرهنگ شای، دومین ملاحظه و دلیل استراتژیک اهمیت اردن برای اسراییل  را ، نقش حیاتی و حایل این کشور در عمل به عنوان "منطقه امنیتی شرقی" اسراییل می داند که طی دهه های گذشته توانسته جلوی تهدید ایران را از نزدیک شدن به مرزهای شرقی اسراییل در این منطقه، مسدود می کند.

با توجه به این واقعیت که ایالات متحده قصد دارد از عراق خارج شود، جایی كه ایران حضور گسترده ای دارد و نیز واقعیت حضور گسترده ایران در سوریه - كه اسرائیل به طور منظم برای كاهش آن می جنگد – اهمیت اردن در آن است که در صورت اینکه این کشور نیز تحت نفوذ ایران درآید این یک تحول بسیار مخرب برای امنیت اسراییل خواهد بود.

به گفته این مقام نظامی و امنیتی سابق اسراییل، اردن از اشغال جناح شرقی اسرائیل توسط ایران جلوگیری می کند و این امر آن را به عنوان یک سرمایه اصلی استراتژیک برای اسراییل در آورده است...در نتیجه، سرمایه گذاری و حتی هزینه کردن اسراییل برای داشتن روابط خوب با اردن از اهداف اصلی سیاست خارجی و منطقه ای اسراییل است."

"اردن و ایران روابط کاملا خصمانه ای با یکدیگر دارند.از نظر اردن، ایران تهدیدی جدی است. اردن تا سال 2018 باید با دو تهدید بزرگ مقابله می کرد: یکی داعش بود که تهدید می کرد از منطقه کنترل خود در عراق و سوریه تا اردن گسترش خواهد یافت و دوم جلوگیری از گسترش نفوذ ایران بوده است."

به گفته سرهنگ شای: "اکنون تهدید داعش بسیار کاهش یافته و تنها به شکل تهدیدات تروریستی (نه قلمرویی) باقی مانده است. اما جاه طلبی های ایران برای گسترش هژمونی منطقه ای همچنان پابرجاست و امروز این تهدیدی اساسی برای اردن است."

او می گوید:" جمهوری اسلامی دوست دارد دولت پادشاهی هاشمی در اردن سرنگون شود چون این دولت را همکار آمریکا و اسراییل در منطقه می داند؛ اردن با اسراییل پیمان صلح امضا کرده است و این مساله برای جمهوری اسلامی قابل پذیرش نیست."

پادشاه اردن و فرزندش (ولیعهد) در حال خواندن نماز در زمین های کشاورزی پس داده شده اردن از سوی اسراییل. دولت اردن این زمین ها را هنگام امضای قرارداد صلح 1994  به اسراییل داده بود تا در آنها کشاورزی کند اما در 19 نوامبر 2019 اسراییل این زمین ها را به دولت اردن پس داد.

"از این منظر اردن معیارهای ایرانی در منطقه را برآورده نمی کند و تهران ترجیح می دهد رژیمی در اردن حاکم باشد که نه متحد آمریکا و اسراییل بلکه دوست تهران باشد."

به گفته این مقام سابق اسراییلی:" تحت یک رژیم متفاوت، اردن می تواند به عنوان یک مجرای نفوذ ایران به کرانه باختری عمل کند  و تهران می تواند از طریق مرزهای اردن و اسراییل به داخل کرانه باختری نفوذ کند."

سرهنگ شای در پاسخ به سوالی درباره حل بحران های اخیر دیپلماتیک بین اسرائیل و اردن گفت که مهمترین اولویت دولت امان بقا و ثبات داخلی است: " وهر چیزی که اصل بقا و ثبات داخلی اردن را تهدید کند،به نفع منافع ملی اردن نیست - و من می خواهم اضافه کنم که به نفع اسرائیل هم نیست - در عین حال، روابط سیاسی دولت ها  در یک خلا شکل نمی گیرند و روابط اردن و اسراییل هم تا حدود زیادی تحت تأثیر تحولات اسرائیل و فلسطین قرار دارد. هنگامی که تنش ها با فلسطینیان افزایش می یابد و اختلافات رو به وخامت می گذارد، این به طور طبیعی بر روابط اسرائیل و اردن هم تأثیر می گذارد."

طبق برخی برآوردها تقریباً 60 درصد اردنی ها اصالت فلسطینی دارند. در اردن همچنین یک جنبش مخالف اسلام گرا هم وجود دارد.

سرهنگ شای در این باره گفت: " در داخل اردن، كمی مخالفت با روابط نزدیک این کشور با اسرائیل وجود دارد. از این روهنگامی که تنش ها در اینجا (فلسطین اشغالی) افزایش می یابد، این امر در داخل اردن نیز منجر به تنش می شود چون مخالفان داخلی دولت اردن را بابت اقدامات اسراییل در فلسطین سرزنش می کنند.

اما به گفته شای دولت های اسرائیل و اردن "یاد گرفته اند که چگونه از پس این مشکلات برآیند و از آنچه واقعاً مهم است محافظت کنند".

شای در پاسخ به این پرسش که آیا اردن به لحاظ ثبات داخلی کشوری امن محسوب می شود؟ پاسخ داد که از زمان موج انقلاب های 2011 در خاورمیانه ، "دیگر نمی توان گفت که هر چیزی امن است... اما امیدوارم که پادشاهی هاشمی توانایی محافظت از خود را حفظ کند."

او گفت اسرائیل باید به بازسازی زیرساخت های اردن کمک اقتصادی کند و کمک کند تا دولت اردن با رفع مشکلات ثبات داخلی خود را حفظ کند. در این چارچوب در آوریل امسال اسرائیل اعلام کرد که سهمیه آب مورد نیاز اردن را به بیش از مقدار مقرر در پیمان صلح 1994 افزایش می دهد.

شای گفت: "حفظ این رابطه به نفع هر دو طرف است...هرچه روابط پایدارتر باشد، هر دو طرف سود بیشتری خواهند برد."