اشتباه استراتژیک بایدن و پیامدهای یک خروج شتابزده

وقتی تصاویر خروج نیروهای آمریکایی از سایگون ویتنام در سال ۱۹۷۵ و در زمان ریاست جمهوری جرالد فورد جمهوریخواه در تمام رسانه های جهان فراگیر شد جهان سیاست تصورش این بود که این اتفاق آخرین تصویر از خروجی فاجعه بار از نیروهای نظامی آمریکا در کشوری در دوردست ها باشد، خروجی که پس از نزدیک به نوزده سال از یک جنگ فرسایشی با بیش از ۵۸ هزار کشته و بیش از سیصد هزار زخمی آمریکایی صورت گرفت.

نواندیش- اکبر مختاری: وقتی تصاویر خروج نیروهای آمریکایی از سایگون ویتنام در سال ۱۹۷۵ و در زمان ریاست جمهوری جرالد فورد جمهوریخواه در تمام رسانه های جهان فراگیر شد جهان سیاست تصورش این بود که این اتفاق آخرین تصویر از خروجی فاجعه بار از نیروهای نظامی آمریکا در کشوری در دوردست ها باشد، خروجی که پس از نزدیک به نوزده سال از یک جنگ فرسایشی با بیش از ۵۸ هزار کشته و بیش از سیصد هزار زخمی آمریکایی صورت گرفت.

اما حالا تصاویر خروج مفتضخانه ایالات متحده از فرودگاه کابل و آویزان شدن افغان‌هایی که قصد خروج از کشورشان را داشتند به بالهای هواپیمای نظامی آمریکا تصاویر سایگون را باری دیگر زنده ساخت.

در تابستان کرونایی ۲۰۲۱ آمریکای جوبایدن تصمیم به خروجی گرفت که پیامدهایش تا سالها برای جهان سیاست باقی خواهد ماند.

جو بایدن درحالی فرمان شتابزده خروج نیروهای آمریکا از افغانستان را داد که سلفش طی دوسال قبل گفت و گوهایش را با حاکمان آتی افغانستان در دوحه قطر آغاز کرده بود.

دونالد ترامپی که میتوان او را منتقدترین رییس جمهور آمریکا به حضور خاورمیانه ای آمریکا قلمداد کرد، به خوبی در پیش از دو انتخابات سرنوشت ساز ریاست جمهوری۲۰۱۶ ،۲۰۲۰ آمریکا درک کرده بود که جامعه آمریکا دیگر از جنگ های پردامنه در هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای این کشور استقبال نمی کند بنابراین از همان زمان کمپین اولیه اش برای پیروزی بعنوان رییس جمهور آمریکا، بارها سعی کرد با غیراقتصادی خواندن حضور نیروهای آمریکا در بسیاری از نقاط جهان از جمله عراق و افغانستان زمینه را برای خروج نهایی نیروها فراهم کند.

در این بین شکست در انتخابات وظیفه خروج نیروها در افغانستان به رقیب دموکراتش سپرد رقیبی که اگرچه ستیز بسیاری در امر سیاست داخلی با او داشت اما در امر سیاست خارجی نقاط مشترکی را نیز داشتند.

خروج از افغانستان خروجی بدون پشتوانه در جامعه سیاسی آمریکا نبود، اما نحوه اجرای شتابزده اش تصاویری را تاکنون به جهان مخابره ساخته است که به قدرت نرم آمریکا آسیب فراوانی زده است.

جوبایدن هفت ماه پس از سکونتش در کاخ سفید با نحوه خروج پراشتباهش از افغانستان خود را وارد چاله ای ساخت که هر لحظه ممکن است عمق بیشتری یابد.

عدم توجه کافی جوبایدن به نظر نهادهای امنیتی و توجه صرف به نظرات پنتاگون و وزارت خارجه آمریکا در امر خروج از یکسو و عدم تحقق پیش بینی ها در مورد مقاومت دولت حاکم اشرف غنی به هنگام خروج، تمام رشته های یک خروج موفق از سوی بایدن را پنبه ساخت.

حالا با کشته شدن دست کم دوازده تفنگدار دریایی ایالات متحده براثر عملیات انتحاری گروههایی تروریستی چون داعش خراسان که پیش از این ارتباطات سازمانی با طالبان داشت و گویا براثر اختلافات راهی متفاوت را برگزیده است،

می رود که چاله ایجاد شده در روند خروج را برای جوبایدن به چاه تبدیل سازد.

راهبرد خروج از افغانستان را میتوان راهبردی دانست که جریانات غالب فعلی در دوحزب جمهوریخواه و دموکرات با آن همدلی داشتند و حتی جامعه جهانی تاحدودی زیادی واقعیت طالبان را پیش از اجرای عملیات خروج بعنوان حاکمان آتی کشور افغانستان پذیرفته بود اما نحوه خروجی که منجر به کشته شدن نیروهای نظامی آمریکا شده است میتواند بهای گزافی را برای جوبایدن و حزب متبوعش ایجاد کند.

اگر تاکنون از زمان اجرای عملیات خروج تا زمان عملیات انتحاری علیه آمریکاییان در اطراف فرودگاه کابل، صدای محکمی علیه بایدن در آمریکا برنخاسته بود دلیلش عدم آسیب به نیروهای آمریکایی بهنگام خروج بود اما حالا با کشته شدن نظامیان آمریکایی در کابل احتمال اوج گیری صداهای اعتراضی در ارکان سیاسی آمریکا بخصوص کنگره بیشتر خواهد شد.

صداهای اعتراضی که اگر مدیریت نشود ممکن است سبب ساز شکست دموکرات‌ها در انتخابات کنگره آمریکا در اواخر سال ۲۰۲۲ گردد.

ازسوی دیگر اگرچه جوبایدن از همان ابتدا تاکید داشت که برای یک دوره رییس جمهور خواهد شد اما هرنوع میراث بد از او میتواند مانع پیروزی دموکراتی دیگر در انتخابات نزدیک به چهار سال دیگر شود.

در آخر باید بیان کرد که صدای مرگ هرآمریکایی در کابل همچو تیریست که میتواند به آینده سیاسی جوبایدن و همراهانش شلیک شود.

خبرهای مرتبط