اهمیت کارگزار را دست کم نگیریم!

نواندیش - اکبرمختاری: دور هفتم مذاکرات هسته ای در وین نیز بدون نتیجه مشخصی به پایان رسید. اهمیت کارگزار را دست کم نگیریم!

در این دور از مذاکرات برخلاف شش دور قبلی حدود چهل نفر از سوی ایران برای انجام گفت و گوهای هسته ای به وین رفتند عددی که برای بسیاری از ناظران حیرت آور بود.

اگرچه در شش دور گذشته تیم مذاکراتی ایران را چهارنفر تشکیل می داد و نتایج نسبتا مشخصی را نیز حاصل گشته بود لیکن این بار نه تنها نتیجه مشخصی حاصل نشد بلکه بر کلاف سردرگمی طرف اروپایی و آمریکایی و مجموع مذاکره کنندگان نیز افزوده شد.

در این دور از مذاکرات تیم مذاکرات ایران دو پیش نویس را تقدیم نمایندگان چهار بعلاوه یک کرد که سبب ساز پیچیدگی هرچه بیشتر روند مذاکرات شد.

به گفته طرف اروپایی و حتی چینی بخش هایی از دو پیش نویس جدید ارائه شده از سوی تیم مذاکراتی ایران کاملا در تناقض با مفاد متنهای توافق شده شش دور مذاکرات پیشین بوده است این همان اتفاقی است که کلا روند فعلی و آتی مذاکرات را با چالش روبرو ساخت و خواهد ساخت.

در دولت حسن روحانی هرگاه تیم مذاکراتی ایران به ریاست محمدجواد ظریف در مذاکرات هسته ای بود بسیاری از تحلیلگران و فعالان سیاسی میکوشیدند نقش واهمیت کارگزار در روند مذاکرات را به پایین ترین سطح خویش تقلیل دهند و برخی کنشگران سیاسی بخصوص در میان دلواپسان داخلی و اپوزیسیون بیرونی میکوشیدند این طور القا کنند که از کوچک ترین تا مهم ترین نکات توافق پیش از نگاشتن از دست طرف مذاکراتی ایران خارج است و تیم مذاکراتی ایران تنها امضاکننده توافقست اما روند مذاکراتی اخیر بار دیگر بر این دیدگاه خط بطلان کشید.

درست است که سیاستهای کلی پیش از انجام مذاکرات تعیین شده است ولی رسیدن به اهداف بدون «خلاقیت دیپلماتیک» میسر نخواهد شد.

"کاراکتر "محمدجواد ظریف در مذاکرات منتج به برجام خود در نهایی سازی برجام موثر بود.

نحوه مدیریت روند مذاکرات،ارتباط ویژه با رسانه های داخلی و خارجی و گارد مثبت در روند شکل گیری برجام بسیار موثر و سازنده بود.

تسلط به زبان انگلیسی تیم سابق از محمد جواد ظریف گرفته تا عباس عراقچی و مجید تخت روانچی سبب شده بود که اساسا مذاکرات به زبان انگلیسی دنبال شود و این موضوع در درک متقابل طرفین برای رسیدن به یک توافق برد برد بسیار موثر و مهم بود.

از سوی دیگر رییس جمهور ایران در دوران مذاکرات مربوط به برجام خود مستقیما پی گیر روند مذاکرات و حامی تیم مذاکره کننده بود.

در یکسال و نیم مذاکرات مربوط به برجام رییس جمهوری در تهران حضور داشت که اصل توافق برایش از اهمیت خاصی برخوردار بود و بعنوان شیخی دیپلمات هم از لحاظ عملی و هم نظری از درک بسیطی در مورد چالش های مربوط به برنامه هسته ای ایران برخوردار بود.

تیم مذاکراتی ایران در دور هفتم در وین فاقد درک نظری و عملی از اهمیت توافق هسته ای بود طوریکه از آوردن نام برجام نیز خودداری میکردند.

در مذاکرات پیش رو نه تنها رییس جمهور فعلی ایران آگاهی کمی از سیاست خارجی و توافق هسته ای دارد بلکه سرتیم مذاکراتی ایران در وین نیز گارد منفی با برجام و توافق هسته ای پیشین دارد.

درچنین شرایطی انتظار هرگونه خلاقیت از تیم مذاکراتی ایران در وین معقول نمی نماید.

اگرچه ساختارها برکارگزارها اولویت ویژه دارند اما کارگزارهای ناکارآمد و ضعیف هم نمیتوانند نتایج مدنظر ساختار را تحقق بخشند.

اگر مفروض مذاکرات وین برای ایران احیای برجام یا در سطحی پایین تر توافقی موقت باشد روند مذاکراتی ایران در دور هفتم بار دیگر به ما یادآور می سازد که بدون کارگزاران کارآمد تحقق اهداف ساختار ممکن نخواهد شد.

خبرهای مرتبط