علل از کار افتادن کلیه ها چیست؟ علل از کار افتادن کلیه ها چیست؟

کلیه ها که هر کدام به اندازه مشت بسته شده دست ما هستند از اعضای حیاتی بدن می باشند. آنها در پایین قفسه سینه و در دو طرف ستون فقرات قرار دارند.کارکرد اصلی کلیه ها تصفیه کردن خون از مواد زائد و مایعات اضافی بدن و تبدیل آنها به ادرار است تا از طریق مجاری ادراری از بدن تخلیه شوند. البته کلیه کارکردهای مهم دیگری نیز در بدن دارد. کلیه ها فشار خون را تنظیم کرده و باعث تحریک تولید سلول های قرمز خون می شوند. آنها سطح نمک، مواد معدنی خون، و اسید و باز را در بدن متعادل می سازند تا بدن در وضعیت خنثی باقی بماند. علاوه بر این کلیه ها باعث استحکام استخوان ها می شوند. 

متاسفانه بیماری های کلیوی گریبان گیر میلیون ها انسان در سراسر دنیا است. اگر کلیه ها عملکرد خود را از دست بدهند، مواد زائد و سمی در بدن انباشته شده که باعث بالا رفتن فشار خون و در نهایت منجر به بیماری کلیوی مرحله آخر یا حاد (ESRD) می شوند. گاهی امکان دارد بدون اینکه متوجه باشیم کلیه ها دچار مشکلاتی شوند. در این حال بدن با بروز علائمی همچون خستگی، بی اشتهایی و یا نیاز مکرر به دستشویی رفتن به ما در مورد وضعیت کلیه ها اخطار می دهد. اما علت از کار افتادن کلیه ها چیست و این عارضه چه علائمی دارد؟ با ما همراه باشید تا در مورد این موضوع بیشتر بدانیم.

نارسایی کلیه به چه معناست؟

نارسایی کلیه زمانی اتفاق می افتد که کلیه توانایی تصفیه خون را از دست بدهد و این امر سبب تجمع مواد سمی در خون شده و تعادل املاح بدن بهم بریزد.نارسایی کلیه به دو دسته تقسیم می شود: نارسایی کلیوی حاد و نارسایی کلیوی مزمن.

نارسایی کلیوی حاد به صورت ناگهانی رخ داده و ممکن است در طی تنها چند ساعت و یا چند روز از کار بیفتد.در چنین شرایطی، بیمار دچار علائمی همچون تب و فشار خون بالا شده و حجم ادرار به شدت کاهش می یابد. اگر به سرعت درمان مناسب آغاز شود، نارسایی کلیوی حاد معمولا برگشت پذیر خواهد بود. نارسایی کلیوی مزمن یک آسیب طولانی مدت و تدریجی به کلیه هاست که در طی گذشت زمان وضعیت بدتری پیدا می کند. در صورتی که آسیب کلیوی شدید شود، بیمار به مرحله آخر بیماری رسیده و نیازمند به انجام دیالیز و یا پیوند کلیه خواهد بود. 

علائم از کار افتادن کلیه

معمولا علائم از کار افتادن کلیه ها به کندی نمایان شده و این امر باعث می شود تا احتمالا بیمار در ابتدای امر توجه چندانی به این عارضه نداشته باشد. نارسایی کلیه می تواند باعث بروز مشکلات مختلفی در بدن شود. از جمله این موارد:

• حالت تهوع و استفراغ
• کاهش اشتها
• خستگی مفرط
• مشکلات خواب
• کاهش حجم ادرار
• تکرر ادرار
•  خارش پوست
• تورم پلک ها و پاها
• گرفتگی عضلات
• درد، خشکی و تجمع مایعات در مفاصل
•  مشکل در تمرکز و حافظه
• فشارخون بالا

تشخیص و درمان زودهنگام اختلال کلیه ها امری ضروری است، زیرا هنگامی که کلیه آسیب دیده و یا از کار بیفتد، اغلب این امر ترمیم پذیر نخواهد بود. برای تشخیص بیماری های کلیوی، آزمایش های ساده ای چون آزمایش خون و ادرار می تواند بسیار موثر باشد.

علل از کار افتادن کلیه

از کار افتادگی کلیه به سبب بیماری ها و مشکلات زیر ایجاد می شود:

• دیابت نوع اول و دوم
• فشار خون بالای کنترل نشده
• بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و نفروپاتی
• بیماری کلیه پلی کیستیک
• انسداد طولانی مدت مجاری ادراری به دلایل مختلف
• ریفلاکس وزیکویورترال
• سندروم نفروتیک
• عفونت های بازگشتی کلیه
• مصرف خودسرانه داروها
• بیماری های ارثی و مادرزادی

روش‌های درمانی مناسب برای نارسایی کلیه‌ها 

در صورتی که کلیه ها دچار از کار افتادگی می شوند و نمی توانند عملکرد درستی داشته باشند، بیمار به سرعت نیاز به درمان پیدا می کند. در اینگونه شرایط مصرف داروها کمک کننده نیست و تنها راه درمان دیالیز یا پیوند کلیه است که پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار روش درمان مناسب را پیشنهاد می دهد.

دیالیز کمک می کند تا به صورت مصنوعی مایعات اضافه و سموم از بدن دفع شوند، هرچند که دیالیز نمی تواند تمام وظایف یک کلیه را انجام دهد و بیماران همچنان با بخشی از مشکلات ناشی از اختلالات  کلیوی را  درگیر هستند. دیالیز به دو صورت انجام می شود: همودیالیز یا دیالیز صفاقی. 

در فرایند همودیالیز که می تواند در منزل و یا در یک مرکز دیالیز انجام شود، خون در خارج از بدن از یک فیلتر عبور داده می شود و پس از پاک شدن سموم و مواد زائد دوباره به بدن برمی گردد. اما در دیالیز صفاقی مایع مخصوصی وارد شکم شده که پس از جذب سموم و مواد زائد از بدن تخلیه می گردد. این نوع دیالیز غالبا در منزل انجام می شود.

پیوند کلیه یک روش درمانی بوسیله عمل جراحی است که در آن یک کلیه اهدایی سالم جایگزین کلیه از کار افتاده می شود. کلیه اهدایی می تواند از اهدا کننده زنده و یا اهدا کننده ای که دچار مرگ مغزی شده باشد دریافت شود. یکی از مهم ترین مزایای پیوند کلیه در مقایسه با روش دیالیز این است که در صورت انجام یک عمل موفقیت آمیز، کلیه اهدایی می تواند تمامی وظایف یک کلیه عادی را در بدن بیمار انجام دهد. 

دریافت کلیه اهدایی در دنیا روندی زمان بر است که باعث می شود تا بیماران سالها در لیست انتظار دریافت کلیه باقی بمانند. خوشبختانه در ایران در صورت وجود اهدا کننده زنده، روند پیوند کلیه به سرعت انجام می گیرد که این عامل خود باعث جذب بیماران خارجی به ایران شده است. در صورت استفاده از راهنمایی های یک تیم پزشکی حرفه ای، روند درمان می تواند دقیق تر و با سرعت بالاتری پیش برود. شرکت عصر طب بین الملل که با نام تجاری TebMedTourism (Medical tourism in iran) شناخته شده است، یک شرکت تسهیل گر در زمینه خدمات درمانی است که به بیماران سراسر دنیا کمک می کند تا روش درمانی مناسب خود را دنبال کنند و از هدر رفتن هزینه، وقت، و انرژی خود در راه های درمانی نامناسب بپرهیزند. 

چه کسانی باید به وضعیت سلامتی بیمار کلیوی کمک کنند؟

افراد زیادی در کمک به وضعیت سلامتی بیماران کلیوی تاثیر گذار هستند که شامل متخصص بیماری های کلیوی، پرستار دیالیز، هماهنگ کننده پیوند کلیه، متخصص رژیم غذایی، مسئول امور اجتماعی، اعضای خانواده و دوستان، و همینطور خود شخص بیمار است. پزشک متخصص بیماری های کلیوی از ابتدای راه همراه بیماران است و آنها را در انتخاب درمان مناسب و نوع برخورد با بیماری راهنمایی می کند. اگر بیمار تحت دیالیز قرار بگیرد، معالجه تحت نظارت پرستار دیالیز صورت می گیرد و حتی اگر بیمار در خانه دیالیز شود پرستار هر ماه به بیمار سر می زند تا مطمئن شود بیمار داروهای خود را به درستی مصرف می کند و توصیه های لازم را به او گوشزد کند.

هماهنگ کننده پیوند کلیه شخصی است که ملاقات های اهدا کننده و دریافت کننده را تنظیم کرده و به آنها مراقبت های قبل از عمل را آموزش می دهد. متخصص رژیم غذایی با پیشنهاد غذا و آشامیدنی مناسب به بیمار کمک می کند تا روند درمان بهتر پیش برود و بیمار احساس سلامتی بیشتری داشته باشد.مسئول امور اجتماعی به بیماران دیالیزی و پیوند کلیه در امور مختلف کمک می کند تا مشکلات بوجود آمده در زمینه شغلی، تحصیلی، خانوادگی و مالی را تا حد امکان برطرف کند. پشتیبانی و حمایت خانواده و دوستان عامل بسیار مهمی در بهبودی روحی فرد بیمار است و باعث می شود تا بیمار مشکلات مسیر را راحت تر پشت سر بگذارد. اما جدا از تمامی موارد ذکر شده، حس مسئولیت پذیری خود بیمار یکی از فاکتورهای بسیار مهم در روند درمان است. بیمار باید داروهایش را به موقع مصرف کرده و در تمام جلسات ویزیت پزشک و جلسات درمانی حضور پیدا کند. 

اعتماد به یک شرکت تسهیل گر خدمات درمانی که شناخت و تجربه بالایی از مراکز درمانی و خدمات آنها دارد می تواند تا حد زیادی از فشارهای روانی مسیر درمان بکاهد. هزینه های درمانی در ایران بسیار پایین تر از کشورهای دیگر است و در عین حال دسترسی بسیار خوبی به پزشکان متخصص در حوزه درمان بیماران کلیوی دارد. بنابراین بسیاری از بیماران کلیوی، ایران را به عنوان مقصد درمانی خود انتخاب می کنند. شرکت TebMedTourism یک شرکت تسهیل گر خدمات درمانی به صورت بین المللی است، که با وجود داشتن سایت چند زبانه از جمله سایت عربی به آدرس السياحة العلاجية في إيران و  سایت انگلیسی توانسته خدمات ارزشمندی را در اختیار بیماران سراسر دنیا قرار دهد.