چرا فوتباليست‌ها «تف» مي‌کنند؟

تف کردن فوتباليست‌ها مانند شادي پس از گل جزء جدانشدني از فوتبال است. آيا تف کردن ورزشکاري که تا اين حد عرق مي‌کند، واقعا ضروري است؟ چرا گاه بازيکنان تعويضي در حالي که هنوز گرم نشده‌اند، روي چمن تف مي‌کنند؟

به گزارش دويچه وله آب دهان از جمله مايعات بدن انسان است و بدن ترجيح مي‌دهد آن را نگهدارد. تف کردن همان‌قدر براي بيننده مشمئزکننده است که ديدن کف در گوشه لب‌هاي گوينده. البته دلايل پزشکي محکمي براي دوري از تف ديگران وجود دارد؛ مثلا بيم از انتقال بيماري. با وجود اين تف کردن در فوتبال همان‌قدر عادي است که شادي پس از گل. چرا؟

البته در زمين چمن فوتبال "تف‌هاي تاريخي" هم وجود داشته‌اند. از جمله در مسابقه آلمان و هلند در جام جهاني 1990 که فرانک رايکارد دو بار آب دهان خود را به موهاي رودي فولر انداخت.

پايگاه اينترنتي "اشپيگل" موضوع تف کردن فوتباليست‌ها را از منظر پزشکي بررسي کرده است. اين وبسايت آلماني به نقل از يک متخصص گوش و حلق و بيني و استاد دانشگاه دورتموند آلمان نوشته است که دوندگي و فشار بازي سيستم عصبي فوتباليست‌ها را در حالت حمله يا فرار قرار مي‌دهد؛ در چنين شرايطي بدن همه منابع انرژي موجود را به کار مي‌گيرد، فشار خون بالا مي‌رود، سوخت‌وساز افزايش مي‌يابد، اما دسترسي به توالت وجود ندارد.

وقتي انسان غارنشين از چنگ درندگان مي‌گريخت، بسيج يک‌باره همه منابع انرژي مزيت بزرگي بود. امروز اما انسان‌ها عموما وقتي برگه امتحاني را مي‌گيرند، زير فشار عصبي کار و زندگي هستند يا در هنگام ورزش چنين تجربه‌اي دارند. در اين شرايط ترشح بزاق هم کاهش مي‌يابد.

اما اگر فشار بر بدن ترشح بزاق را کاهش مي‌دهد، چرا فوتباليست‌ها با وجود کاهش بزاق، بيشتر تف مي‌کنند؟

استاد دانشگاه دورتموند معتقد است: «فوتباليست‌ها به دليل نياز شديد به اکسيژن مجبورند از دهان تنفس کند. حرکت هوا در دهان رفته‌رفته کام و زبان را خشک مي‌کند و بزاق موجود در مسير حرکت هوا به جرمي غليظ تغيير حالت مي‌دهد؛ ميزان آن هم افزايش مي‌يابد. بدين ترتيب اين قابل درک است که بازيکنان علاقه‌اي به نگهداشتن اين جرم در دهان خود نداشته باشند».

اما دو پرسش هنوز بدون پاسخ مانده‌اند: چرا بازيکن تعويضي قبل از اينکه يک بار هم پا به توپ زده باشد، شروع به تف کردن مي‌کند؟ چرا فوتباليست‌هاي زن به ندرت تف مي‌کنند؟

به اعتقاد يک روانشناس ورزشي در آلمان، فوتباليست‌ها هم – البته به صورت ناخودآگاه – قلمرو خود را نشانه‌گذاري مي‌کنند؛ شبيه به ديگر موجودات که محل حضور خود را به رخ حريف مي‌کشند.

نکته رواني مهمتر در مورد تف کردن فوتباليست‌ها اما خالي‌کردن عصبانيت يا نااميدي است: «اگر به تف کردن فوتباليست‌ها دقت کنيد، به راحتي متوجه مي‌شويد که فوتباليست‌ها از سر خوشحالي تف نمي‌کنند، بلکه زماني که در انجام عملي ناموفق هستند، دست به اين کار مي‌زنند. هر آنچه انديشه‌هاي منفي را تخليه و متوقف کند، خوب است».

گزارش خطا