معرکه الآراء نمایندگان برای انتخابات هیئت رییسه؛ از لابی ها و جلسات درون گروهی تا بزم‌های شبانه

نماینده سابق مجلس می گوید انتخابات هیئت رییسه مجلس و کمیسیون های تخصصی جز در مورد جایگاه رییس و نواب رییس مجلس با قرعه کشی انجام شود تا از لابی های مضر جلوگیری شود.

به گزارش جمهوریت، مجتبی رحماندوست، نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی در یادداشت که در اختیار جمهوریت قرار داده به لابی گری های متعدد و مضر در مجلس برای انتخابات هیات رییسه مجلس و کمیسیون های تخصصی اشاره و پیشنهادی را برای تغییر روش انتخابات در خانه ملت ارائه کرده است:

متاسفانه در آستانه هفتم خرداد – به عنوان تاریخ برگزاری انتخابات سالانه هیات رییسه مجلس– شاهد لابی کردن فراوان و بیمارگونه در مجلس و حواشی آن برای انتخاب رییس مجلس، دو نایب رییس و دیگر اعضاء هیئت رییسه مجلس (شش دبیر و سه ناظر) هستیم. همچنین در سالگرد هفتم خرداد تمامی کمیسیون های تخصصی به تکاپو و لابی گری روی می آورند تا یک نفر از جناح و گروه خودشان رییس کمیسیون بشود. در مورد نایب رییس اول و نایب رییس دوم و همچنین دبیر و سخنگوی هر کمیسیون نیز همین قاعده است.

شانزده کمیسیون اصلی و چندین کمیسیون مشترک همگی در سالگرد مجلس (هفتم خرداد) معرکه الآراء لابی کردن گروه های مختلف و خاص برای تصاحب کرسی های هیئت رییسه و تاثیرگذاری بر مصوبات آن در طول سال هستند. این گونه لابی کردن ها هفته ها مجلس را از مسیر راست منحرف و از وظیفه اصلی دور می کندو به تشکیل جلسات درون گروهی و جذب آراء خاکستری و بعضا مهمانی های شبانه و انحرافات دیگر سوق می دهند که خلاف شان جمهوری اسلامی ایران است.

این لابی گری ها پدر کشور را در آورده است . لابی گری در اصطلاح علوم سیاسی عمل و حرفه ای ویژه است که هدف از آن تلاش برای نفوذ یک دیدگاه در دستگاه حکومتی یک کشور یا در افکار عمومی است. منظور از لابی کردن در اصطلاح سیاسی نفوذهای سیاسی پشت پرده است و بیانگر نوعی زد و بندهای سری ، محرمانه و غیر رسمی است. به نظر می رسد یکی از راه های اجتناب از این آفت تغییر روش انتخاب هیئت رییسه مجلس و کمیسیون ها است. اگرچه در مورد انتخاب رئیس مجلس و دو نایب رییس اول و دوم آن می شود به روش رای گیری سنتی رایج تن داد (گرچه آن هم بسیار متاثر از لابی ها است)اما جلوی ضرر را از هر جایی که بگیریم منفعت است.

انتخاب شش دبیر و سه ناظر می تواند با قرعه انجام شود. مسئولیت های دبیر و ناظر شق القمر نیست که فقط افراد خاص از پس آن بر آیند. کسی که در استان و شهرستان خودش به جایگاهی ارتقاء یافته که همشهریانش به او اعتماد کرده اند که نماینده آن ها باشد، معمولا دارای سوابقی است که انجام وظایف و ماموریت ناظر یا دبیر در هیئت رییسه برایش سخت نباشد. اگر نماینده ای داوطلب پذیرفتن مسئولیت ناظر یا دبیر نیست و به هر دلیلی امکان آن را در خود و برای خود نمی بیند ، می تواند پیشاپیش از حضور در این قرعه کشی انصراف دهد تا از میان کسانی کسانی که داوطلب پذیرش این مسئولیت هستند قرعه کشی به عمل آید.

در مورد کمیسیون های تخصصی همیشگی و کمیسیون های ویژه و کمیسیون تلفیق و کمیسیون های موردی و مقطعی نیز همین حکم صادق است. من خود در مجلس شاهد نحوه اداره صحن مجلس و کمیسیون های آن بودم گواهی می دهم که اکثر اعضائ کمیسیون های تخصصی قادر به اداره کمیسیون تخصصی خود در سطح رییس ، نواب رییس یا دبیر و سخنگو هستند . حداکثر می شود پیش از قرعه کشی کسانی که داوطلب تصدی این پست ها نیستند را از قرعه کشی خارج کرد و این کار را در بین داوطلبان انجام داد.

حال این که اگر در سال های دوم و سوم و چهارم هم – به صورت اتفاقی- باز هم قرعه کشی به نام کسی افتاد که یک سال دیگر به نام او افتاده بود، اینکه او مجاز باشد این سمت را بپذیرد یا اسامی کسانی که یکبار انتخاب می شوند از دایره قرعه کشی حذف شود نیز قابل بحث است.

در یک محاسبه تقریبی می توان گفت که اگر نام افرادی را که یکبار قرعه به نام آن ها افتاده است حذف کنیم در بین افراد باقی مانده قرعه کشی شود، در طول چهارسال تقریبا تمامی نمایندگان یک دوره مجلس مسئولیتی در هیئت رییسه مجلس یا کمیسیون های تخصصی خواهند داشت.

سخن آخر این که می توان رییس نواب رییس مجلس – نایب رییس اول و نایب رییس دوم – مجلس را یکبار برای چهار سال انتخاب کرد ، یعنی مدت مسئولیت چهارساله باشد . البته در این شرایط نمایندگان باید با اصلاح آیین نامه داخلی حق داشته باشند آن سه نفر را استیضاح و در صورت لزوم برکنار کنند.

سخن دیگر این می تواند باشد که رییس و دو نایب آن با رای نمایندگان انتخاب شوند اما از آنجایی که ممکن است در هر دوره مجلس چهره جدیدی به مجلس راه یافته باتشند که نمایندگان از ان ها شناخت کافی نداشته باشند، استثنا در ابتدای سال دوم هم رای گیری انجام شود و برای دوره سه ساله باقی مانده از مجلس هم حق استیضاح وبرکناری برای نمایندگان محفوظ باشد که از شر لابی گری‌های مضر در مجلس در امان بمانیم.