میخائیل گورباچف؛ محبوب جهان، منفور روس ها!

نواندیش- آریا سعادتمند: میخائیل گورباچف، آخرین رهبر شوروی در ۹۱ سالگی درگذشت.

دوستان و همراهانش او را فردی جاه طلب، سخت کوش، کاریزماتیک و مهربان توصیف می کردند. اوهر چه در سلسله مراتب حزب کمونیست بالا می رفت بیش از پیش از ماهیت سیستمی که بهبود ناپذیر به نظر می رسید، سرخورده می شد. بسیاری در غرب گورباچف را به‌خاطر پایان جنگ سرد ستایش می‌کنند این در حالی است که او در روسیه چندان محبوب نبوده و همچنان هم نیست، امروز بسیاری از ملی گرایان که از قضا امروز حامی پوتین هستند با نیکی از وی یاد نمی کنند.

او جنگ سرد را بدون خونریزی به پایان رساند و همین هم باعث ستایش بسیاری شد اما اصلاحات او موسوم به گلاسنوست(فضای باز سیاسی) و پروستریکا (اصلاحات اقتصادی) در نهایت منجر به فروپاشی شوروی و تشکیل جمهوری‌های جدید در آسیای میانه شد و همین هم باعث شده اسلاوهای دو آتیشه هرگز وی را نبخشند.

گورباچف که در سالیان اخیر در تبلیغات بازرگانی برای محصولاتی مشهور از جمله “پيتزا هات” و کيف‌های “لويی ويتون” حاضر می‌شد.

وقتى گورباچف پس از رهبرى شوروى، تبليغ پيتزا مى كرد (فيلم)

آخرین رهبر شوروی نیروهای تغییر را فعال کرده بود و قصد نداشت این روند را متوقف کند. وی در سال ۱۹۸۹، زمانی که دیوار برلین به عنوان نماد جدایی شرق و غرب پس از ماه ها اعتراض فرو ریخت با رویکرد عدم مداخله از جنگ و خونریزی جلوگیری کرد.

در سال ۱۹۹۰ هم به خاطر مذاکره با رونالد ریگان، رئیس جمهور وقت ایالات متحده، برای دستیابی به یک معاهده تاریخی هسته‌ای برنده جایزه نوبل صلح شد به همین خاطر هم چهره ای محبوب میان بسیاری از غربی ها به حساب می آید. 

در سراسر جهان میخائیل گورباچف مورد تحسین قرار می‌گرفت، اما در خود روسیه هیچگاه اعتبار سابقش را بدست نیاورد. وقتی در سال ۱۹۹۶ نامزد ریاست جمهوری شد، کمتر از ۵ درصد آرا را کسب کرد. او همچنان در سراسر جهان مورد احترام بود و جوایز و نشان‌های متعددی از دولت‌ها، دانشگاه‌ها و سازمان‌های دیگر دریافت می‌کرد. گورباچف در کشور خود موضوعیتش را از دست داده بود، اما غیر از روس‌ها برای بسیاری از مردم چهره یک قهرمان را داشت.

به هر روی چه روس ها وی را دوست داشته باشند و چه از وی با نفرت یاد کنند باید اذعان کرد که وی یکی از شخصیت های مهم و تاثیرگذار معاصر به حساب می آید، مردی که می توان او را محبوب اما دوست نداشتنی روس ها نامید!