چرا رنگ هر دو چشم انسان یکسان است؟

رنگ چشم یکی از بارزترین ویژگی‌ های صورت انسان است. اگر برای اولین بار با شخصی ملاقات می کنید به چشمان وی توجه خواهید کرد. در این میان تقریبا همه افراد دارای رنگ یکسانی در دو چشم خود هستند. محققان در مطالعات جدید خود به بررسی این موضوع پرداختند.

به گزارش سینا پرس، تیمی از پژوهشگران به سرپرستی دکتر پیررو هیسی، چشم‌ پزشک کالج کینگ لندن، به مطالعه رنگ چشم و تاثیر ژنتیک بر این عضور مهم بدن انسان پرداختند.

رنگ چشم ‌های انسان تحت تأثیر ملانین موجود در عنبیه قرار داشته و به گفته چشم پزشکان دانشگاه واشنگتن، شش رنگ چشم متفاوت در جهان وجود دارد که قهوه‌ای رایج ‌ترین آن هاست. از دیگر رنگ های چشم می توان به مشکی، آبی، فندقی و سبز اشاره کرد. رنگ چشم توسط کدهای زنتیکی انسان تعیین شده و با توجه به یکسان بودن این کدهای ژنتیکی، تقریبا همه افراد دارای رنگ یکسانی در هر دو چشم خود هستند.

در این میان اما افراد معدودی وجود دارند که دارای دو چشم با رنگ های متفاوت هستند. این وضعیتی است که به عنوان هتروکرومی شناخته می شود و در آن یک فرد دارای دو رنگ مختلف عنبیه است. اما دلیل این پدیده چیست و چقدر رایج است؟

یافته های محققان نشان می دهد: هتروکرومی یک ویژگی نادر انسانی است که اکثر مردم آن را ندارند. در واقع، گفته می شود که این پدیده کمتر از ۱٪ از افراد را تحت تاثیر قرار می دهد.

هتروکرومی به طور کلی ارثی بوده و یک جهش ژنتیکی عاما ایجاد آن است. البته موارد نادری وجود دارد که افراد در سنین بالاتر نیز به رنگ های متفاوت چشم دچار می شوند، زیرا به دلیل شرایط سلامتی مانند سندرم هورنر، پیبالدیسم و سندرم واردنبورگ رنگ عنبیه می تواند تغییر کند.

از منظر پزشکی، نوع نخست هتروکرومی مادرزادی و دومی هتروکرومی اکتسابی نامیده می شود. هتروکرومی اکتسابی همچنین می تواند به دلیل دیابت، جراحی چشم، ضربه به چشم، رشد تومورها، یووئیت، گلوکوم و حتی به دلیل مصرف برخی داروها رخ دهد.

هتروکرومی به طور معمول به سه روش مختلف ظاهر می شود. هتروکرومی کامل، مرکزی و بخشی. هتروکرومی کامل، نوع نادرتر این پدیده بوده و زمانی تشخیص داده می شود که فرد دو رنگ عنبیه متفاوت داشته باشد. وقتی عنبیه فردی یک رنگ نزدیک به مردمک و رنگ دیگر در لبه (در هر دو چشم) داشته باشد، با هتروکرومی مرکزی مواجه هستیم. در نهایت، هتروکرومی سکتوری زمانی اتفاق می ‌افتد که یک فرد دارای دو بخش مختلف عنبیه باشد که دارای دو رنگ متفاوت هستند.

در حالی که این شرایط ژنتیکی به خودی خود بی ضرر است، اگر متخصصان پزشکی مشکوک باشند که یک بیماری زمینه ‌ای، دارو یا آسیبی وجود دارد که می ‌تواند باعث هتروکرومی شود، شرایط باید بازبینی شود. به عنوان مثال، وقتی فردی به دلیل یک عمل جراحی دچار تغییر رنگ در چشم ها می شود، دلیل این موضوع می تواند خونریزی داخلی بوده و پزشکان باید مداخله کنند.

هتروکرومی به خودی خود بر کیفیت بینایی فرد تأثیر نمی گذارد، اگرچه نمی توان در مورد بسیاری از شرایط زمینه ای که می توانند باعث تغییر رنگدانه شوند، این ادعا را داشت.

خبرهای مرتبط