بررسی و نقد فیلم نگران نباش عزیزم 2022 Don't Worry Darling : دلهره‌آورِ روان‌شناختی!

نواندیش: فیلم نگران نباش عزیزم Don't Worry Darling محصول سال 2022 فیلمی آمریکایی در ژانر دلهره‌آور روان‌شناختی به کارگردانی اولیویا وایلد می باشد. فیلم‌نامهٔ این فیلم را کیتی سیلبرمن بر اساس داستانی از کری ون دایک، شین ون دایک و سیلبرمن به نگارش درآورده است.

داستان فیلم:
آلیس و جک چمبرز زوج جوان و شادی هستند که در دهه ۱۹۵۰ در شهر شرکت به ظاهر عالی ویکتوری زندگی می‌کنند که توسط شرکت مرموز جک ساخته شده‌است. این موضوع باعث کنجکاوی آلیس در مورد ماهیت کار شوهرش در این پروژهٔ مخفی می‌شود.

بازیگران:
    فلورنس پیو در نقش آلیس
    هری استایلز در نقش جک
    اولیویا وایلد در نقش بانی
    کریس پاین در نقش فرانک
    جما چان در نقش شلی
    کیکی لین در نقش مارگارت
    سیدنی چندلر در نقش بانی
    نیک کرول در نقش بیل
    آلیشا هنگ در نقش رز
    داگلاس اسمیت در نقش جان
    کیت برلانت در نقش پگ
    آصف علی در نقش پیتر
    تیموتی سیمونز در نقش دین
    آریل سچل در نقش کوین
    دیتا ون تیز در نقش رقاص
    مارچلو جولین ریس در نقش فرد
    ماریا جاستیس در نقش باربارا

درباره فیلم:

مووى مگ - ميثم كريمي: نگران نباش عزیزم (Don’t Worry Darling) یکی از پرحاشیه‌ترین فیلم سال بود که روند ساخت آن بسیار در رسانه‌ها خبرساز شده بود. رابطه عاطفی شکل‌گرفته میان اولیویا وایلد (بازیگر و کارگردان فیلم) با هری استایلز، نقطه آغاز حواشی فیلم بود که با دلخوری و قهر فلورنس پیو، نقش اصلی فیلم همراه شد. حواشی فیلم بعدها به جشنواره فیلم ونیز هم کشیده شد و دوری پیو با عوامل سازنده بر روی فرش قرمز و ماجرای پرتاب آب دهان هری استایلز بر دستان کریس پاین تبدیل به تیتر یک رسانه‌ها شد (البته این اتفاق تکذیب شد؛ اما هرگز گفته نشد که به چه دلیل چهره پاین هنگام نشستن استایل در کنارش برافروخته شد). داستان فیلم ازاین‌قرار است:

جک (هری استایلز) و آلیس (فلورنس پیو) زوج جوان و خوشبختی هستند که در منطقه‌ای محافظت شده زندگی می‌کنند. جک در این منطقه شغل محرمانه اما پر درآمدی دارد که باعث شده زندگی خوبی برای خود و آلیس فراهم کند. بااین‌حال، هنگامی که آلیس متوجه وضعیت غیرعادی زنی به نام مارگارت می‌شود. به این منطقه و زندگی که در آن جریان دارد شک می‌کند و به دنبال یافتن حقیقت می‌رود اما …

اولیویا وایلد برای ساخت نگران نباش عزیزم (Don’t Worry Darling) ایده‌های بزرگی داشته که تقریباً همگی آن‌ها یکی پس از دیگری به هدررفته است. ایده‌هایی که به‌تنهایی می‌توانست جذابیت‌های زیادی در روایت داستان خلق کند؛ اما پراکندگی و عدم توجه کارگردان به جزئیات باعث شده با اثری گنگ مواجه باشیم که ایرادات ساختاری فیلمنامه را با تعلیق‌های اشتباه تلفیق می‌کند و انتظار دارد که تماشاگر بر اساس حدس و گمان قصه را درک کند.

(ادامه مقاله داستان را لو می‌دهد) شبیه‌سازی یک‌دنیای ایده‌آل و بی‌نقص در دهه 50، علامت سؤال‌های بسیاری از خود به‌جای می‌گذارد. از مباحث تکنولوژیک گرفته تا دلایل شکل‌گیری آن و اتفاقات ریز و درشتی که می‌بایست در طول فیلم به آن پاسخ داده شود؛ اما فیلم به شکل عجیبی از پاسخ‌دادن به‌تمامی این ابهامات شانه خالی می‌کند و ابداً توضیحی درباره پروژه جاه‌طلبانه «ویکتوری» ارائه نمی‌دهد. این ایراد زمانی بدتر می‌شود که بدانیم فیلم بارها در طول قصه اشاراتی به پروژه ویکتوری دارد. اشاراتی مانند سقوط هواپیما (که حتی پیش از دیدن آلیس آن را به‌صورت اسباب‌بازی در موردِ مارگارت هم شاهد بودیم). بااین‌حال همان‌طور که اشاره شد، فیلم در این بخش از پاسخ‌دادن به سؤالات خودداری می‌کند.

ایراد بعدی فیلم شخصیت‌پردازی است. متأسفانه فیلم در طول قصه تحت هیچ عنوان شخصیت‌های خود را گسترش نمی‌دهد و آنها را در یک چرخه تکرار قرار داده است. چرخه‌ای که با شک و تردید آلیس به محیط زندگی‌اش آغاز می‌شود و دائم توسط اطرافیانش انکار می‌شود. فیلم حتی از پرداخت به ماجرای مارگارت نیاز طفره می‌رود و آن را در حد اشاره به مسائل غیرعادی در ویکتوری تقلیل می‌دهد تا کنجکاوی تماشاگر حفظ شود. شاید بهتر می‌بود شخصیت‌های فرعی فیلم (مخصوصاً زنان) نقش محوری‌تری در داستان می‌داشتند تا پازل‌های تعلیق فیلم را تکمیل کنند؛ اما هیچ‌کدام توسط فیلم جدی گرفته نشده‌اند.

ایراد فیلم زمانی از پررنگ‌تر می‌شود که متوجه می‌شویم اولیویا وایلد قصد داشته به داستان نصفه و نیمه پر ایراد فیلم، شاخصه‌های فمینیستی هم بیفزاید. وصله‌ای ناجور و عجیب که حتی وضعیت فیلم را از چیزی که هست خراب‌تر کرده است. این که جک برای خروج از بحران عاطفی بین خود و آلیس در دنیای واقعی (در دنیای واقعی آلیس جراح و جک کار مشخصی ندارد) تصمیم می‌گیرد وی را بدون اجازه به ویکتوری ببرد تا در آنجا او مرد زندگی باشد و آلیس خانه‌دار، کارکرد مشخصی در قصه ایجاد نکرده و پیامی سطحی به مخاطب می‌دهد.

پایان‌بندی فیلم نیز به تبعیت از کلیت داستان، پر ابهام است بااین‌حال می‌توان توضیح مشخصی درباره آن ارائه کرد و آن این که آلیس پس از فهمیدن ماجرا، برای فرار برای خروج از ویکتوری به بیابان می‌رود و در لحظه آخر هم موفق می‌شود (باتوجه‌به شنیدن صدای نفس‌زدنش در انتهای فیلم که نشان از بیدارشدن او دارد. البته می‌توان این نظریه را هم قابل‌توجه دانست که وی بار دیگر در ویکتوری از خواب بر می‌خیزد)

شِلی نیز در انتهای فیلم فرانک را با چاقو به قتل می‌رساند. فیلم در طول قصه ابداً به شخصیت شِلی نمی‌پردازد و به همین دلیل درک مناسبی از دلایل اقدام او وجود ندارد. بااین‌حال، می‌توان به این استنباط رسید که شِلی به آگاهی در خصوص اقدامات فرانک رسیده و او را به قتل می‌رساند یا این که تصمیم می‌گیرد باتوجه‌به اتفاقات افتاده، او را از بین ببرد تا از عواقب احتمالی در امان باشد و خود مدیریت پروژه را برعهده بگیرد.

نگران نباش عزیزم (Don’t Worry Darling) اثری آشفته است. دقیقاً مطابق آنچه که در خارج از فیلم و بین عوامل آن رخ داد و تبدیل به حاشیه پررنگ‌تر از متن شد. فیلمنامه «نگران نباش عزیزم» ایرادات فراوانی از شخصیت‌پردازی گرفته تا منطق روایی دارد و بی‌جهت تعلیق ایجاد می‌کند تا تماشاگر همواره در یک دوراهی قرار داشته باشد. وایلد احتمالاً فراموش کرده که تعلیق در زمانی ایجاد می‌شود که تماشاگر نسبت به هسته اصلی قصه آگاهی داشته باشد و سپس به تفسیر رویدادهای بعدی بپردازد، نه این که پایه و اساس فیلمنامه را به حال خود رها کرده و گنگ بودن را به تعلیق نسبت دهیم.

سایر نقدها:

تایم – استفانی زاکارک

امتیاز: ۶۰ از ۱۰۰

«نگران نباش عزیزم»، دومین فیلم اولیویا وایلد به عنوان کارگردان با بازی فلورنس پیو و هری استایلز- و حضور در بخش خارج از مسابقه هفتاد و نهمین دوره جشنواره ونیز – قبلا توسط بسیاری از کسانی که فقط تریلر فیلم را دیده بودند یک فاجعه نامیده شده بود. بسیاری از کسانی که پیشاپیش با فیلم مخالف بودند، همان کسانی‌اند که شایعات را شنیده‎اند؛ و چه کسی نشنیده است؟ اینکه پیو سر صحنه چنان از وایلد ناامید شده،‌ بویژه تحت تاثیر رابطه عاشقانه‌ کارگردان با استایلز، که ظاهرا خودش باید خودش را کارگردانی می‌کرده. چنین چیزی ممکن است؟ هر چیزی امکان‌پذیر است.

اما این هم قابل قبول است که وایلد، کارگردانی که سال ۲۰۱۹ فیلم بسیار دوست‌داشتنی اگرچه کوچک «بوک‌اسمارت» را ارائه کرد، قادر باشد فیلمی زیبا و تا حد معقولی جذاب بسازد که جایی میان فاجعه و موفقیت قرار بگیرد. فیلم «نگران نباش عزیزم»، سوای اینکه درباره زندگی شخصی اولیویا وایلد یا جاه‌طلبی‌هایش چه موضعی داشته باشید، لیاقت قضاوت‌شدن براساس شایستگی‌های خودش را دارد و البته در واقع شایستگی‌هایی هم دارد.

ورایتی – اوون گلایبرمن

امتیاز: ۵۰ از ۱۰۰

«نگران نباش عزیزم» ساخته اولیویا وایلد اثری است که هفته‌های اخیر در محاصره شایعاتی خارج از جهان فیلم قرار گرفته و آسیب دیده است؛ شایعاتی که هیچکدام‌شان را اینجا بازگو نخواهم کرد جز اینکه اشاره کنم وقتی بازیگر زن نقش اول یک فیلم به شکلی فعالانه برای تبلیغ اثر خودش بی‌میل است یعنی یک اختلاف و ناهماهنگی جدی در کار است. با این حال به شدت ناعادلانه است که اجازه دهیم این از کاه کوه‌ساختن براساس شایعات روی احساس‌مان نسبت به فیلم اثر بگذارد. اگر می‌خواهید در مورد مشکلات مربوط به فیلم «نگران نباش عزیزم» صحبت کنید نباید به جایی خارج از پرده سینما نظر بیفکنید.

وایلد که اولین فیلمش کمدی تیزهوشانه و سرزنده «بوک‌اسمارت» (این فیلم دومین اثر او است) بود، کارگردان مستعدی است که می‌داند چطور باید در اثر حال و هوا ایجاد کند. در فیلم «نگران نباش عزیزم» این کار را به حداکثر می‌رساند و مخاطب برای مدتی درگیر این حال و هوا می‌شود (یا حداقل من درگیر شدم). با جاه‌طللبی، تصاویر رویایی گوارا و حضور هری استایلز در اولین نقش اصلی‌اش، فیلم نباید مشکلی در پیداکردن مخاطب داشته باشد اما این اثر شما را به گردشی می‌برد که با گذر زمان کمتر و کمتر هیجان‌انگیز خواهد بود.

 هالیوود ریپورتر – دیوید رونی

امتیاز: ۵۰ از ۱۰۰

یک تریلر روان‌شناختی با مفاهیم پیچیده که رضایت چندانی ایجاد نمی‌کند؛ یک ارتقای جاه‌طلبانه برای وایلد در سطح مقیاس اثر نسبت به کمدی دوران بلوغ شخصیت‌محور «بوک‌اسمارت». کارگردان جنبه‌های فیزیکی پروژه را با اطمینان مدیریت می‌کند اما مایه شرمساری است که تمام تلاش‌ها صرف فیلم‌نامه‌ای شده که فاقد آن طراوت سحر‌انگیز فیلم قبلی است.

اسکرین‌دیلی – تیم گریرسون

امتیاز: ۴۰ از ۱۰۰

چیزی شوم میان اهالی ویکتوری در حال وقوع است؛ جامعه‌ای برنامه‌ریزی‌شده، خوب‌تر از آن که حقیقی به نظر برسد و فیلم «نگران نباش عزیزم» آنجا جریان دارد – تنها سوال این است: دقیقا چه چیزی؟ دومین فیلم بلند داستانی اولیویا وایلد به مخاطب جسارت حل معما را می‌دهد،‌ اگرچه افشاگری‌های فیلم نسبتا ساده‌اند و نکته اصلی کاملا واضح است.  این تریلر پرزرق‌وبرق که با ظرافت ساخته شده و با بازی تاثیرگذار فلورنس پیو به عنوان یک زن خانه‌دار ایده‌آل که متوجه حقیقتی هولناک می‌شود، همراه است باعث مقایسه‌ای نامطلوب با مجموعه‌ای از فیلم‌های مختلف قدیمی می‌شود و ته‌مایه اضطراب‌آور آن‌ها را بدون افزودن چیزی تازه کپی‌برداری می‌کند.