تاثير بهبود روابط ایران و عربستان سعودی بر آسیای مرکزی

فارس: «شیرعلی رضائیان» کارشناس مسائل سیاسی منطقه معتقد است بهبود روابط بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی منجر به کاهش اختلافات و تضعیف افراط‌گرایی خواهد شد که روی آسیای مرکزی نیز تاثیر خواهد داشت.

وی در صفحه تلگرم خود تحت عنوان «روابط ایران و عربستان سعودی و تاثیر آن بر آسیای مرکزی» مطلبی منتشر کرده و به بررسی این موضوع پرداخته است.

رضائیان، ایران و عربستان سعودی را دو کشور مهم و تاثیرگذار جهان اسلام خوانده و گفته است که از سرگیری روابط بین دو طرف بعد از 7 سال با میانجی‌گری چین بیانگر سطح و کیفیت جدید دیپلماسی پکن، تهران و ریاض است.

به نوشته رضائیان، معماری ژئوپلیتیک خاورمیانه در حال تغییر و تحول بوده و بدون تردید چین در فرآیندهای این منطقه نقش برجسته‌ای خواهد داشت.

وی با بیان این نکته که بهبود روابط بین ایران و عربستان سعودی بر خلاف منافع راهبردی آمریکا و اسرائیل است، نوشت: باید دید تهران و ریاض تا کجا به توافق بین خود پایبند خواهند ماند.

رضائیان در بخش دگیری از این مطلب به پیامدهای احتمالی ازسرگیری روابط دیپلماتیک بین ایران و عربستان سعودی برای کشورهای منطقه آسیای مرکزی پرداخته و بر 3 نکته تاکید کرد.

اولا، از ابتدای دهه 2010 احساس می‌شد ایران و عربستان سعودی در فضای اطلاعاتی با هم رقابت می‌کنند. بنابراین، پایان تنش بین این دو کشور می‌تواند فضای اطلاعاتی ما (تاجیکستان و منطقه) را نیز تحت تاثیر قرار دهد، زیرا اختلافات دیگر به طور برجسته نمایش داده نخواهد شد.

ثانیا، بهبود روابط بین ایران و عربستان سعودی راه را برای کاهش اختلاف در جهان اسلام باز می‌کند. مذاکرات و در نظر گرفتن مواضع و منافع یکدیگر احتمالا بر بحران‌های جاری در کشورهای با اکثریت جمعیت مسلمان تاثیر بگذارد. این نقطه فرصتی را برای کاهش افراط‌گرایی ایجاد می‌کند که تاثیر آن به کشورهای آسیای مرکزی نیز می‌رسد.

ثالثا، روابط ایران و عربستان سعودی با کشورهای آسیای مرکزی احتمالا از نظر کیفی تغییر خواهد کرد.

وی در ادامه با اشاره به گسترش نفوذ و تاثیر ترکیه از ابتدای سال 2020 در آسیای مرکزی، نوشت: اگر ایران و عربستان سعودی سیاست‌های خود را در آسیای مرکزی هماهنگ کنند، پس این یک «پاسخ چینی» به سیاست‌های توسعه‌طلبانه ترکیه در منطقه خواهد بود. زیرا گفتمان‌های در حال انجام در سازمان کشورهای ترک در مورد وحدت ترک تباران تهدیدهایی را برای یکپارچگی روسیه، چین و ایران به بار خواهد آورد.

به گفته رضائیان، احتمال اتخاذ سیاست‌های هماهنگ ایران و عربستان سعودی در مورد وضعیت کنونی افغانستان و مسئله طالبان نیز بعید نخواهد بود. هرچند جزئیات مذاکرات پکن رسانه‌ای نشد، ولی می‌توان فرض کرد که این مذاکرات طیف وسیعی از موضوعات دستور کار روابط بین دو کشور را فرا خواهد گرفت.