فخري خوروش درگذشت

نوانديش: فخری اسودی مشهور به فخری خوروش هنرپیشه پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون در سن ٩٤ سالگى در آمريكا درگذشت.

فخرى خوروش كه بود؟

در میان زنان بازیگر دهه سی ، از نظر استعداد بازیگری بهتر از همه بود و تقریبا در تمامی دوره های فیلمسازی سینمای ایران ، توانست حضوری مستمر داشته باشد.

دوران زندگي:

به‌ واسطه هوش بالایش سال‌های تحصیل را سریع‌تر از روال عادی طی كرد، در ۱۶ سالگی دیپلم گرفت و وارد دانشسرا شد . هدفش تحصیلات عالیه در رشته پزشكی بود.اما ابتدا وارد كار معلمی شد . هنگام تدریس در كلاس در یكی از روزهای آغازین فعالیتش، از طرف انجمنی به نام جامعه لیسانس‌ها انتخاب شد تا در یک تئاتر بازی كند.

دست‌های آلوده

اولین تجربه او در این زمینه یكی از نمایشنامه‌های معروف به نام «دست‌های آلوده» اثر ژان پل سارتر بود. درخشش او در این اجرا باعث شد از كارش استقبال به عمل آید و باز هم با اصرار از او دعوت شد در نمایش‌های بعدی هم نقش ایفا كند.

ایفای نقش در نمایش‌ها

خوروش جوان كه دوست داشت تمایل اصلی خود را در پیگیری رشته طب محقق سازد با بی رغبتی، این كار را پذیرفت و در نمایش‌های دیگری از جمله «محاكمه ماری دوگان» و «تاتی یانا» هم به ایفای نقش پرداخت.از جمله نمایشهایش میتوان به امیرارسلان نامدار ، پاکباخته ، خشت اول ، دوزخ ،معجزه در آلاباما اشاره کرد‌

بازی در فیلم جنوب شهر

یكی از تماشاگران نمایش‌های خوروش، فرخ غفاری بود كه تحصیلات سینمایی‌اش را در فرانسه به اتمام رسانده بود و برای ساخت فیلم‌های متفاوت در سینمای ایران به دنبال بازیگران مناسب می‌گشت. او در این جستجو، خوروش را انتخاب كرد و در فیلم «جنوب شهر» (محصول ۱۳۳۷) از بازی او استفاده كرد.

خوروش البته قبل از این فیلم هم در چند اثر سینمایی بازی كرده بود: «برای تو» اثر صادق بهرامی در سال ۱۳۳۴، «مستشار جزیره» اثر اكبر دست‌ورز و جمشید شیبانی در سال ۱۳۳۵ و «بهلول» اثر صادق بهرامی در سال ۱۳۳۶. حضور خوروش در این فیلم‌ها باعث شد به شكل جدی‌تر به سینما بیندیشد.پس رفته رفته قراردادهایش را با حوزه تئاتر فسخ كرد.

بازیگر مشهور تئاتر

او در فاصله سالهای ۱۳۳۴ تا ۱۳۳۸ در هفت فیلم بازی کرد. وی از اواخر دهه سی ، از سینما کناره گرفت و نیروی خود را تماما در تئاتر به کار گرفت و به یکی از مشهورترین بازیگران تئاتر تبدیل شد.

بازگشت به سینما

از اواخر دهه چهل ، به همراه موج نوی سینما ایران ، بار دیگر به سینما باز گشت و در فیلم های مختلفی بازی کرد که تعداد این فیلم ها تا سال ۱۳۶۵ بیست و شش فیلم بود.

حضور در تلویزیون

اما طولی نكشید كه فعالیت‌های سینمایی اش نظر اهالی تلویزیون را هم جلب كرد. وی كه به واسطه فعالیت‌های هنری‌اش خود را از آموزش و پرورش به وزارت فرهنگ و هنر منتقل كرده بود، توسط اداره جدید، مأموریت پیدا كرد برای تلویزیون ،تله تئاتر بازی كند.

اولین نمایشنامه تلویزیونی

اولین نمایشنامه تلویزیونی اش «مارگریت» نام داشت كه همراه علی نصیریان و اسماعیل شنگله در آن به ایفای نقش پرداخت.

فعالیت ۱۰ ساله در تلویزیون در کنار بزرگان تئاتر

در تلویزیون به مدت ۱۰ سال هر هفته یك نمایشنامه زنده ارائه كرد و در این مسیر كنار سایر هنرپیشگان و اهالی تئاتر نامدار و معتبر آن زمان نظیر جمشید مشایخی، عزت‌الله انتظامی، ركن‌الدین خسروی، جمیله شیخی، جعفر والی و مهین شهابی كارهایی ارزنده خلق كرد. حاصلی نزدیك به ۵۲۰ نمایشنامه داشت. این بزرگترین دانشكده برایش بود. هیچ دانشكده‌ای با این وسعت و تنوع نمی‌توانست ریزه كاری‌های تئاتر را به آدم یاد بدهد. خودش را در اولین نگاه یك بازیگر تئاتر می‌داند. كسی كه تئاتر كار كرده همه وجودش تئاتر است.

امیرکبیر

در سال ۱۳۶۳ برای اولین‌بار در سریال «امیرکبیر» ساخته‌ سعید نیکپور ایفای نقش کرد.
سریالی كه در آن نقشی مهم را به عهده گرفته بود: مهدعلیا، مادر ناصرالدین شاه كه از اصلی‌ترین فتنه‌گران در جریان قتل امیركبیر بود. بسیاری از تماشاگرهای قدیمی‌تر تلویزیون این نقش را بخوبی به یاد دارند و می‌دانند كه خوروش در القای مكنونات پنهان این زن تاریخی بسیار توانا ظاهر شد. كارگردان این سریال، سعید نیكپور در دوران قبل با خوروش همكاری‌های زیادی در عرصه تئاتر داشت و با اعتماد به آن مقطع از خوروش دعوت كرده بود تا این نقش حساس را در سریالش بازی كند.

ایفای نقش در سریال های مختلف

وی تا سال ۱۳۸۳ در سریال‌های مختلفی بازی کرد که «باغ گیلاس»، «پهلوانان نمی‌میرند»، «امام علی (ع)»، «کت جادویی»، «روشن‌تر از خاموشی» و «خانه‌ای در تاریکی» تعدادی از آن‌ها هستند.

عرصه کارگردانی:

حضور قوی او در حوزه بازیگری باعث شد جدا از كار بازیگری، وارد فعالیت كارگردانی هم شود و چندین كار را هم با این عنوان برای تلویزیون انجام دهد.

كارنامه سینمایی‌فخری خوروش

فخری خوروش در كارنامه سینمایی‌اش تعداد ۳۸ فیلم بلند سینمایی را به ثبت رساند كه ۱۵ عنوان آن مربوط به سال‌های بعد از انقلاب اسلامی است. در بین كارهای مهمی كه در دوران قبل از انقلاب حضور داشته ، می‌توان به فیلم‌های «آقای هالو» داریوش مهرجویی ۱۳۴۹، «نفرین» ناصر تقوایی ۱۳۵۲، «شازده احتجاب» بهمن فرمان‌آرا ۱۳۵۳ و «سوته دلان» علی حاتمی ۱۳۵۶ اشاره كرد.

خوش نامی و توانمندی خوروش باعث شد از معدود بازیگران زن سینمای ایران باشد كه توانست در دوران پس از انقلاب هم راهش را در سینما ادامه داد. «یه بوس کوچولو»محصول سال ۱۳۸۴، آخرین فیلم سینمایی است که در آن بازی کرده.
همسر ایشان زنده یاد جمشید شیبانی؛ از خوانندگان موسیقی پاپ ایران متولد سال ۱۳۰۱(یا ۱۳۰۴) و درگذشته در ۱۲ تیر ۱۳۸۸ در لس آنجلس بود.