کد خبر: ۱۷۵۳۹۶
تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۳:۵۶

بيگانگي با حاكميت!

ابوالفضل فاتح

ابوالفضل فاتح در اعتماد نوشت: رفتار انتخاباتي حاكميت و مردم در يازدهم اسفند، با آميزه‌اي از مهندسي، مشاركت ايجابي و اعتراضي، عدم مشاركت، نسبت آرای باطله وبيگانگي با حاكميت! تركيب برندگان و بازندگان، مي‌تواند نقطه عطفي در تحولات سياسي اخير ايران محسوب شود. 


پنج آفت انتخابات ايران؛  در سه دهه اخير صندوق راي كه از مدني‌ترين دستاوردهاي انقلاب بود، با پنج آفت مهم مواجه شده است. يكي آنكه با مداخلات حاكميت، انتخابات از پديده‌اي «پايين به بالا»، به پديده‌اي «بالا به پايين» مبدل شد و دوم؛ زِهدان سياست به حذف و طرد و سقط هدفمند بيش از حمل و نگهداري عادت كرد و با حذف سيستماتيك بسياري از احزاب و نخبگان حتي روساي جمهور و وزرا و نمايندگان از چرخه، كيفيت خود را از دست داد و محل عرضه كالاي كم كيفيت سياسي شد، و سوم؛ با كاستن از كيفيت سياسي، رغبت مردم كاهش و ميدان، جولان اقليت شد، و چهارم؛ حاكميت كوشيد، به جاي آنكه صندوق راي محل وزن‌كشي و تعيين نصاب اقليت و اكثريت باشد، آن را به ابزاري براي پوشاندن لباس اكثريت بر تن اقليت مطلوب تبديل كند و امضاي آن را از ملت بگيرد. حال آنكه انتخابات، اساسا فصل تمكين حاكميت از مردم است، نه فصل تمكين مردم به حاكميت. در برخي انتخابات حتي به حفظ ظاهر و شاكله انتخابات هم وفاداري نشد و تلقي مردم هيچ انگاشته شد. پنجم؛ و نهايتا تاثير‌گذاري انتخابات و نهادهاي انتخابي در تغيير سياست‌هاي كلان، به حداقل تنزل داده شد.


مرگ نهاد انتخابات، مصلحت هيچ كس نيست؛  اينكه همه نهادهاي انتخابي به اقليت فروكاسته شده‌اند، محصول همين چرخه معيوب است و تضميني براي توقف اين روند وجود ندارد. تسلسل قدرت گرفتن اقليت در سه انتخابات پي در پي، نهال كم‌جان مردمسالاري را در نقطه عطفي بحراني قرار‌داده و متاسفانه مي‌تواند به رويه سياسي خوشايند قدرت تبديل شده و نمونه‌هاي چهارم و پنجم و بعدي‌را به دنبال داشته باشد. 


چنان كه برخي تئوري‌پردازان جريان حاكم، راي چند درصدي براي تهران را هم يك موفقيت مي‌دانند، چرا كه در ناصيه و نگرش آنان اكثريت مردم مفهومي ندارد و صرفا در انتخاباتي برنده خواهند بود كه اكثريت نماينده و مشاركتي نداشته باشند و اساسا صندوق راي را با صندوق قرض‌الحسنه سياسي به دوستان‌شان اشتباه گرفته‌اند. اما، احتمال ديگر آن است كه با تدابير و هشدارهاي جمعي نخبگان و روشن شدن نتايج اينگونه انتخابات و پژواك داخلي و جهاني آن، تصميم‌سازان راهبردي كشور بالاخره، به اين نتيجه برسند كه مرگ نهاد انتخابات، نه تنها مصلحت كشور كه مصلحت هيچ كس و حتي كارنامه خود ايشان نيز نيست. امير كلام فرمود: «اي مردم! شما را از دنيا و فريفتگي به آن هشدار مي‌دهم؛ كه دنيا به زودي از دست‌تان برود آنسان كه از دست پيشينيان شما برفت». بالاخره، ناپايداري قدرت و دست به دست شدن كرسي‌ها، سنتي قطعي است و آنها كه مي‌روند در معرض نقدي بي‌رحمانه قرار خواهند گرفت. همه شاهد هستيم كه با گذشتگان با همه عظمت‌ها و آورده‌هاي‌شان اين روزها قلم‌هاي نقد چه مي‌كند؟ علاوه، تكرار اينگونه انتخابات، ديگر امضاي اكثريت ملت را به دنبال نخواهد داشت و از آن رفراندومي براي اعتراض ساخته خواهد شد و پيامدهاي آن صرفا متوجه اكثريت نيست، كه هر گونه حكمراني را همچنين براي اقليت، بي‌فرجام و دچار اختلال خواهد كرد و اقليت نيز بازنده خواهد بود. 


كمتر از دو سال ديگر آزمون انتخابات رياست‌جمهوري است. گرچه، اميد چنداني با توجه به احتمال راديكال‌تر شدن فضاي حاكميت در پي انتخابات جاري وجود ندارد، اما، عاقله حاكميت با رويكردي استراتژيك مي‌تواند با تحول در عناصر شكل‌دهنده و تصميم‌ساز نهاد انتخابات، و با فراهم ساختن زمينه‌هاي گفت‌وگوي ملي و گشودن فضاي رسانه‌اي و رفع حصر و آزادي زندانيان سياسي، و با اعتماد‌سازي، راه‌هاي حضور نمايندگان واقعي و تمام‌قد طيف‌هاي مختلف فكري و سياسي جامعه را در صحنه انتخابات فراهم سازد و انتخابات را به منزلت واقعي خود بازگرداند، تا شايد بار ديگر اكثريت مردم و نخبگان و جريانات اصيل سياسي، صندوق راي را محل موازنه مطالبات و مسير تغيير و تثبيت بدانند. گرچه، اگر مردمي از صندوق راي رويگردان شدند، و اعتماد خود را به هدف و تاثير انتخابات از دست دادند، بازگرداندن آنان آسان نخواهد بود. تهران شاهدي بر اين مدعاست. 

 

پديده بيگانگي تهران با حاكميت؛ پيش‌تر نسبت به تهران و «تهرانيزه شدن» انتخابات در مراكز استان‌ها و بي‌پاسخ گذاشتن التماس‌ها و التجاء‌ها و قهر كلي مردم با صندوق راي هشدار داده شده بود. اينك، اكثريت بسيار بالاي مردم تهران نه‌تنها از انتخابات كناره گرفته‌اند كه با نمايندگان منتخب اين شهر احساس بيگانگي مي‌كنند و اين منحصر به مجلس نيست و تقريبا به اغلب نهادها عموميت يافته است. پديده‌اي به نام بيگانگي تهران با حاكميت شكل گرفته كه منحصر به انتخابات نيست و روندي فزاينده در عرصه‌هاي ديگر سياسي و اجتماعي يافته و ريشه‌ها و پيامدهاي بسيار قابل تاملي خواهد داشت.

 

در همين انتخابات، غيبت ۷۵‌درصدي ‌ام‌القراي تهران!‌ ميزان بسيار پايين آراي صحيح و راي پايين و چند درصدي نفر اول منتخبان تهران (نسبت به واجدان شرايط) و درصد بالاي آراي باطله، پيام‌هاي عميقي براي انديشيدن نهفته است. شما با اين‌گونه انتخابات در تهران، عقلانيت سياسي خود را با پرسش و حق مردم تهران در داشتن نماينده‌اي با راي تراز را پايمال مي‌كنيد. به ياد بياوريم كه چهل و چهار سال قبل، آن هم با جمعيت آن روز در نخستين دور مجلس شوراي اسلامي، ۶۱درصد واجدين شرايط تهران در انتخابات شركت داشتند كه اين رقم ۱۰درصد بيش از مشاركت در سطح كشور بود و آقاي فخرالدين حجازي با بيش از ۷۳درصد آرا يعني ۱۵۶۸۷۵۹راي، آقاي حسن حبيبي با ۷۲درصد يعني ۱۵۵۲۴۷۸ و آقاي مهدي بازرگان با ۶۷درصد يعني ۱۴۴۷۳۱۶ بر كرسي مجلس نشستند. آن روزها، نصاب منتخبان از پنجاه به بيست تنزل نكرده بود و مجلس محل شخصيت‌هاي رشيدي بود كه مورد اجماع اكثريتي از ملت بودند. اين سال‌ها نصاب ضعيف بيست درصد، مظاهر و مصايب بيگانگي را تشديد نموده است.

 

مجلس و دولت اقليت، مردودي حاكميت است؛ انتخابات از مظاهر تمدن امروز است و انتخابات حداقلي، مجلس اقليت، رياست‌جمهوري اقليت، شوراي اقليت و خبرگان اقليت، بيش از هر چيز نشان مردودي حاكميت است. اين به كف نشستن كشتي تدبير و سياست و افول مردمسالاري آن هم در دوران انقلابي است كه پيشگامان آن فداييان آزادي و مردم‌سالاري بوده‌اند و انتخابات ازجمله فلسفه اسلام سياسي آن بوده است.

 

چهل‌درصد مشاركت‌كننده اعلام شده، بخش محترمي از ملت ايران و ناديده گرفتن و كوچك شمردن ايشان خطاست، همچنان كه ناديده گرفتن و كم شمردن بخش بزرگ‌تر غايب، خطاست. بخشي از مشاركت‌كنندگان، راي باطله داده‌اند و البته بخشي كه راي مشخص داده‌اند در برابر هر تصميم منتخبان خود به ويژه آنها كه به تندروي شناخته مي‌شوند، مسوولند و كساني كه با حذف مرحله به مرحله عقلاي نخبه حتي از جناح اقليت، راه را براي ايشان هموار كرده‌اند، مسوول‌ترند. آنها در برابر پرسش بزرگ، دلايل حذف اكثريت و تنزل مقبوليت و عقلانيت از پهنه مديريت سياسي كشور قرار دارند. در اين حال، گفت‌وگوي ملي چه در قالب گفت‌وگوي اكثريت با اكثريت و گفت‌وگوي اكثريت با اقليت يك ضرورت است. ايشان بايد بدانند اكثريت جاي ديگري است و پوشاندن لباس اكثريت بر قامت اقليت، نه تنها نوعي تلبيس و تدليس سياسي كه مغاير مروت و انصاف سياسي و موجب شكاف ملي (اكثريت-اقليت) و بيگانه‌تر شدن اكثريت با حاكميت و حاميان حاكميت خواهد شد و علاوه بر ارزش‌هاي ملي و ديني، كه ثبات و امنيت كشور را نيز در معرض تهديد قرار خواهد داد. مساله بسياري از نخبگان كشور و كناره‌گيري ايشان از انتخابات، حاكميت اين و آن نيست. مساله حق تعيين سرنوشت و سرزندگي سياسي قاطبه ملت و تضمين توسعه و تماميت ايران و ايراني و خروج از چرخه حاكميت اقليت بر اكثريت مبتني بر حكمت و مصلحت و عدالت است.

 

افيون قدرت و كورسوي اميد؛ خروجي انتخابات اخير، حداقل‌هاي مد‌نظر برگزار‌كنندگان را نيز تامين نخواهد كرد و به زودي مصايب آن آشكار خواهد شد. فلسفه هيچ انتخاباتي در جهان، حاكميت اقليت بر اكثريت نيست. بسياري، ديگر اميدي به تمكين اكثريت ازسوي حاكميت ندارند و نشانه‌اي بر آن نمي‌بينند. گويي كه افيوني مخدر‌تر از قدرت نيست و بعيد است حجاب قدرت، گوش شنوايي براي پيام اكثريت باز بگذارد و الا چگونه مي‌شود سه انتخاب پي‌در‌پي چشمي را بيدار و گوشي را شنوا نكند. اما، كساني چون نگارنده، هنوز كورسوي اميدي را در دل زنده نگه داشته‌اند. نمي‌شود آن همه خون‌هاي مظلومي كه براي استقلال و آزادي و جمهوري و ديانت اين كشور نثار شد و آن همه دغدغه مردم و امام عظيم‌الشان(ره) و رهبران آزادانديش نسل نخست در برافراشتن پرچم جمهوريت، چنين نحيف و كم فرجام و در اسارت تنگ‌نظري‌ها، خودخواهي‌ها و تندروي‌ها بماند.

 

آيا حاكميت، تضعيف قدرت ملي و انصراف هشدار‌دهنده مردم به ويژه نسل جديد از انتخابات را نقطه عطف اصلاح نهادهاي انتصابي، بازگشت نهادهاي انتخابي به اراده مردم و فرصت انتخابات رياست‌جمهوري آتي را جبران مافات قرار خواهد داد؟ يا به عادت مألوف، آخرين رگه‌هاي اميد به نهاد انتخابات براي توافق ملي را قطع خواهد كرد و ايران را از يك فرصت تاريخي ديگر محروم ساخته و خود را در برابر رفراندومي ديگر و فراتر از آن، بيگانگي فزاينده ملي با حاكميت قرار خواهد داد؟

نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

مهاجم استقلال تمدید کرد+ عکس

سه کارت های همستر امروز شنبه ۶ مرداد و یکشنبه ۷ مرداد / دریافت کومبو ۵ میلیونی !

طعنه سنگین بهرنگ علوی به طراحی لباس ورزشکاران ایران در المپیک پاریس (عکس)

مصطفی غیاث درگذشت

نامه پرسپولیس علیه بیرانوند بابت درگذشت یک‌ هوادار + عکس

کد های تپ سواپ شنبه ۶ و یکشنبه ۷ مرداد / جایزه ۲۰۰ و ۴۰۰ هزاری امروز را بگیرید

بازیکن استقلال در لیست خروج قرار گرفت

خبر جدید درباره اجرای حکم مجازات سپیده رشنو

مخالفت صریح محسن آرمین با دولت ائتلافی / تعامل به معنای تقسیم قدرت نیست

بیرانوند: کار پرسپولیس غیراخلاقی بود و شکایت کردم

از تبلیغ همجنسگرایی تا تمسخر شام آخر؛ موج انتقادات از تاثیر چپگرایی بر افتتاحیه المپیک پاریس ۲۰۲۴

کارت های مخفی راکی رابیت امروز ۶ و ۷ مرداد / جایزه دو میلیونی

لیست کامل سوغات شیراز که در سفر به شیراز نباید فراموش کرد

اعتراض عجیب به باشگاه پرسپولیس: چرا رمال ها تیم را می بندند!

جزئیات جدید از تعقیب قضایی ۱۸ نفر در پرونده فساد فوتبال؛ پای 3 باشگاه و 6 مقام فدراسیون در میان است!

طعنه سنگین بهرنگ علوی به طراحی لباس ورزشکاران ایران در المپیک پاریس (عکس)

حضور شبانه مسعود پزشکیان در میان مردم و شنیدن درددل آنها (ویدئو)

گریم فوق العاده عجیب سارا بهرامی (عکس)

مراسم تشییع سعید راد با حضور هنرمندان و پرسپولیسی ها (تصاویر)

واکنش پزشکیان به افتادن لیوان آب و خیس شدن لباسش در زمان سخنرانی (ویدئو)

تنش در مجلس بر سر رفع فیلترینگ (ویدئو)

دیدار اعضای جبهه اصلاحات با پزشکیان (تصاویر)

کاپشن جدید پزشکیان جنجالی شد (تصاویر)

از خرید جدید استقلال رونمایی شد + عکس

تیپ و پوشش مسعود پزشکیان تغییر کرد (عکس)

عکس هنری المیرا دهقانی، بازیگر جوان

تیپ متفاوت و دیدنی لیلا اوتادی (عکس)

علیرضا کوشکی به استقلال پیوست + عکس

اشتباه در نوشتن سنگ مزار شهید رئیسی+ عکس

آمادگی بدنی فوق العاده رامین رضاییان در تمرینات استقلال (عکس)

پزشکیان در دیدار با خانواده سردار قاسم سلیمانی: شهید سلیمانی نه با کسی دعوا داشت و نه کسی را حذف می کرد (عکس)

تغییر چهره شاهدخت سریال جومونگ در ۳۸ سالگی (عکس)

ست آبی رنگ نوید محمدزاده و همسرش فرشته حسینی (عکس)

هدیه فرماندهان سپاه به پزشکیان (تصویر)

لحظه شلیک تک تیراندازان به عامل ترور ترامپ (ویدئو)

عبدالله کویته ، طراح عملیات تروریستی کرمان دستگیر شد (عکس)

استایل خاص نوید محمدزاده و همسرش فرشته حسینی در تئاتر (عکس)

استایل باوقار هدی‌ زین‌‌ العابدین در یک مهمانی باشکوه (تصاویر)

ستاره خارجی استقلال و همسرش (عکس)

جدیدترین عکس سوگل خلیق در لباس زیبای عروس

پزشکیان دیشب به کدام هیات رفت؟ (عکس)

بهرام افشاری به جمع بازیگران پایتخت بازگشت؟ (عکس)

خاطره اسدی ازدواج کرد (عکس)

دیدار رامین رضاییان و علیرضا بیرانوند در کافه؛ مذاکرات برای آینده یا دیداری دوستانه؟ (+عکس)

عکسی از چهره جدید ترلان پروانه در روز تولدش

استایل قشنگ رعنا و مهدی در برنامه عادل وایرال شد (عکس)

تیپ ساحلی بازیگر سریال دونگ‌یی در جزایر هاوایی (تصاویر)

پزشکیان به سیدحسن خمینی: من شب شمارش آرا خوابیدم، گفتم توکل برخدا؛ یا میشه یا نمیشه دیگه! (ویدئو)

رونمایی «نفیسه روشن» از پوشش متفاوت اش در پشت صحنه یک سریال (+ عکس)

عکس صمیمی نفیسه روشن با شیرین سریال نون خ

واکنش محسن منصوری، رئیس ستاد جلیلی به پیروزی پزشکیان (تصویر)

استایل جذاب همسر بهرام رادان در سفارت فرانسه

واکنش ظریف به پیروزی پزشکیان (تصویر)

آرامگاه حسن صباح را پیدا می‌کنم / حشاشین تروریست بودند؟ (+عکس)

تغییر چهره «لاله» سریال لیسانسه ها بعد 6 سال در 38 سالگی (عکس)

استقبال باشکوه مردم ارومیه از مسعود پزشکیان (ویدئو)

بازداشت هوادار فحاش جلیلی در مرند + عکس

تغییر چهره تازه محیا دهقانی بازیگر نقش «نجلا» در 32 سالگی (تصاویر)

استقبال بی نظیر بازار شوش تهران از دکتر پزشکیان (تصاویر)

غزل شاکری و همسرش در اکران خصوصی یک فیلم (عکس)

اعتراض ستاد پزشکیان به بی اخلاقی رسانه وابسته به بیت المال (عکس)

تجمع بازنشستگان در چند شهر + عکس

تصویری جدید از چهره طبیعی و بدون آرایش هانیه توسلی (عکس)

واکنش فعال اصولگرا به «حماسه حضور» خواندن مشارکت ۴۰ درصدی در صداوسیما ! (تصویر)

روایتی از حضور خبرنگار زن امریکایی در بیت‌رهبری +عکس

تصویر عجیب و زیبا از بزرگراه مدفون در زیر شن های روان در ریاض (عکس)

متین ستوده؛ از ازدواج تا طلاق + بیوگرافی و عکس های شخصی

المیرا دهقانی و همسرش (عکس)

کنایه آذری جهرمی به سعید جلیلی و دعوت او به مناظره (تصویر)

آرمین کاظمیان درگذشت +عکس

وحدت جلیلی و قالیباف شکست خورد: درخواست تضرع به درگاه الهی و عدم تخریب یکدیگر (تصویر)

اجتماع حامیان پزشکیان در مشهد (تصاویر)

موج ظریف - پزشکیان به اردبیل رسید (عکس)

دختر مونیکا بلوچی با این لباس آبی، دلبری کرد (عکس)

اجتماع بزرگ مردم کرمان با حضور مسعود پزشکیان (تصاویر)

هدیه جالب مجری تلویزیون به همسرش در سالگرد ازدواج (عکس)

فیلم وایرال شده از حمله پورمحمدی به جلیلی در مناظره: ملت را بیچاره کردید ، دوران بگو در رو گذشته! (ویدئو)

حجاب دختران در تجمع هواداران جلیلی در میدان امام حسین (تصاویر)

تجمع بازنشستگان مخابرات ایران در چند شهر+ عکس

گردهمایی حامیان دکتر "مسعود پزشکیان" در محمدیه (تصاویر)

نیره، دختر حاتمی‌کیا همسر وحید رونقی، مجری صداوسیماست + عکس

سخنان طوفانی ظریف علیه جلیلی: مردم را بیچاره کردید! چه میخواهید از جان مردم؟ (ویدئو)

روایت لیلا بلوکات از روزمرگی و زندگی (عکس)

پزشکیان: برای کاسبان تحریم مهم است که ما در تحریم بمانیم تا آنها بخورند و ببرند (ویدئو)

انتشار تصویری از داخل بالگرد رئیسی دقایقی قبل از سقوط (عکس)

سخنان آتشین ظریف در گرگان: می ترسید؟ معلوم است که باید بترسید (ویدئو)

خشم جمعی هواداران پرسپولیس علیه گلر ناراضی ترند شد: بیرانوند را نمی‌خواهیم! +عکس

اولین تصاویر از احمدی‌نژاد پس از شایعات حصر

مسعود پزشکیان بر سر مزار آیدا فرزانه و آروین مرتب (عکس)

عکس خانوادگی مصطفی پورمحمدی در کنار همسر، دختران، نوه ها، پسر و دامادها

پرطرفدارترین