سرفه پایدار پس از سرماخوردگی: چرا هنوز سرفه می‌کنید؟

بیتوته: چرا من هنوز هفته ها بعد از سرماخوردگی سرفه می کنم؟

سرفه، از علائم شایع سرماخوردگی است که گاه پس از بهبودی، تا چند هفته ادامه می‌یابد. به این نوع سرفه، سرفه پایدار پس از سرماخوردگی می‌گویند. در این مقاله از بیتوته به بررسی علل، علائم و راهکارهای درمان این نوع سرفه می‌پردازیم.

سرفه‌های مداوم پس از عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، سرفه‌های پس از عفونت نامیده می‌شوند. این سرفه‌ها معمولا خشک هستند و به عنوان «زیر حاد» شناخته می‌شوند، به این معنی که بیش از سه هفته پس از عفونت ادامه می‌یابند، اما کمتر از هشت هفته طول می‌کشند.

سرفه‌های پس از عفونت، نوعی رایج از سرفه‌های مداوم هستند و تقریباً از هر چهار نفری که به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مبتلا می‌شوند، یک نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهند. 

این مقاله به توضیح انواع عفونت هایی می پردازد که منجر به سرفه های مزمن می شوند. همچنین نحوه تشخیص و درمان سرفه های مداوم توسط متخصصین بهداشت را شرح می دهد. علاوه بر آن، نکاتی را در مورد کاهش خطر ابتلا به سرفه های پس از عفونت و به طور کلی عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی ارائه می دهد.

علل سرفه های پایدار پس از سرماخوردگی
سرفه های طولانی اغلب با عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی اتفاق می افتد. این نوع عفونت‌ها در هر جایی از بینی، سینوس‌ها، گلو (حلق) یا حنجره رخ می‌دهند. علائم معمولاً 7 تا 14 روز طول می کشد و ممکن است شامل تب، سرفه، گلودرد، گرفتگی / آبریزش بینی، عطسه، سردرد و دردهای عضلانی باشد.

اعتقاد بر این است که سرفه های طولانی مدت ناشی از تخلیه مخاطی به گلو ( چکیدن پس از بینی ) یا التهاب مربوط به عفونت اولیه است.  

اکثریت قریب به اتفاق عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی توسط ویروس ها ایجاد می شود و همه اینها می توانند باعث سرفه طولانی مدت شوند:

• راینو ویروس (سرماخوردگی)

• آنفولانزا  

• پاراآنفلوانزا

• آدنوویروس

• سنسیشیال تنفسیویروس (RSV)

عفونت های مجاری تنفسی فوقانی با شیوع بسیار کمتری می توانند توسط باکتری هایی مانند هموفیلوس آنفلوانزا یا استرپتوکوکوس پنومونیه ایجاد شوند. اگر این باکتری ها سینوس های شما را آلوده کنند، که به آن سینوزیت باکتریایی می گویند، عفونت تا زمانی که با آنتی بیوتیک درمان نشود، می تواند علائمی مشابه سرفه پس از عفونت را تقلید کند.

علاوه بر عوامل ذکر شده، برخی عوامل خطر نیز احتمال ابتلا به سرفه پس از عفونت را افزایش می‌دهند. این عوامل شامل داشتن یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است که باعث ترشح خلط زیاد و/یا ناتوانی در پاک کردن کافی مخاط از ریه‌ها می‌شود.  

همچنین، هر چه مدت ابتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی طولانی‌تر باشد، خطر ابتلا به سرفه‌های مداوم بیشتر می‌شود.

تشخیص سرفه های مداوم پس از عفونت

تشخیص سرفه‌های مداوم پس از عفونت، کلینیکی است، یعنی عمدتاً بر اساس علائم و معاینه فیزیکی شما انجام می‌شود.

پزشک از شما در مورد زمان شروع، نوع و ویژگی‌های سرفه فعلی و سایر علائم احتمالی سوال خواهد کرد. همچنین علائم حیاتی (تب، ضربان قلب و غیره) را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که در آن داخل بینی و صداهای قلب و ریه شما را با گوشی پزشکی چک می‌کند.

وجود عفونت اخیر ویروسی تنفسی فوقانی، عدم تب، ریه‌های سالم و سرفه‌ای که بیش از هشت هفته طول نکشیده باشد، همگی از نشانه‌های سرفه پس از عفونت هستند.

با این حال، پزشک ممکن است بخواهد سایر علل احتمالی سرفه مداوم شما را رد کند، از جمله:

• بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)

• آسم

• ذات الریه یا برونشیت

• سینوزیت باکتریایی

• سیاه سرفه (Bordetella pertussis)

• سیگار کشیدن

• مصرف مهارکننده‌های ACE (داروهای رایج برای درمان فشار خون بالا)

• نارسایی احتقانی قلب

• سرطان ریه

بسته به مشکوک بودن به هر یک از این موارد، ممکن است قبل از ادامه درمان برای سرفه طولانی که رفع نمی‌شود، آزمایش‌های دیگری انجام شود.

به عنوان مثال، پزشک ممکن است درخواست عکس رادیوگرافی قفسه سینه کند. یافته‌ها در صورت تشخیص سرفه پس از عفونت باید طبیعی باشند.

آزمایشاتی مانند سی تی اسکن سینوس یا قفسه سینه یا تست مانیتورینگ pH (که سطح اسیدی داخل مری شما را اندازه‌گیری می‌کند) نیز ممکن است تجویز شود.

همچنین ممکن است آزمایشاتی مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن سینوس ها یا قفسه سینه یا آزمایش پایش pH (سطح اسیدیته در مری شما را اندازه گیری کند).

چه زمانی باید به دنبال مراقبت پزشکی باشید؟

اگرچه سرفه‌های مداوم به خودی خود همیشه جای نگرانی ندارند، اما در صورت مشاهده سرفه مزمن همراه با هر یک از علائم زیر، مهم است فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید:

• سرفه همراه با خلط قابل توجه (سرفه خلط دار)

• خس خس سینه یا مشکل در تنفس 

• تب مداوم

• کاهش وزن غیر قابل توضیح

• درد قفسه سینه

• سرفه خونی

• استفراغ در حین یا بعد از سرفه

• خستگی غیرعادی

این علائم جدی می‌توانند نشان دهنده شرایط زمینه‌ای باشند که نیاز به تشخیص و درمان فوری دارند. با مراجعه به پزشک در صورت بروز هر یک از این علائم، از سلامت خود محافظت کنید.

راههای درمان سرفه پایدار پس از سرماخوردگی

حتی اگر این نوع سرفه جدی نباشد، می تواند بسیار آزاردهنده و ناتوان کننده باشد. سرفه پس از عفونت می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد و ممکن است خوابیدن یا انجام کار در خانه یا محل کار را برای شما دشوار کند.

پس از تشخیص سرفه پس از عفونت، پزشک سوالاتی از شما می پرسد تا مشخص کند که آیا سرفه مزمن شما به دلیل رینیت آلرژیک (آبریزش پشت حلق) یا تغییرات التهابی ناشی از عفونت است. بر اساس این یافته ها، برنامه درمانی شما تعیین می شود.

به منظور جلوگیری از عوارض جانبی مضر یا تداخلات دارویی، حتماً قبل از امتحان هر گونه درمانی برای سرفه های مداوم، با پزشک خود مشورت کنید.

داروهای قطره پس از بینی

سرفه های مداومی که به رینیت آلرژیک (آبریزش پشت حلق) مربوط هستند با داروهای ضد حساسیت مانند دی هیست (کلماستین) یا کلر-تریمتون (کلرفنیرامین) درمان می شوند. 

این آنتی هیستامین های خاص، در حالی که نسبت به داروهای جدیدتر خواب آورتر هستند، در کاهش سرفه های پس از ویروس موثرترند.

اگر عوارض خواب آور این داروها را تحمل نمی کنید، پزشک ممکن است اسپری بینی مانند آستلین (آزلاستین)، فلوناز آلرژی ریلیف (فلوتیكازون پروپیونات) یا اسپری بینی آتروونت (ایپراتروپیوم بروماید) را برای کمک به سرفه های مداوم پیشنهاد دهد.

همچنین ممکن است از آنتی هیستامین های زیر استفاده شود:

• آلگرا (فکسوفنادین هیدروکلراید)

• کلاریتین (لراتادین)

• زایرتک (ستیریزین هیدروکلراید)

داروهای ضدالتهاب

برخلاف سرفه ناشی از رینیت آلرژیک، درمان سرفه ناشی از التهاب مجاری تنفسی کمی پیچیده تر است. این نوع سرفه شبیه به آسم درمان می شود.

در برخی موارد، پزشک ممکن است تست تحریک متاکولین انجام دهد که در آن دارویی استنشاق می کنید که برونش ها (مجاری هوایی) را باریک می کند. اگر این دارو بر تنفس شما تأثیر بگذارد، پزشک بسته به شدت علائم شما، یکی یا چند مورد از داروهای زیر را تجویز می کند:

۱. کورتیکواستروئیدهای استنشاقی: داروهایی مانند فلوناز یا آسمارکس برای کاهش التهاب در مجاری تنفسی استفاده می شوند.

۲. آنتاگونیست گیرنده لکوترین، مانند Singulair (montelukast): این دارو با مسدود کردن بخشی از سیستم ایمنی مرتبط با التهاب به کاهش تورم و علائم آسم کمک می کند.

۳. پردنیزولون خوراکی: این یک استروئید خوراکی قوی است که التهاب شدید مجاری تنفسی را کاهش می دهد و معمولاً فقط برای دوره های کوتاه مدت استفاده می شود.

۴. Atrovent HFA (ایپراتروپیوم بروماید استنشاقی): این دارو به شل شدن عضلات برونش کمک می کند که تنفس را آسان تر می کند. معمولاً زمانی تجویز می شود که تست تحریک متاکولین نشان ندهد که شما راه های هوایی حساسی دارید.

داروهای سرفه بدون نسخه

اگرچه شواهد علمی زیادی برای حمایت از استفاده از آنها وجود ندارد، بسیاری از مردم به داروهای بدون نسخه روی می آورند تا به سرفه های طولانی که از بین نمی روند نیز کمک کنند. داروهای سرکوب کننده سرفه مانند شربت سرفه دلسیم داروهایی هستند که رفلکس سرفه را مسدود می کنند. آنها معمولا حاوی ماده تشکیل دهنده دکسترومتورفان هستند.

گوایفنسینیکی دیگر از داروهای ضد سرفه بدون نسخه، در Mucinex یافت می شود. برخلاف دکسترومتورفان، گایفنزین خلط‌آور سرفه است. این کار با رقیق کردن مخاط در راه های هوایی شما کار می کند تا بتوانید راحت تر از شر آن خلاص شوید.

قطره‌های سرفه یا قرص‌های پاستیل گلو نیز معمولاً برای کنترل سرفه‌های پس از عفونی بدون توجه به علت اصلی استفاده می‌شوند.

 قطره های سرفه اغلب حاوی ترکیبی از موادی مانند عسل، منتول، روغن اکالیپتوس و دکسترومتورفان هستند.

متاسفانه فایده این قرص ها جای سوال دارد. در واقع، متخصصان گمان می‌کنند که قطره‌های سرفه ممکن است برای کنترل سرفه شما بهتر از مکیدن یک تکه آب نبات سفت نباشد. 

همچنین نگرانی وجود دارد که منتول، که گلو را خنک و بی‌حس می‌کند، در واقع ممکن است سرفه‌های طولانی مدت را بدتر کند.

درمانهای خانگی

همچنین می توانید برخی از درمان های غیر دارویی را برای کاهش سرفه های طولانی امتحان کنید. برخی از درمان های خانگی روش های معقولی برای مدیریت سرفه پس از عفونت هستند. حتی ممکن است برخی از افراد نسبت به سایر روش های درمانی آرامش بخش تر باشند.

• روغن اوکالیپتوس : روغن اکالیپتوس یک مایع بی رنگ یا زرد کم رنگ است که دارای تعدادی فواید بالقوه برای سلامتی از جمله تسکین سرفه پس از عفونت است. اعتقاد بر این است که روغن اکالیپتوس با شل کردن خلط فرد سرفه را آرام می کند. می توانید با استنشاق بخار روغن اکالیپتوس (در هر 3/4 آب جوش 12 قطره روغن اکالیپتوس) از آن استفاده کنید.

همچنین می توانید یک محصول بدون نسخه حاوی روغن مانند Vicks VapoRub را روی پوست سینه خود بمالید. به خاطر داشته باشید که روغن اکالیپتوس نباید در کودکان کمتر از 2 سال یا در دوران بارداری یا شیردهی استفاده شود. 

همچنین مهم است که هرگز روغن اکالیپتوس را به صورت خوراکی مصرف نکنید، زیرا اگر از طریق دهان مصرف شود سمی است. حتی زمانی که روغن اکالیپتوس استنشاق یا روی پوست استعمال می‌شود، ممکن است با داروهای مختلف تداخل داشته باشد، بنابراین اگر از آن استفاده می‌کنید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. 

عسل و چای/قهوه 

نوشیدن چای مخلوط با عسل یک درمان خانگی کلاسیک برای درمان سرفه آزاردهنده است. کارشناسان احتمال می دهند اثر دارویی عسل به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی آن باشد. برای بزرگسالان مبتلا به سرفه پس از عفونت، نوشیدن قهوه با عسل در آن نیز سرفه های طولانی مدت را تسکین می دهد.

در یک مطالعه، از نزدیک به 100 شرکت‌کننده بزرگسال با سرفه‌های تحت حاد یا مزمن پس از عفونت خواسته شد که محلول خاصی حاوی قهوه فوری/عسل ، استروئیدها یا گایفنزین بنوشند. پس از نوشیدن محلول هر هشت ساعت به مدت یک هفته، فراوانی سرفه های شرکت کنندگان اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که مخلوط عسل و قهوه به طور قابل توجهی در کاهش سرفه شرکت کنندگان بهتر از استروئیدها یا گایفنسین بود.

کارشناسان بر این باورند که کافئین قهوه دارای خواص ضد التهابی است و ممکن است به باز کردن مجاری تنفسی شما کمک کند تا در هنگام سرفه های طولانی مدت راحت تر نفس بکشید. 

رطوبت ساز 

با انتشار رطوبت در هوا، یک مرطوب کننده ممکن است به پاکسازی مخاط و کاهش سرفه طولانی مدت کمک کند. برخی از مرطوب‌کننده‌ها ممکن است ویژگی‌ داشته باشند که به شما امکان می‌دهد روغن‌های ضروری مانند اکالیپتوس یا روغن نعناع را برای تسکین بیشتر سرفه اضافه کنید.

برای کودکان، حتما از یک مرطوب کننده سرد استفاده کنید. مرطوب کننده ها یا بخارسازهای مه گرم اگر خیلی به بخار نزدیک شوند می توانند کودک شما را بسوزانند.

 همچنین، برای جلوگیری از رشد باکتری ها و کپک ها، در صورت امکان، رطوبت ساز خود را روزانه تمیز کنید.

غرغره با آب نمک 

غرغره آب نمک ممکن است با شل شدن و شستن خلط گلو به سرفه های طولانی مدت کمک کند. برای غرغره کردن آب نمک، نصف قاشق چایخوری نمک را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید و مخلوط کنید تا حل شود. سپس، یک جرعه از آب نمک بنوشید، سر خود را به عقب خم کنید، حدود 10 ثانیه غرغره کنید و سپس آن را تف کنید.

اگر مطمئن نیستید که فرزند خردسال شما می تواند آب را به طور قابل اعتماد بیرون بیاورد، باید از امتحان کردن این کار خودداری کنید.

جلوگیری از سرفه پایدار پس از سرماخوردگی

اگر می‌خواهید از سرفه‌های طولانی‌مدت که از بین نمی‌رود جلوگیری کنید، پیشگیری مهم است. برای جلوگیری از ابتلا به بیماری دستگاه تنفسی فوقانی و متعاقب آن سرفه های پس از عفونت، می توانید چند قدم ساده بردارید.

این مراحل عبارتند از: 

√ دست های خود را مرتب با آب و صابون بشویید.

√ تماس نزدیک با افرادی که سرفه یا عطسه می کنند را به حداقل برسانید.

√ از دست زدن به چشم، بینی و دهان خودداری کنید. 

√ به طور منظم مکان های مشترک خانه و محل کار خود را ضد عفونی کنید.

√ در مورد واکسیناسیون خود (به عنوان مثال، آنفولانزا ، سیاه سرفه ، ذات الریه ، و کووید-19 ) به روز باشید.

√ اگر با عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بیمار شدید، استراحت دادن به بدن مهم است. اگرچه تضمینی برای جلوگیری از سرفه پس از عفونت نیست، اما به بدن شما فرصت بهتری برای بهبودی سریع و کامل می دهد. مطالعات نشان می دهد که خطر ابتلا به سرفه طولانی مدت با طول مدت بیماری افزایش می یابد. 

یکی دیگر از عواملی که ممکن است در خطر سرفه پس از عفونت نقش داشته باشد، درمان کم عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است. اگر ترشح زیاد مخاط وجود داشته باشد، ممکن است بتوانید از خلط آور مانند Mucinex استفاده کنید تا به پاکسازی مخاط کمک کند نه اینکه اجازه دهید آن در ریه ها بماند. از یک متخصص پزشکی مشاوره بگیرید.

همچنین منطقی است که سعی کنید از محرک های محیطی بالقوه ای که ممکن است باعث تحریک یا بدتر شدن سرفه آزاردهنده شوند، مانند گرد و غبار یا دود، اجتناب کنید.

سوالات متداول درباره سرفه پایدار پس از سرماخوردگی

1. چرا سرفه من بعد از سرماخوردگی از بین نمی رود؟

ممکن است مدتی طول بکشد تا سرفه پس از سرماخوردگی یا آنفولانزا از بین برود. سرفه پس از عفونت می تواند به مدت سه تا هشت هفته ادامه داشته باشد و با ترشحات بعد از بینی یا التهاب باقی مانده از عفونت ویروسی یا باکتریایی مرتبط است. سرفه های طولانی مدت شایع هستند و از هر چهار نفری که از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بهبود می یابند، یک نفر را تحت تاثیر قرار می دهد.

2. چگونه از شر سرفه پس از سرماخوردگی خلاص شوم؟

سرفه های پس از عفونت معمولا با داروهای بدون نسخه از جمله آنتی هیستامین ها، اسپری های بینی و داروهای سرفه درمان می شوند. مالش‌های دارویی روی سینه، روغن اکالیپتوس و خوابیدن با مرطوب‌کننده نیز می‌تواند به آرام کردن سرفه‌های مداوم کمک کند. 

اگر سرفه‌های طولانی مدتی دارید که به درمان خانگی پاسخ نمی‌دهد، ممکن است به داروهای تجویزی مانند کورتیکواستروئیدهای استنشاقی، آنتاگونیست‌های گیرنده لکوترین یا پردنیزون خوراکی نیاز باشد.

3. چه زمانی باید نگران سرفه های مداوم باشید؟

سرفه پس از عفونت می تواند حدود دو ماه پس از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی ادامه یابد. اگر سرفه طولانی مدتی دارید که بیش از هشت هفته طول می کشد یا با درمان های خانگی و داروهای OTC بهبود نمی یابد، به پزشک مراجعه کنید. 

همچنین اگر سرفه طولانی مدت با استفراغ یا کاهش وزن همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. 

4. سرفه کووید چقدر طول می کشد؟

سرفه ناشی از COVID-19 معمولاً به طور متوسط ​​19 روز طول می کشد. در حدود 5 درصد از بیماران، سرفه کووید می تواند حدود چهار هفته طول بکشد. با این حال، برخی از افراد به شرایطی مبتلا می شوند که به عنوان کووید طولانی شناخته می شود. با کووید طولانی، علائم بیش از چهار هفته پس از تشخیص باقی می‌مانند. اگر یک ماه پس از بیمار شدن همچنان به طور قابل توجهی سرفه می کنید، برای ارزیابی بیشتر سرفه های طولانی پس از کووید به پزشک خود مراجعه کنید. 

سخن آخر
سرفه پس از عفونت یک سرفه طولانی مدت از یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا است که تا هشت هفته پس از رفع عفونت باقی می ماند.

هدف از درمان سرفه طولانی مدت کاهش علائم در حین بهبودی است. داروهای سرکوب کننده سرفه، آنتی هیستامین ها، خلط آورها یا استروئیدهای استنشاقی یا خوراکی. درمان های خانگی مانند مرطوب کننده ها، رایحه درمانی اکالیپتوس و غرغره کردن با آب نمک نیز ممکن است کمک کننده باشد.

سرفه های پس از عفونت را می توان با درمان مناسب عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی اجتناب کرد. این شامل استراحت زیاد در طول عفونت و استفاده از خلط آور برای جلوگیری از تجمع مخاط در ریه ها می شود.