چرا مذاکرات فنی ایران و آمریکا به پیشنهاد واشنگتن به تعویق افتاد؟

مذاکرات فنی بین تیم های ایرانی و آمریکایی در عمان که قرار بود روز چهارشنبه (امروز) در شهر مسقط برگزار شود، به روز شنبه آینده و همزمان با سومین دور مذاکرات دو هیات سیاسی محول شده است.

به گزارش عصرایران به نقل از وبگاه رسانه عراقی "امواج مدیا"، دلیل تعویق این نشست فنی با درخواست طرف آمریکایی بوده است.

بر اساس این گزارش: تنگناهای لجستیکی، مذاکرات در سطح کارشناسی و فنی بین ایران و آمریکا در عمان را تا روز شنبه به تعویق انداخته است.

 در ابتدا قرار بود هیاتی بلندپایه به سرپرستی کاظم غریب آبادی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران برای "جلسه مشورتی فنی" در روز 23 آوریل (3 اردیبهشت 1404) وارد مسقط شوند. حالا این نشست قرار است در 26 آوریل و به موازات مذاکرات در سطح سیاسی بین عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در خاورمیانه برگزار شود.

درخواست برای به تعویق انداختن این نشست فنی و کارشناسی، از سوی دولت دونالد ترامپ به عمان مطرح شد که این پیشنهاد را به ایران منتقل کرد.

منابع آگاه در منطقه به "امواج مدیا" گفتند که مقامات آمریکایی که قرار بود در 23 آوریل (روز چهارشنبه) وارد مسقط شوند، با توجه به تعهدات مبرم در واشنگتن مجبور شدند برنامه خود را تغییر دهند.

"شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی" نخست وزیر و وزیر خارجه قطر برای گفتگو در مورد مسائل منطقه ای از جمله آتش بس در غزه و تامین مالی سوریه به آمریکا سفر کرده است. اعضای اصلی تیم فنی ایالات متحده در 22 آوریل در یک شام دولتی برای مقام بازدید کننده قطری شرکت کردند و ممکن است لازم باشد تا 23 آوریل (امروز) نیز در جلسات مشخصی در واشنگتن با قطر شرکت کنند.

به تعویق افتادن مذاکرات فنی در سطح کارشناسی با ایران، فشارهای وارده بر دولت ترامپ را نشان می دهد که مدیریت پرونده غزه و جنگ  اوکراین را نیز به تیم ویتکاف واگذار کرده است. با این حال، ترامپ در بازه زمانی کمتر از 4 ماه به سطح بالاتری از گفتگو با تهران نسبت به جو بایدن، سلف دموکرات خود دست یافته است.

پس از دور دوم مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا در ایتالیا در شنبه گذشته، وزیر امور خارجه ایران از "فضای نسبتا مثبت" و پیشرفت در این مذاکرات، گفت.

عراقچی پس از پایان جلسه در رم در توییتی نوشت: "آغاز مسیر کارشناسی در روزهای آینده با هدف بررسی جزئیات آغاز خواهد شد." پس از آن، ما در موقعیت بهتری برای قضاوت خواهیم بود.

ترامپ نیز در 21 آوریل (اول اردیبهشت) اعلام کرد که "در واقع دیدارهای بسیار خوبی در مورد ایران داشتیم" و افزود: "گام بعدی این است که به زمان کمی نیاز داریم."

روز بعد، رئیس جمهوری آمریکا در تماسی با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، گفت که خواهان توافق با جمهوری اسلامی ایران است اما از خواسته خود مبنی بر اینکه هرگز نباید به ایران اجازه ساخت سلاح هسته ای داده شود،عقب نمی رود.

یکی از موانع اصلی توافق هسته ای جدید موضوع غنی سازی آتی اورانیوم در ایران است و دیگری ارایه تضمینی عینی است که ایالات متحده بار دیگر از توافق خارج نخواهد شد.

ایران احتمالا یک توافق مبتنی بر راستی‌آزمایی را به عنوان یک مصالحه قابل قبول تلقی می‌کند، در حالی که برچیدن برنامه هسته‌ای خود به سبک لیبی را کاملا رد کرده است. 

علاوه بر این، مذاکره‌کننده اصلی هسته‌ای ایران اشاره کرده است که جمهوری اسلامی ایران درباره برنامه موشکی بالستیک خود گفتگو نخواهد کرد و افزود: "در منطقه‌ای خشن و ناآرام مانند منطقه ما، ایران هرگز امنیت خود را به مذاکره نمی‌گذارد."

با این حال، به نظر می رسد خوش بینی ها با توجه سرعت فعلی پیشرفت مذاکرات، بیشتر شده است. یک منبع سیاسی ارشد ایرانی که خواست نامش فاش نشود، به امواج مدیا گفت: "آغاز گفتگوهای فنی معنای زیادی دارد و نشان می دهد در حالی که اختلافات باقی مانده است، مبنای بالقوه ای برای تفاهم سیاسی و برای حمایت از گفت وگو در مورد راه حل های فنی وجود دارد."

ایران همچنین با تاکید بر اینکه به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، آماده است تا از برنامه جامع اقدام مشترک 2015 (برجام) عبور کند و چشم‌انداز دسترسی شرکت‌های آمریکایی به "فرصت تریلیون دلاری را که اقتصاد ما ارائه می‌دهد" را از بین ببرد، پیشنهادی که ظاهرا با هدف عطف توجه ترامپ مطرح می شود.

عراقچی نیز به صراحت به مشارکت ایالات متحده در برنامه هسته ای ایران اشاره کرد و گفت که "برنامه دیرینه ما ساخت حداقل 19 راکتور هسته ای دیگر است، به این معنی که ده ها میلیارد دلار از قراردادهای بالقوه در دست اقدام است. بازار ایران به تنهایی به اندازه کافی بزرگ است که صنعت هسته ای راکد ایالات متحده را مجددا احیا کند."