- رونمایی از نخستین گزینه نیمکت پرسپولیس پس از واگذاری
- کارشناسی داوری دیدار استقلال - آلومینیوم اراک : گل بلانکو از خط گذشت!؟ (+ عکس و ویدئو)
- آقای دبیر! مردم انتخاب می‌کنند چه کسی پهلوانشان باشد و چه کسی کریم شیرهای! / چرا از محبوبیت رسول خادم عصبانی هستی!؟
- قطامِ سریال امام علی(ع) در 51 سالگی و در فرانسه / زندگینامه و کارنامه هنری ویشکا آسایش + تصاویر
- عربستان سعودی «با این دختر» برای اولین بار به مسابقه دختر شایسته جهان می‌رود + عکس
- خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)
- ثواب و فضیلت سوره یس ؛ بهترین سوره برای اموات و اهل قبور + متن و ترجمه سوره یاسین / یس ﴿١﴾ والقرآن الحکیم ﴿٢﴾ انک لمن المرسلین ﴿٣﴾
پایگاه اطلاع رسانی جماران: یکی از بزرگترین اشتباه ها و خطاهای رسانه ای که در رسانه های به اصطلاح زرد رایج است، جابجایی حاشیه و متن در روزنامه نگاری است. این البته توانمندی است که به ندرت در رسانه های داخلی به گونه ای حرفه ای دیده می شود. درست به دلیل همین ناتوانی است که برخی از رسانه های قدرتمند و قدیمی جریان های تندرو بیش از رسانه، به فحش نامه شباهت پیدا می کنند. این دست از رسانه ها اما، شاید حداقل از این امتیاز برای مخاطبان خود برخوردارند که جهت گیری های خود را خواسته یا ناخواسته به گونه ای شفاف به مخاطبان خود منتقل می کنند.
شاید برخی از رسانه های بیگانه را نیز بتوان در شمار این دست از رسانه ها دانست؛ اما واقعیت این است که در میان رسانه های بیگانه بی بی سی در این مجموعه قرار نمی گیرد. بی بی سی را می توان الهه جابجایی حاشیه و متن در روزنامه گاری دانست. در این رسانه بیگانه به راحتی ممکن است انبوهی از واقعیات، گاه آشکارا بر خلاف منافع ملی انگلیس گزارش شود؛ تا آنگاه حاشیه ای که هرگز واقعیتی ندارد؛ و البته تأمین کننده اهدافی بزرگتر برای انگلیس است، تأیید شود. نویسنده در این رسانه به راحتی می تواند در چینش متن های مختلف و تصویرپردازی، حاشیه را چنان در دل معنای متن برجسته کند که جای متن را بگیرد.
قرار دادن تیتر «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341) در کنار تیترهایی مثل « جای زنها اینجا نیست»، « جنسیت‌زدگی؛ از جوک‌های تجاوز تا اسیدپاشی خیابانی» و مواردی از این دست که همگی به تحقیر زنان در جامعه می‌پردازند؛ خود به خوبی می تواند نشان دهنده فاصله میان تفسیر بی بی سی از امام خمینی با واقعیت بیان و رفتار امام باشد. ادبیات امام خمینی ادبیاتی سراسر تواضع نسبت به زنان است. آنچنان که آنها را در نهضت در جایگاه رهبری نسبت مردان و به مثابه رهبر خویش به رسمیت می شناسد و از آنها نه تنها به عنوان پیشروان نهضت بلکه به عنوان پیشوایان مردان در نهضت سخن می گوید. نمونه هایی از گفته های امام خمینی خود گویای این اشتباه حرفه ای و خیانت به خواننده در درک اشتباه متن و جداناسازی آن از حاشیه است:
«نام بزرگ بانوان ایران ثبت شد. نام بزرگ بانوان قم ثبت شد. نام بزرگ بانوان «چهارمردان» ثبت شد. بانوان قم و بانوان «چهارمردان»، پیشرو این نهضت اسلامى بودند؛ رشد سیاسى خودشان را اثبات کردند؛ نهضت را راهنمایى کردند. شما رهبران نهضت هستید. بانوان، رهبر نهضت ما هستند، ما دنبالۀ آنها هستیم. من شما را به رهبرى قبول دارم و خدمتگزار شمایم.»(صحیفه امام، ج 7، ص132)
«شما خواهران در این نهضت سهم بسزایى داشتید؛ و در همه جا کمک کردید و پیشوا بودید نسبت به مردها؛ و موجب قدرت شُدید نسبت به آنها. از این جهت هم تشکر مىکنم.» (صحیفه امام، ج 10، ص267)
«خداوند نگهدار همۀ شما باشد. این پیروزى را ما از بانوان داریم قبل از اینکه از مردها داشته باشیم. بانوان محترم ما در صف جلو واقع بودند.» (صحیفه امام، ج 7، ص6)
«بانوان عزیز ما اسباب این شدند که مردها هم جرأت و شجاعت پیدا کنند. ما مرهون زحمات شما خانمها هستیم و همیشه دعا به همه و همۀ ملت و شماها مىکنیم.» (صحیفه امام، ج 7، ص6)
در ادبیات او گزاره ها و نشان هایی متعدد می توان یافت که او به نوعی اشتغال زنان را نه تنها رد نمی کند؛ بلکه گاه بر آن تأکید نیز دارد.
«در این جهاد سازندگى که گاهى وقتها می بینیم خانمها هم رفتند و مشغول شدند، خوب، البته از خانمها ساخته نیست که مثل یک رعیتى، مثل یک اشخاصى که ورزیده اند در آن امور کار کنند، لکن همان رفتنشان در بین این رعایا و بین این کشاورزان، همان رفتن و اشتغال پیدا کردن به همان مقدارى که مىتوانند، این باعث این مىشود که قدرت آنها چند مقابل مىشود. وقتى آنها ببینند که از شهرها خانمهاى محصل، خانمهاى محترم، آمدند و در دهات مشغول کمک هستند به برادرهاى خودشان، قدرت آنها چند مقابل مىشود. و این یک عمل بسیار ارزندهاى است. ولو عملْ خودش به حسب حجمش کوچک باشد، لکن حجم معنویش خیلى زیاد است.» (صحیفه امام، ج 10، ص244)
«البته شغل براى زن، شغل صحیح براى زن، هیچ مانعى ندارد؛ لکن نه آنطورى که آنها مىخواستند. آنها نظرشان به این نبود که زن یک اشتغالى پیدا بکند. نظرشان به این بود که زن را مثل مردها هم، زنها را و مردها را، از آن مقامى که دارند منحط کنند، نگذارند یک رشد طبیعى از براى قشر زن پیدا بشود؛ یا یک رشد طبیعى از براى قشر مرد.» (صحیفه امام، ج 7، ص332)
«رژیم پهلوى. آنطورى که آنها م ىخواستند. آن ها نظرشان به این نبود که زن یک اشتغالى پیدا بکند. نظرشان به این بود که زن را مثل مردها هم، زنها را و مردها را، از آن مقامى که دارند منحط کنند، نگذارند یک رشد طبیعى از براى قشر زن پیدا بشود؛ یا یک رشد طبیعى از براى قشر مرد.» (صحیفه امام، ج 7، ص332)
«تبلیغات سوء شاه و کسانى که با پول شاه خریده شدهاند، چنان موضوع آزادى زن را براى مردم مشتبه کردهاند که خیال مىکنند فقط اسلام آمده است که زن را خانهنشین کند. چرا با درس خواندن زن مخالف باشیم؟ چرا با کار کردن زن مخالف باشیم؟ چرا زن نتواند کارهاى دولتى انجام دهد؟ چرا با مسافرت کردن زن مخالفت کنیم؟ زن، چون مرد در تمام اینها آزاد است. زن هرگز با مرد فرقى ندارد. آرى در اسلام زن باید حجاب داشته باشد، ولى لازم نیست که چادر باشد. بلکه زن مىتواند هر لباسى را که حجابش را به وجود آورد اختیار کند. ما نمىتوانیم و اسلام نمىخواهد که زن به عنوان یک شىء و یک عروسک در دست ما باشد. اسلام مىخواهد شخصیت زن را حفظ کند و از او انسانى جدى و کارآمد بسازد. ما هرگز اجازه نمىدهیم تا زنان فقط شیئى براى مردان و آلت هوسرانى باشند. اسلام سقط جنین را حرام مىداند و زن در ضمن عقد ازدواج مىتواند حق طلاق را براى خودش به وجود آورد. احترام و آزادىاى که اسلام به زن داده است، هیچ قانونى و مکتبى نداده است.» (صحیفه امام، ج 5، ص294)
با این حال نگارنده مقاله این رسانه بیگانه برای آنکه تفسیر خود را به اثبات برساند؛ آن را با این گزاره خلاف واقع همراه ساخته است که «آیت‌الله خمینی با همین تأکید بر نقش مادری زنان، بارها در سخنانش از کارکردن زنان بیرون از خانه انتقاد کرده است.»
تنها گزاره های متعدد امام خمینی در تأیید اشتغال و فعالیت های اجتماعی زنان نیست که می تواند نشان دهنده کژتابی و انحراف معنای متن در تفسیر بی بی سی باشد؛ بلکه تأکیدات فراوان روانشناسان بر نقش عاطفی مادر در روان کودک، مفهوم اضطراب جدایی، توضیح انقطاع های ناگهانی در رابطه مادر ـ کودک به مثابه کودک آزاری و تأکیدات فراوان امروزین بر افزایش طول مرخصی زایمان خود می تواند نشان دهنده آن باشد که مفهوم عقده جدایی کودک از مادر به عنوان دغدغه اساسی امام خمینی دور از دغدغه های طرح شده در متون تخصصی روانشناختی نیست و این موضوع، هرگز به معنای مخالفت با اشتغال همیشگی مادران نیست. زنان تنها در بخشی از دوران زندگی خود مسوولیت مادری را عهده دار هستند.
اشتباه بی‌بی‌سی در نقدهای شهیندخت مولاوردی، شهربانو امانی، بدرالسادات مفیدی، زهرا شجاعی و آذر منصوری اشتباهی فاحش است، فاحش!
در پی، متن گفت و گوی خبرنگاران جماران با پنج بانوی اصلاح طلب در این باره را می خوانید.
شهیندخت مولاوردی در تحلیل جمله «از دامن زن، مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، به خبرنگار جماران گفت: اهمیتی که امام برای ایفای نقش‌های چندگانه زنان و ضرورت بهره‌مندی نظام از این سرمایه انسانی قائل بودند، باعث می‌شود که از این جمله برداشتی تحقیرآمیز نداشته‌باشیم.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده و پژوهشگر و فعال در امور زنان، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، با تأکید بر این که حضرت امام (س) اهمیت نقش زنان در موفقیت مردان جامعه را در سطح و مرتبه بالایی قلمداد می‌کردند، اظهار داشت: نگاهی که امام راحل به نقش زنان در دوران مبارزات برای پیروزی انقلاب اسلامی و حتی پیش از آن و در دوران استقرار نظام داشتند، نگاهی بی‌بدیل است. «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج 7، ص 341)، و جمله دیگری که «زنان باید در مقدرات اساسی کشور دخالت کنند» (صحیفه امام، ج 6، ص 301) دو جمله ای است که می توان آن ها را شاه‌کلید فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی زنان قلمداد کنیم و به استناد این نگاه و دیدگاه راه را برای بسیاری از فعالیت‌ها و اقدامات در این حوزه باز نماییم.
وی ادامه داد: امام (س) به دور از افراط و تفریط الگوی سومی را پیش روی زنان ایرانی و زنان مسلمان قرار دادند که همانا بازیابی هویت زن مسلمان بود. ایشان با این سخن خود بر این واقعیت که همیشه پشت سر مردان موفق، زنان موفقی حضور داشته‌اند، مهر تأیید زدند زیرا در این صورت، مردان توانسته‌اند به قله‌های افتخارآفرینی و موفقیت دسترسی پیدا کنند.
مولاوردی تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم این الگوی سوم به دور از افراط و تفریط بوده‌است و ایشان در فرصت حدودا 10 ساله حضورشان پس از انقلاب، با تأکیدات خود فضایی را به وجود آورند که در زمینه سازی برای ارتقای جایگاه زنان و تثبیت آن جایگاه بسیار مؤثر بوده است. البته هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب و آن چه که در سند چشم انداز بیست ساله نظام ترسیم شده فاصله زیادی داریم و باید تلاش‌های مضاعفی در این زمینه داشته باشیم.
وی افزود: از این جمله گهربار حضرت امام هیچ‌گونه نگاه جنسیت زده‌ای برداشت نمی‌شود و برداشت و تلقی من از این عبارت چنین نیست. البته به نظر می‌رسد در اینجا بیشتر تأکید بر نقش مادری زنان و اهمیت تربیت است.
مولاوردی با اشاره به این که اهمیت دوچندان قائل شدن برای جایگاه زنان به عنوان مادر در این جمله مدنظر قرار گرفته و این محور، نفی‌کننده نقش‌های دیگر زنان نیست، گفت: زنان در مکان‌ها و زمان‌های مختلف نقش‌های چندگانه‌ای دارند و امام راحل به این نقش‌ها مهر تأیید زدند. نمونه آن را در جمله «زنان باید در مقدرات اساسی کشور دخالت کنند» (صحیفه امام، ج 6، ص 301) مشاهده می‌کنیم. امام در این عبارت نمی‌گویند زنان می توانند یا مجاز هستند بلکه می‌فرمایند باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت کنند. حتی نمی‌فرمایند حضور پیدا کنند یا مشارکت کنند. باید توجه داشته باشیم دخالت و واژه‌هایی اینچنینی از نظر حقوقی بار معنایی خاص خود را دارد. در واقع الزامات چنین دخالتی نیز باید در طول این سالها فراهم می‌شده اما به نظر می‌رسد طی این سالها تنها، مقدمات آن فراهم شده است.
مولاوردی در پاسخ به پرسش خبرنگار جماران درباره انتخاب گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود» به عنوان تیتر مقاله‌ای که نویسنده بی بی سی درباره جنسیت زدگی و گزاره‌های تحقیر آمیز درباره زنان در ایران منتشر کرده است و بی ربطی میان تحقیر زن و این گزاره، گفت: اگر بیانات و عباراتی را که از امام راحل به یادگار مانده محدود و منحصر به همین یک جمله می‌دانستیم شاید می‌توانستیم این نگاه را درست تلقی کنیم. اما هنگامی که مجموعه بیانات و رهنمودهای امام را از یک طرف و سیره عملی ایشان را از سوی دیگر در کنار هم قرار می‌دهیم. به چنین نتیجه‌ای نمی‌رسیم. زمانی که می‌بینیم ایشان در برابر مخالفت برخی از بزرگان با حضور و مشارکت زنان در راهپیمایی‌های پیش از انقلاب ایستادگی کردند به حمایت قاطعانه امام از زنان پی می‌بریم.
این فعال و پژوهشگر امور زنان خاطرنشان کرد: حتی در زمانی که بحث دیوار کشیدن بین کلاس های دختران و پسران در دانشگاه مطرح شد نیز حضرت امام (س) موضع‌گیری بسیار شدیدی در این مورد داشتند و دستور دادند با این وضعیت مقابله شود. در زمان‌های مختلف، اهمیتی که امام برای ایفای نقش‌های چندگانه زنان و ضرورت بهره‌مندی نظام از این سرمایه انسانی قائل بودند، باعث می‌شود که از مجموعه موضع گیری‌ها، بیانات و عباراتی که از ایشان به یادگار مانده در کنار این جمله که «از دامن زن، مرد به معراج می‌رود» برداشتی تحقیرآمیز نداشته‌باشیم.
زهرا شجاعی در تحلیل جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: باید این کلام را در کنار جمله امام خمینی که «زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت بکند»(همان،ج6،ص302) مورد تحلیل قرار دهیم.
زهرا شجاعی مشاور رئیس جمهور و رئیس مرکز امور مشارکت زنان دولت اصلاحات در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، با تأکید بر این که تفسیر دیدگاه های اشخاص باید با بررسی مجموعه نظرات فرد انجام گیرد، گفت: باید مجموعه سخنان و دیدگاههای امام خمینی را در قالب یک منظومه مورد بررسی قرار دهیم تا بتوانیم قضاوت و ارزیابی درستی از اندیشه ایشان درباره هر موضوعی از جمله در مورد جایگاه، و مسئولیت و رسالت زن در جامعه داشته باشیم.
وی در ادامه توضیح داد: هنگامی که منظومه سخنان امام خمینی را درباره زنان مورد بررسی قرار می دهیم، متوجه می شویم که ایشان به نقش های خانوادگی، تربیتی، اجتماعی و سیاسی زن به صورت کامل و در همه ابعاد پرداخته اند؛ چنانکه جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» تکیه بر نقش پرورشی زن در مورد تربیت انسانها دارد.
رییس مرکز امور مشارکت زنان در دولت خاتمی افزود: امام خمینی زنان را دارای مسئولیت ها و رسالت های چندگانه در جامعه می دانند؛ یکی از این ابعاد، رسالت تربیتی و پرورشی انسانهاست که در این جمله امام خمینی تجلی پیدا کرده. یعنی اگر مقامی برای مردان قایل هستیم و آن هم رسیدن به معراج است این دامن یک مادر و پرورش اوست که توانسته این موقعیت را برای یک مرد فراهم کند و این از افتخارات زنان است.
مشاور خاتمی در دولت اصلاحات ادامه داد: اگر تنها به این جمله توجه کنیم و سایر ابعاد و سخنان ایشان را نادیده بگیریم، روشن است که تفسیر و درکی تک بعدی از ایشان را ارائه داده ایم؛ باید این کلام را در کنار این جمله امام خمینی که «زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت بکند»(صحیفه امام، ج6، ص: 301) یا جمله ی «قرآن کریم انسانساز است، و زنها نیز انسانساز» (صحیفه امام، ج6، ص: 300) مورد تحلیل قرار دهیم.
زهرا شجاعی با بیان این که امام خمینی با تاکید بر نقش تربیتی و مادری و پرورشی زن به سایر ابعاد وجود زنان هم توجه می کند؛ گفت: نگاه امام به زنان محدود به این موضوع نمی شود؛ به عنوان مثال، امام در اعزام هیاتی برای ابلاغ پیام توحید به شوروی سابق یک خانم را هم اعزام می کنند. همچنانکه دخترشان یکی از احزاب بزرگ سیاسی جامعه را تشکیل می دهد. ایشان هم حکم فرمانده ی نظامی را به یک خانم می دهند، و هم دیگر زنان را برای مشارکت سیاسی تشویق می کنند.
شجاعی در پاسخ به این پرسش خبرنگار جماران درباره انتخاب گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود» به عنوان تیتر مقاله ای که نویسنده B.B.C درباره جنسیت زدگی و گزاره های تحقیر آمیز درباره زنان در ایران منتشر کرده است و بی ربطی میان تحقیر زن و این گزاره، گفت: در منطق امام خمینی و دین اسلام توجه به جنسیت تنها از یک لحاظ مثبت و عادلانه است و آن توجه به تفاوت های زنان با مردان است. توجه به این تفاوت ها در نقش زن و مرد اتفاقا خواست زنان ما در برنامه ریزی ها است و این در واقع لحاظ کردن یک تبعیض مثبت برای زنان است؛ چنانکه در گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود»هم اشاره به نقش اجتماعی زن می شود و هم به نقش مرد، اما علو و برتری را به زنان داده و در واقع یک تبعیض مثبت را برای زنان قائل شده اند.
وی با تأکید بر این که این نگاه جنسیتی با تحقیر زنان کاملا متفاوت است؛ گفت: ما این مساله را در ادبیاتمان هم باید رعایت کنیم. اتفاقا ما معتقدیم نگاه جنسیتی از این منظر باید وجود داشته باشد که به دلیل تفاوت های زن و مرد، این تفاوت ها باید در برنامه ریزی ها و در فرصت دادن ها به زنان و دادن امکانات به آنان لحاظ شود اما توهین و تحقیر بر اساس جنسیت در منطق امام خمینی اکیدا ممنوع است. در این منطق اتفاقا در نظر گرفتن و ملاحظه کردن این تفاوت ها عادلانه است. چرا که این تفاوت ها هیچ فضیلت و برتری یک جنس بر جنس دیگر را بیان نمی کند نه زن بر مرد برتری دارد و نه مرد بر زن و هر دو مکمل همدیگرند و زن و مرد رابطه اکمالی با هم دارندو فضیلت های ما بر اساس علم و تقوا و جهاد تعریف می شود نه بر اساس جنسیت.
وی در پایان گفت و گوی خود با خبرنگار جماران یادآور شد: البته این نکته را بگویم که بر خلاف دیدگاه امام خمینی، در سخنان برخی افراد در کشور ما متاسفانه این مساله ملاحظه نمی شود و جنسیت ملاک تحقیر واقع می شود. کمال هر یک از زن و مرد به این است که در مسیر خود و در سیر تکاملی شان هویت جنسی خود را در نظر بگیرند و به آن افتخار کنند و به نقش هایی که بر اساس این هویت دارند، توجه کنند. این نقش ها که ما به آن نقش های جنسیتی می گوییم، در عین اینکه برای زن و مرد در جامعه ما کاملا متفاوتند. اصلا جنبه منفی ندارد و بلکه در برخی از متون ادبی بار مثبتی هم دارند.
آذر منصوری در تحلیل جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: این جمله از امام خمینی (س) در کنار دیگر جملات ایشان در رابطه با نقش مسئولیت پذیری زنان در خانواده، اجتماع و قدرت؛ جمله حکیمانه ای است. این جمله بر گرفته از مبانی اعتقادی ماست.
آذر منصوری در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، با تأکید بر این که تفسیر دیدگاه های اشخاص باید با بررسی مجموعه نظرات فرد انجام گیرد، گفت: اگر نگاه ما به دین تنها توجهی ظاهری به آن نباشد و به آیات قرآن به عنوان اصیل ترین منبع و سرچشمه این مکتب نگاه کنیم، قاعدتا این نگاه و نقل قول از حضرت امام (س) بر گرفته از همین مبانی اعتقادی است که همه ما به آن اعتقاد داریم و پایبندیم.
وی افزود: در کنار این جمله ما جملات دیگری هم از ایشان داریم مبنی بر حق مسلم مشارکت سیاسی زنان با این عنوان که: «قرآن کریم انسانساز است، و زنها نیز انسانساز» (صحیفه امام، ج6، ص: 300) . در این جمله سیره عملی و رفتار سیاسی ایشان دلالت بر همین رویکرد و نگاهشان دارد.
وی گفت: در مورد خود این جمله هم شواهد زندگی بزرگان ما نشان می دهد در کانون خانواده آنان زنان یا مادران موفقی بوده اند که توانسته اند موجب رشد و تعالی و تکامل آنها و تاثیرگذاریشان در تاریخ و فضای اجتماعی و سیاسی بشوند. قاعدتا این نگاه، نگاهی است که زن را به یک انسان برابر در ذات و سرشت در کنار مرد به حساب می آورد. به نظرم در شرایط حساس کنونی که قاعدتا ما باید پاسخ درخوری به اقتضائات و نیازها و مطالبات زنان جامعه مان داشته باشیم بازگشت به نگاه متعالی امام (س) نسبت به زنان هم می تواند راه برون رفت از مشکلات حال حاضر باشد و هم شبهات و اتهامات به دین را رفع کند.
وی در واکنش به انتخاب گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود» به عنوان تیتر مقاله ای که نویسنده B.B.C درباره جنسیت زدگی و گزاره های تحقیر آمیز درباره زنان در ایران منتشر کرده است، گفت: در این جمله منظور و مراد از "به معراج رفتن مرد از دامن زن" کانون خانواده و محیطی است که انسان از بدو تولد در آن رشد می یابد و من این تلقی نویسنده را به هیچ وجه از این جمله استباط نمی کنم.
وی با تأکید بر این که این گونه برداشت ها از یک جمله به تنهایی و بدون توجه به منظومه فکری یک فرد را کاری یکسویه و مغرضانه می دانم، گفت: شما برای اینکه یک جمله را به طور جدی تر بخواهید بررسی کنید باید در واقع به نوع نگاه نویسنده و نوع رویکردش به مساله زنان در نوشته ها و سخنان دیگر او و از آن مهم تر در سیره و عمل خود شخص بررسی کنید. تاکید بر یک جمله و برداشت شخصی و یکسویه از این جملات اساسا از نگاه منصفانه و نقادانه که نقد باید در آن چارچوب باشد به دور است. این جمله، جمله ایست که به هر حال مضمونش و محتوایش در بسیاری از آیات و روایات و سیره پیامبر و ائمه علیهم السلام به نوعی نهفته است و به هیچ وجه برداشتی منطبق بر واقعیات و نوع نگاه امام (س) نسبت به مساله زنان نیست.
منصوری با اظهار تأسف از این که در حال حاضر در فضای کنونی جامعه و کشورهای منتسب به جوامع اسلامی، دو نوع صدا در نگاه به زن شنیده می شود که درست در مقابل اندیشه امام است، گفت: این صداهاست باعث ایجاد بستر مناسب برای جولان این گونه نقدهای یکسویه شده است.
وی در پایان در توضیح دو صدایی که مقابل اندیشه امام است، گفت: یکی صدایی که می خواهد زن را در کنج خانه بنشیند و از همه امکانات و توان خود برای خانه نشین کردن زن، بهره می برد و آن را جریان سازی می کند و دیگری صدایی که اساسا دنبال فریاد کردن این مساله است که دین و رویکرد دینی در تضاد با تحولات دنیای امروز و پیچیدگی های دنیای امروز نیست. اما متاسفانه صدایی که از برخی رسانه ها شنیده می شود تنها مبتنی بر نگاه و صدای اول است تا اسلام را ناتوان نشان دهد. اینها در واقع درصدند که برخی از اتفاقاتی که به خصوص با توجه به اتفاقات اخیر در کشور ما رخ داده را به همین رویکرد و نگاه که نسبت به دین وجود دارد تعمیم دهند.
آذر منصوری در تحلیل جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: این جمله از امام خمینی (س) در کنار دیگر جملات ایشان در رابطه با نقش مسئولیت پذیری زنان در خانواده، اجتماع و قدرت؛ جمله حکیمانه ای است. این جمله بر گرفته از مبانی اعتقادی ماست.
آذر منصوری در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، با تأکید بر این که تفسیر دیدگاه های اشخاص باید با بررسی مجموعه نظرات فرد انجام گیرد، گفت: اگر نگاه ما به دین تنها توجهی ظاهری به آن نباشد و به آیات قرآن به عنوان اصیل ترین منبع و سرچشمه این مکتب نگاه کنیم، قاعدتا این نگاه و نقل قول از حضرت امام (س) بر گرفته از همین مبانی اعتقادی است که همه ما به آن اعتقاد داریم و پایبندیم.
وی افزود: در کنار این جمله ما جملات دیگری هم از ایشان داریم مبنی بر حق مسلم مشارکت سیاسی زنان با این عنوان که: «قرآن کریم انسانساز است، و زنها نیز انسانساز» (صحیفه امام، ج6، ص: 300) . در این جمله سیره عملی و رفتار سیاسی ایشان دلالت بر همین رویکرد و نگاهشان دارد.
وی گفت: در مورد خود این جمله هم شواهد زندگی بزرگان ما نشان می دهد در کانون خانواده آنان زنان یا مادران موفقی بوده اند که توانسته اند موجب رشد و تعالی و تکامل آنها و تاثیر گزاریشان در تاریخ و فضای اجتماعی و سیاسی بشوند. قاعدتا این نگاه، نگاهی است که زن را به یک انسان برابر در ذات و سرشت در کنار مرد به حساب می آورد. به نظرم در شرایط حساس کنونی که قاعدتا ما باید پاسخ درخوری به اقتضائات و نیازها و مطالبات زنان جامعه مان داشته باشیم بازگشت به نگاه متعالی امام (س) نسبت به زنان هم می تواند راه برون رفت از مشکلات حال حاضر باشد و هم شبهات و اتهامات به دین را رفع کند.
وی در واکنش به انتخاب گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود» به عنوان تیتر مقاله ای که نویسنده B.B.C درباره جنسیت زدگی و گزاره های تحقیر آمیز درباره زنان در ایران منتشر کرده است، گفت: در این جمله منظور و مراد از "به معراج رفتن مرد از دامن زن" کانون خانواده و محیطی است که انسان از بدو تولد در آن رشد می یابد و من این تلقی نویسنده را به هیچ وجه از این جمله استنباط نمی کنم.
وی با تأکید بر این که این گونه برداشت ها از یک جمله به تنهایی و بدون توجه به منظومه فکری یک فرد را کاری یکسویه و مغرضانه می دانم، گفت: شما برای اینکه یک جمله را به طور جدی تر بخواهید بررسی کنید باید در واقع به نوع نگاه نویسنده و نوع رویکردش به مساله زنان در نوشته ها و سخنان دیگر او و از آن مهم تر در سیره و عمل خود شخص بررسی کنید. تاکید بر یک جمله و برداشت شخصی و یکسویه از این جملات اساسا از نگاه منصفانه و نقادانه که نقد باید در آن چارچوب باشد به دور است. این جمله، جمله ایست که به هر حال مضمونش و محتوایش در بسیاری از آیات و روایات و سیره پیامبر و ائمه علیهم السلام به نوعی نهفته است و به هیچ وجه برداشتی منطبق بر واقعیات و نوع نگاه امام (س) نسبت به مساله زنان نیست.
منصوری با اظهار تأسف از این که در حال حاضر در فضای کنونی جامعه و کشورهای منتسب به جوامع اسلامی، دو دیدگاه نسبت به زن وجود دارد که درست در مقابل اندیشه امام است، گفت: این صداهاست که باعث ایجاد بستر مناسب برای جولان این گونه نقدهای یکسویه شده است.
وی در پایان در توضیح دو صدایی که مقابل اندیشه امام است، گفت: یکی صدایی که می خواهد زن در کنج خانه بنشیند و از همه امکانات و توان خود برای خانه نشین کردن زن، بهره می برد و آن را جریان سازی می کند و دیگری صدایی که اساسا دنبال فریاد کردن این مساله است که دین و رویکرد دینی در تضاد با تحولات دنیای امروز و پیچیدگی های دنیای امروز نیست. اما متاسفانه صدایی که از برخی رسانه ها شنیده می شود تنها مبتنی بر نگاه و صدای اول است تا اسلام را ناتوان نشان دهد. اینها در واقع درصدند که برخی از اتفاقاتی که به خصوص با توجه به اتفاقات اخیر در کشور ما رخ داده را به همین رویکرد و نگاه که نسبت به دین وجود دارد تعمیم دهند.
بدرالسادات مفیدی دبیر سابق انجمن صنفی روزنامه نگاران گفت: اشتباهات و سیاست های غلطی که طی این سالها در رابطه با وضعیت زنان در جامعه اعمال شده را نباید به پای گفته های امام نوشت.
بدرالسادات مفیدی، دبیر سابق انجمن صنفی روزنامه‌نگاران و یکی از فعالان حوزه رسانه زن، در گفتگو با خبرنگار جماران در پاسخ به این سوال که از جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، چه استنباطی دارید؟ اظهار کرد: برداشت من از این جمله امام خمینی این است؛ از آنجایکه فرزندان بیشتر در معرض تربیت مادر قرار دارند وجه غالب و نقش مؤثر در تربیت فرزندان بر عهده مادر است. البته بدون حضور و نظارت پدر در خانواده این تربیت کامل نمی شود. در حقیقت این جمله تداعی کننده این است که اگر مردان تحت تربیت درست و صحیح مادران قرار بگیرند، می توانند آینده درخشان و متعالی داشته باشند.
مفیدی در پاسخ به این سوال که آیا در این گزاره امام خمینی که « از دامن زن مرد به معراج می رود» نگاه جنسیت زده قابل استنباط است؟ گفت: از زمانی که این جمله گفته شد تا به امروز دو نگاه سلبی و ایجابی به این جمله وجود داشته است. نگاه سلبی که بیشتر در برگیرنده نگاه فمینیستی است، از این جمله برداشت می کنند که نقش زنان محدود در تربیت فرزندان است و باید در خانه هایشان بنشینند و از آن خارج نشوند و در عرصه های اجتماعی و سیاسی حضور نداشته باشند. در این زاویه دید که زاویه دیدی منفی و سلبی است، نگاه جنسیتی غالب می شود.
وی ادامه داد: با نگاه به این جمله از بعد ایجابی که من خود نیز با همین زاویه دید موافق هستم، متوجه می شویم نقش زنان بسیار کلیدی تر از نقش مردان در عرصه های اجتماعی است. زنی که در عرصه اجتماعی حضور فعال داشته باشد، این توانایی، استعداد و مهارت را پیدا می کند که فرزندان خود را به شیوه صحیح و در مسیر درست تربیت کرده و به اجتماع تحویل دهد تا بتواند آینده ایران اسلامی را بسازد.
وی در پاسخ سوال خبرنگار جماران و در واکنش به اطلاق نگاه جنسیت زده به این جمله امام در مقاله ای در سایت فارسی بی.بی.سی گفت : من جنبه منفی از این سخن امام نمی گیرم. گاهی اوقات عملکرد و سیاست های مسوولین اجرایی در برخی سالهای بعد از انقلاب اسلامی به پای اندیشه امام گذاشته می شود، در حالی که اصلا چنین نیست. ما نمی توانیم مشکلات و اشتباهات عملکرد مسوولین و سیاست های غلط را متوجه امام و این جمله از ایشان کنیم. باید همین جمله و سخنان دیگر امام را از بعد مثبت و اثباتی بررسی کنیم و درک کنیم. نگوییم که امام خمینی از منظر منفی و از بعد محدود کردن زنان در اجتماع این حرف را زده است. اشتباهات و سیاست های غلطی که طی این سالها در رابطه با وضعیت زنان به جامعه اعمال شده را نباید به پای گفته های امام نوشت. عوامل دیگری در به وجود آمدن این نگاه وجود داشته است. در تدوین و اجرای این سیاست ها عواملی دیگری همچون فرهنگ مردسالارانه از سالهای پیش در ایران وجود داشته است. عدم اعتماد به توانایی زنان ایرانی از عوامل مهم اجرای بعضی سیاست های بسته نسبت به زنان بوده است. این نگاه امام نیست. امام در سالهای پیروزی انقلاب نگاهی به زنان داشت که در نتیجه آن نقش و حضور زنان در عرصه های مختلف اجتماعی و سیاسی پر رنگ تر شد و باعث تقویت نقش وحضور زنان در انتخابات ،جنگ و عرصه های علمی شد. این موارد نگاهی متفاوت از نظر امام نسبت به زن را نشان می دهد.
وی در پایان گفت: فرهنگ مردسالارانه در بعضی نگاه های بسته و محدود درباره نحوه حضور زن در اجتماع تاثیرگذار بوده است که منجر به پایین بودن اعتماد به توانایی زنان در جامعه شده است .
مهدخت بروجردی در تحلیل جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: امام خمینی (س) در بیان این جمله نگاهی تساوی‌گرایانه به زنان داشتند.
مهدخت بروجردی مشاور وزیر و مدیر کل روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و استادیار دانشگاه علامه طباطبایی، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران با تأکید بر ابعاد مختلف جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: این جمله از ابعاد مختلفی قابل بررسی است. به عنوان نمونه از بعد اقتصادی، زنی که معیار قضاوت و عزتش در زندگی ارزش‌ها باشد و عزت و شرف مرد را در آوردن پول حلال برای خانواده ببیند، زندگی را به سمت و سویی هدایت می کند که حاصل آن ارتقای نهاد خانواده است. به این معنا که نقشی که یک زن در خانواده برای تربیت نیروی انسانی ایفا می‌کند، بسیار اساسی و کلیدی است.
وی تصریح کرد: همچنین از بعد اجتماعی زنی که خود را در خدمت خانواده ببیند، حرمت خود را نگه دارد و با حجاب و آبرویی که برای خودش قائل است امنیت اجتماعی را حفظ کند، درواقع به نوعی منجر به ارتقای نهاد امنیت در جامعه شده است. از بعد سیاسی هم زنان با حجاب با رعایت تمامی شئونات لازم در این جامعه پا به پای یک مرد کار و تلاش می کنند و فعال‌اند. درنهایت چنین زنی برای خانواده خود و جامعه به عنوان الگو مطرح و باعث می‌شود جامعه رو به ترقی و تعالی حرکت کند.
مدیر کل روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار داشت: جامعه نمی‌تواند نیمی از جمعیت خود را کنار بگذارد، اما زنان هستند که باید جایگاه خود را ارتقا ببخشند و فکر کنند که چگونه می توانند نقش و جایگاهی که باید و شایسته اش هستند را پیدا کنند. بنده قلبا به این جمله حضرت امام (س) اعتقاد دارم. نباید فراموش کنیم که فعالیت‌های زنان در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی بسیار اهمیت دارد، اما نقش بنیادی زن در خانواده به عنوان مادر و همسر شاید تاثیرگذارتر از بعد حضور اجتماعی او باشد زیرا او در حال ساختن روح و ذهن فرزندانش است.
وی ادامه داد: افرادی که از پرورش زنان و مادران مؤمن و ارزش محور خارج می‌شوند، می‌توانند جامعه را به تعالی برسانند. حتی اگر زنی فعالیت‌های اجتماعی نداشته باشد، از طریق فرزندانی که پرورش می‌دهد در ارتقای جامعه نقش ایفا می‌کنند.
معاون رئیس جمهور با تاکید بر اینکه در این جمله امام خمینی (س) نگاهی تساوی گرایانه وجود دارد، گفت: در این جمله نوعی نگاه تساوی گرایانه به چشم می‌خورد. در این زمینه حتی اسلام نیزچنین نگاهی ندارد و بنده شخصا هیچگاه نگاه جنسیتی به مسئله زنان نداشتم. اگر زنی جایگاه خود را در جامعه بشناسد و برای خود ارزش قائل شود، جامعه نیز برای او ارزش قائل می شود. جامعه برای زنانی ارزش قائل نیست که خودشان برای خودشان ارزش قائل نیستند و خودشان را مستمسک و دستاویز قرار می دهند وگرنه در این عبارت نگاه برابری نهفته است.
دکتر بروجردی در پاسخ به این پرسش خبرنگار جماران درباره انتخاب گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود» به عنوان تیتر مقاله ای که نویسنده بی بی سی درباره جنسیت زدگی و گزاره‌های تحقیر آمیز درباره زنان در ایران منتشر کرده است و بی ربطی میان تحقیر زن و این گزاره، گفت: اقدام بی بی سی درباره این جمله امام (س) یک غلط فاحش است. چگونه می توان از سخنان امامی که در واقع عصاره اسلام بودند، چنین برداشتی داشت زیرا ایشان برای زنان ارزشی بیش از مردان قائل بودند. قطعا افرادی که مؤمن‌تر و مسلمان‌تر از من هستند نیز چنین دیدگاهی را دارند که ملاک قضاوت تقوا است حال چه زن باشد و چه مرد. بنده به عنوان یک زن فعال اجتماعی هرگز احساس تبعیض نکردم البته در مواردی تبعیض وجود دارد که ممکن است زنان واقعا نیازمند حمایت باشند. اما جامعه ما نسبت به جوامع غربی برای زنان حرمت بیشتری قائل است به این معنا که حتی قوانین ما برای زنان حرمت بیشتری قائل است البته در بعضی موارد نیازمند بازنگری هستیم.
مهدخت بروجردی در تحلیل جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: امام خمینی (س) در بیان این جمله نگاهی تساوی‌گرایانه به زنان داشتند.
مهدخت بروجردی مشاور وزیر و مدیر کل روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و استادیار دانشگاه علامه طباطبایی، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران با تأکید بر ابعاد مختلف جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: این جمله از ابعاد مختلفی قابل بررسی است. به عنوان نمونه از بعد اقتصادی، زنی که معیار قضاوت و عزتش در زندگی ارزش‌ها باشد و عزت و شرف مرد را در آوردن پول حلال برای خانواده ببیند، زندگی را به سمت و سویی هدایت می کند که حاصل آن ارتقای نهاد خانواده است. به این معنا که نقشی که یک زن در خانواده برای تربیت نیروی انسانی ایفا می‌کند، بسیار اساسی و کلیدی است.
وی افزود: شاید سالها سپری شود و نتوانیم عمق معنای این جمله را درک کنیم. هنگامی که می‌بینیم زنانی شوهرانشان را برای اینکه نتوانسته‌اند آنها را به حداکثر رفاه در زندگی برسانند سرزنش می کنند، متوجه می شویم آن دسته از مردان متاسفانه برای حفظ زندگیشان به کج راهه کشیده می‌شوند و در اینجا اهمیت نقش زن بیش از پیش مشخص می‌شود.
بروجردی تصریح کرد: همچنین از بعد اجتماعی زنی که خود را در خدمت خانواده ببیند، حرمت خود را نگه دارد و با حجاب و آبرویی که برای خودش قائل است امنیت اجتماعی را حفظ کند، درواقع به نوعی منجر به ارتقای نهاد امنیت در جامعه شده است. از بعد سیاسی هم زنان با حجاب با رعایت تمامی شئونات لازم در این جامعه پا به پای یک مرد کار و تلاش می کنند و فعال‌اند. درنهایت چنین زنی برای خانواده خود و جامعه به عنوان الگو مطرح و باعث می‌شود جامعه رو به ترقی و تعالی حرکت کند.
مدیر کل روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار داشت: جامعه نمی‌تواند نیمی از جمعیت خود را کنار بگذارد، اما زنان هستند که باید جایگاه خود را ارتقا ببخشند و فکر کنند که چگونه می توانند نقش و جایگاهی که باید و شایسته اش هستند را پیدا کنند. بنده قلبا به این جمله حضرت امام (س) اعتقاد دارم. نباید فراموش کنیم که فعالیت‌های زنان در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی بسیار اهمیت دارد، اما نقش بنیادی زن در خانواده به عنوان مادر و همسر شاید تاثیرگذارتر از بعد حضور اجتماعی او باشد زیرا او در حال ساختن روح و ذهن فرزندانش است.
وی ادامه داد: افرادی که از پرورش زنان و مادران مؤمن و ارزش محور خارج می‌شوند، می‌توانند جامعه را به تعالی برسانند. حتی اگر زنی فعالیت‌های اجتماعی نداشته باشد، از طریق فرزندانی که پرورش می‌دهد در ارتقای جامعه نقش ایفا می‌کنند.
این مدرس ارتباطات با تاکید بر اینکه در این جمله امام خمینی (س) نگاهی تساوی گرایانه وجود دارد، در پاسخ به این پرسش خبرنگار جماران درباره انتخاب گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود» به عنوان تیتر مقاله ای که نویسنده بی بی سی درباره جنسیت زدگی و گزاره‌های تحقیر آمیز درباره زنان در ایران منتشر کرده است و بی ربطی میان تحقیر زن و این گزاره، گفت: اقدام بی بی سی درباره این جمله امام (س) یک غلط فاحش است. چگونه می توان از سخنان امامی که در واقع عصاره اسلام بودند، چنین برداشتی داشت زیرا ایشان برای زنان ارزشی بیش از مردان قائل بودند. قطعا افرادی که مؤمن‌تر و مسلمان‌تر از من هستند نیز چنین دیدگاهی را دارند که ملاک قضاوت تقوا است حال چه زن باشد و چه مرد. بنده به عنوان یک زن فعال اجتماعی هرگز احساس تبعیض نکردم البته در مواردی تبعیض وجود دارد که ممکن است زنان واقعا نیازمند حمایت باشند. اما جامعه ما نسبت به جوامع غربی برای زنان حرمت بیشتری قائل است به این معنا که حتی قوانین ما برای زنان حرمت بیشتری قائل است البته در بعضی موارد نیازمند بازنگری هستیم.
عضو مجمع زنان اصلاح‌طلب در تحلیل جمله «از دامن زن مرد به معراج می رود» (صحیفه امام، ج7، ص341)، گفت: نخستین خطای B.B.C این است که عنوان مقاله را گزاره ای انتخاب کرده است که هیچ ربطی به محتوای آن ندارد، چرا که این جمله امام نه تنها نشان دهنده نگاه جنسیت زده به زنان نیست بلکه مدافع شأن زنان است.
شهربانو امانی نماینده دوره ششم مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی جماران، اظهار کرد: در واقع امام خمینی این جمله را در برابر نگاه برخی از اسلامیون و سنتی های تندرو، که معتقد بودند نیازی به حضور زنان در جامعه نیست مطرح کردند. این جمله نشان دهنده اهمیت والایی است که امام برای زنان قائل شده اند و مقصود امام خمینی این است که زنان در بحث های خانواده، اجتماع، قدرت و حتی پرورش مردان، قدرت فرهنگی و تربیتی و مدیریتی بالایی دارند.
وی در واکنش به انتخاب گزاره «از دامن زن مرد به معراج می رود» به عنوان تیتر مقاله ای که نویسنده B.B.C درباره جنسیت زدگی و گزاره های تحقیر آمیز درباره زنان در ایران منتشر کرده است، گفت: هیچ چیزی از این سطحی تر نیست که این جمله را نشانه ای برای جنسیت زدگی بدانیم. از نظر من حتی فکر کردن به این که امام با بیان این جمله نگاهی جنسیت زده دارند و یا به دنبال تحقیر شخصیت زن بوده اند، کاری مضحک است تا معقول و انتقادی.
شهربانو امانی افزود: نخستین خطای B.B.C این است که عنوان مقاله را گزاره ای انتخاب کرده است که هیچ ربطی به محتوای آن ندارد، چرا که این جمله امام نه تنها نشان دهنده نگاه جنسیت زده به زنان نیست بلکه مدافع شأن زنان است.
وی با بیان این که نگاه امام خمینی هیچ گاه به زن نگاه جنسیت زده نبوده است؛ گفت: برای اثبات این نکته، می توان هم به زندگی شخصی و فردی ایشان و هم به سیر روش حکومت ورزی ایشان نگاه کرد.
نماینده دوره ششم مجلس شورای اسلامی، تأکید کرد: اتفاقا این جمله امام برای زنان دستاورد بزرگی است که حضور و موفقیت مردان را هم وابسته و محتاج به حضور یک زن می کند.
وی ادامه داد: این که زنان بتوانند انسان ساز باشند و عاملی برای تعالی مرد، نیازمند این است که اول توانایی ها خود را بشناسند و به خود ایمان داشته باشند.
این عضو مجمع زنان اصلاح‌طلب در ادامه تاکید کرد: به طور قطع هر رسانه ای با توجه به اهداف خود تولید برنامه می کند. بزرگترین هدف رسانه B.B.C بیش از هر رسانه دیگری، تخریب جمهوری اسلامی است.
امانی در پایان گفت: این جمله امام می تواند رهنمود خوبی برای جامعه باشد؛تا مردها بدانند که اگر اوج گرفته اند و توانسته اند در ابعاد مختلف پیشرفت کنند و به درجات عالی علمی، تخصصی، مالی، شهرت و انسانی و الهی رسیده اند، محصول تربیت و فرهنگ و مدیریت مادران هستند.
لینک کپی شد
نظر شما
تعرض به زنان به بهانه شرکت در مراسم ترحیم
چهار گزینه ریاست مجلس جدید مشخص شدند
اولین بمب نقل و انتقالات استقلال در فصل جدید مشخص شد؛ ستاره بزرگ چراغ سبز نشان داد
اولین اقدام بانک شهر برای پرسپولیس پس از واگذاری
انتقاد میرسلیم از عدم رعایت شان رئیس جمهور در سفر پاکستان
5 بازیکن داخلی و خارجی در فهرست سرمربی پرسپولیس
پاسخ رد به درخواست تمدید قرارداد در پرسپولیس
واکنش محسن برهانی به حکم اعدام توماج صالحی
