زمان بارش شهابی جبّاری در ایران / آیا برای دیدن تلسکوپ لازم است؟

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران از اوج بارش شهابی جبّاری در شبانگاه سه‌شنبه ۲۹ مهر خبر داد و گفت: علاقه‌مندان می‌توانند شهاب‌های این بارش را در بامداد چهارشنبه ۳۰ مهر نیز مشاهده کنند، همچنین برای رصد شهاب‌ها نیازی به تلسکوپ یا ابزار خاصی نیست و تنها یک آسمان تاریک، با افق‌های باز کافی است.

به گزارش ایسنا:مهندس مسعود عتیقی با اشاره به بارش شهابی جبّاری گفت: بارش شهابی جبّاری از جمله بارش‌های معروف سالیانه است و منشأ آن ذرات به‌جا مانده از دنباله‌دار مشهور هالی است.  عبور مجدد دنباله‌دار مشهور «هالی» از نزدیکی خورشید، حدود ۳۶ سال دیگر است و این دنباله‌دار با شکوه در سال ۱۴۴۰ خورشیدی در آسمان دیده خواهد شد.

بارش شهابی جبّاری اولین بارش پاییزی؛ بهترین فرصت برای رصد شهاب‌ها بدون نیاز به ابزار رصدی

وی اظهار کرد: جالب است علاقه‌مندان بدانند که دنباله‌دار هالی عامل دو بارش شهابی در سال است که یکی از آنها بارش شهابی «اِتا دَلوی» در میانه اردیبهشت‌ماه و دیگری بارش شهابی جبّاری در این موقع از سال است.

عتیقی ادامه داد: با توجه به اینکه کانون بارش در صورت فلکی شکارچی (جبّار - Orion) قرار دارد، این بارش به نام بارش شهابی جبّاری شناخته می‌شود. کانون این بارش در نزدیکی ستاره "شبان شانه" (اِبطُ الجوزا) در صورت فلکی شکارچی قرار دارد. سرعت شهاب‌های این بارش در برخورد با جو زمین، بیش از ۶۶ کیلومتر در ثانیه خواهد بود!

مدیر نجوم آماتوری ایران اوج این بارش را شبانگاه سه‌شنبه، ۲۹ مهر دانست و افزود: بازه زمانی این بارش از دهم مهرماه تا اواسط آبان‌ هر سال است و در بامداد چهارشنبه ۳۰ مهر نیز شهاب‌هایی از این بارش دیده خواهد شد.

بارش شهابی جبّاری اولین بارش پاییزی؛ بهترین فرصت برای رصد شهاب‌ها بدون نیاز به ابزار رصدی

عتیقی درباره تعداد شهاب‌ها توضیح داد: با توجه به اینکه مدت زیادی از عبور دنباله‌دار هالی از نزدیکی زمین و خورشید می‌گذرد (آخرین عبور در میانه دهه ۶۰ خورشیدی)، انتظار ZHR بالایی در این بارش نداریم و تعداد شهاب‌های ساعتی سرسویی بارش جبّاری به حدود ۲۰ شهاب می‌رسد.

وی با اشاره به شرایط رصد، ادامه داد: هرچند تعداد شهاب‌ها زیاد نیست، اما نبود نور مزاحم ماه و نزدیک بودن به وضعیت ماه نو، شرایط مناسبی ایجاد کرده است تا علاقه‌مندان با دور شدن از نور و آلودگی هوای شهرهای بزرگ بتوانند شهاب‌های بیشتری را در یک آسمان تاریک با افق‌های باز مشاهده کنند.

عتیقی یادآور شد: برای مشاهده بارش‌های شهابی نیازی به ابزار رصدی نیست و شهاب‌ها در تمام پهنه آسمان (نه فقط در نقطه کانون بارش) قابل مشاهده‌اند. با امتداد خلاف جهت حرکت شهاب‌ها، می‌توان به کانون بارش یعنی صورت فلکی شکارچی رسید که از جمله صورفلکی زیبای آسمان و نویدبخش فصل سرد پاییز و زمستان است.

وی همچنین تاکید کرد: امتداد شهاب‌هایی که به نقطه کانون نمی‌رسند، جزء شهاب‌های این بارش نیستند و شهاب‌های پراکنده‌ای هستند که در طول سال ممکن است به صورت اتفاقی دیده شوند.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران تاکید کرد: بجز عکاسی از شهاب‌ها با دوربین‌های DSLR که دارای امکان تنظیمات دستی و مدت زمان نوردهی دلخواه هستند، «ترسیم دست آزاد» (اسکیس) از شهاب‌ها در بین برخی آماتورهای ستاره‌شناسی مرسوم است؛ همچنین شمارش شهاب‌ها، مقدار جابجایی هر شهاب در آسمان بر حسب درجه، قدر (روشنایی) هر شهاب نسبت به ستاره‌های مشهور آسمان، صورت یا صورفلکی محل عبور شهاب‌ها، ثبت رنگ هر شهاب و تفکیک شهاب‌های پراکنده‌ای که ممکن است در یک بارش مشاهده شود، به همراه نام رصدگران و موقعیت رصدی، می‌تواند بر کیفیت علمی گزارش آماتورهای گرامی بیفزاید.