درباره دادگاه مرسی

دکتر مهدی ذاکریان

تاثير اين نوع دعاوي هم در امور بين الملل و هم داخلي متفاوت است. موضوع مصونيت مدني حاكمان از يك كشور با كشور ديگر متفاوت است. در اين بين برخي ها معتفدند كه محاكمه يك رييس جمهور در كشور نشان دهنده باز بودن شرايط و سيستم در درون كشور است اما برخي ها بر اين باورند كه نحوه محاكمه نشان دهنده يك نوع اغتشاش و آنارشي در درون جامعه و حاكميت است. از لحاظ قانوني بايد محاكمه يك رييس جمهور و رهبر يك كشور بر اساس قانوني باشد كه در آن كشور تعريف شده است. قانوني اساسي كه به هويت يك رييس جمهور شكل و نشان مي دهد تا چه حد قدرت و تا چه حد مصونيت دارد و چگونه مي توان آن را محاكمه كرد.

در مصر دو تحليل متفاوت در اين خصوص وجود دارد كه هريك تحليل خود را عقلايي تر مي دانند. يك تحليل مي گويد محاكمه رييس جمهور قبلي قانوني بود و عده يي ديگر مي گويند دادگاه مرسي قانوني و حقوقي تر بود. با اين حال از نظر قانوني محاكمه رييس جمهور قبلي مصر يعني حسني مبارك حقوقي تر بود. اين شخص متهم بود به سوءاستفاده از قدرت و سوءاستفاده از بيت المال و گرايش به سمت قبيله گرايي و خانواده محوري درون حكومت كه تمام مردم مصر عليه وي قيام و وي را بركنار كردند. اما درباره مرسي چون او بر اساس انتخاباتي دموكراتيك بر مسند امور قرار گرفته بود بر سر نحوه محاكمه وي اختلاف نظرهاي بسياري وجود دارد.

ما مصر را همواره كشوري عرب زبان، مسلمان و متفاوت مي بينيم و تمدن آن بسيار قابل توجه است نسبت به كشورهاي عرب ديگر و از سويي ديگر مصر يك نوع الگو و مدل براي كشورهاي عربي است. مصر جزو نخستين كشورهايي بود كه تحولات بهار عرب در آن رخ داده است. با اين حال اين طبيعي است كه مرسي در دادگاه متهم شود به اينكه به گروه اخوان گرايش داشته است و تنها از اين گروه در قدرت استفاده مي كرده است. اما مدت حاكميت وي براي محكوم كردن او بسيار كوتاه بوده است.
اما رييس جمهور قبلي مصر مدتي طولاني بر مسند امور بوده و همه جوره در بسياري از موضوعات متهم است. طبيعي است كه در مصر افكار مختلف و سليقه هاي مختلف و متفاوت وجود دارد كه خواهان جلب اعتماد مردم مصر باشند و حتي بتواند مديريت قابل توجهي در اين كشور اعمال كند. اما با اينكه در كشور مصر سياستمداران با تجربه و قابل توجهي حضور دارند، نتوانستند به اين مهم دست يابند و شرايط فعلي نتيجه مثبتي براي اين كشور نداشته است.

در آخر به نظر من دادگاه مرسي يك محك براي قوه قضاييه مصر است. اگر نحوه مديريت در اين دادگاه با حسن نيت و مورد رضايت طرفين باشد، اين دادگاه مي تواند نقش بسيار موثري در آرام كردن اوضاع مصر داشته باشد به نوعي كه مي تواند براي جمع كردن فكر ها در مصر كنار هم آرامش بخش باشد.

*استاد حقوق بين الملل
منبع: روزنامه اعتماد

گزارش خطا