دکتر اسدالله اطهری: ناکامی کودتا در ترکیه بر اثر اشتباه محاسباتی ارتش/ کودتای اخیر ارتش در ترکیه نمایشی نبود

کودتای اخیر ترکیه تبعات منفی زیادی برای مردم و کشور ترکیه دارد و پس‌لرزه‌های آن تا ماه‌ها در این کشور ادامه خواهد داشت و به این ترتیب، منطقی به نظر نمی‌رسد که دولت اردوغان پشت پرده این کودتا باشد.

نواندیش- نگاهی به تاریخ ترکیه نشان می‌دهد که بروز کودتا در این کشور امری تازه نیست، بلکه قدمتی طولانی دارد. در این باره و با توجه به کودتای اخیر در این کشور، با دکتر اسدالله اطهری، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ترکیه و خاورمیانه به گفتگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

دکتر اسدالله اطهری در گفتگو با خبرنگار نواندیش گفت: معمولاً هر ده سال یک بار ما شاهد یک کودتا در ترکیه به دلایل مختلف هستیم. وی در تأیید این گفته توضیح داد که در ترکیه طی دهه‌های 60، 70، 80، 90 و 2000 کودتا رخ داده است.

اطهری تصریح کرد: در سال 1997، کودتایی در ترکیه رخ داد که از آن با نام کودتای پست مدرن یاد می‌کنند و در سال 2007 نیز کودتایی قضایی در این کشور رخ داد. وی گفت: می‌توان اینگونه تجزیه و تحلیل کرد که ترکیه یک جامعه کوتاه مدت است که در آن در طول هر ده سال شاهد یک کودتا و تغییر شرایط سیاسی هستیم.

اطهری در توضیح اینکه چرا ترکیه کودتا خیز است، عنوان كرد: همانگونه که ذکر شد، ترکیه یک جامعه کوتاه مدت است و در شرایطی که بحرانی برای کشور پیش می‌آید یکی از راهکارهای خروج از بحران کودتا است.

در این ارتباط وی توضیح داد که نادیده گرفتن برخی ارزش‌ها، وخامت اوضاع اقتصادی، بی ثباتی و... طی سال‌های گذشته از دلایل کودتا در ترکیه بوده‌اند.

دکتر اسدالله اطهری در پاسخ به این سوال که دلیل اصلی بروز کودتای اخیر در ترکیه چه بوده است، گفت: به نظر می‌رسد شرایط فعلی ترکیه از جمله بحران های داخلی این کشور، منازعه با کردها، بحران اقتصادی، مسائل مربوط به عراق و سوریه و ناامنی‌های اجتماعی و منازعات در این کشور دلیل اصلی بروز کودتا بوده است.

این کارشناس مسایل ترکیه توضیح داد: به نظر می‌رسد که ارتش ترکیه مجدداً به این نتیجه رسیده است که این کشور در حال دور شدن از ارزش‌های کمال آتاتورک است و به همین دلیل و با هدف برگرداندن جامعه ترکیه به مسیر اصلی خودش این کودتا را شکل داده‌اند.

استاد دانشگاه و کارشناس مسائل خاورمیانه توضیح داد: به نظر نمی‌رسد که ادعای برخی مبنی بر نمایشی بودن این کودتا صحیح باشد.

دکتر اطهری اضافه کرد: کودتای اخیر ترکیه تبعات منفی زیادی برای مردم و کشور ترکیه دارد و پس‌لرزه‌های آن تا ماه‌ها در این کشور ادامه خواهد داشت و به این ترتیب، منطقی به نظر نمی‌رسد که دولت اردوغان پشت پرده این کودتا باشد.

اطهری درباره دلایل موفق نشدن کودتاچیان نیز توضیح داد: کودتاگران دچار اشتباه محاسباتی شدند، آنها تصور می‌کردند که مردم ترکیه و احزاب مخالف به کودتاگران می‌پیوندند و در ساعات اولیه دولت اردوغان سقوط می‌کند.

وی اظهار کرد: حمایت نکردن اوپوزیسیون از کودتاگران موضوع مهمی است که در تجزیه و تحلیل‌ها باید به آن توجه داشت.

وی افزود: حضور فعال مردم در صحنه و هوشیاری اطلاعاتی نیروهای امنیتی ترکیه نیز از اهمیت زیادی در ناکامی کودتاگران برخوردار بوده است.

وی با اشاره به اینکه کودتاگران تصور می‌کردند که با توجه به شرایط موجود در ترکیه، شکاف‌های قومی، منازعات با کردها و... احتمال پیروزی کودتا زیاد است، ادامه داد: آنها نقش مردم در حمایت از اردوغان و شبکه‌های اجتماعی را دست کم گرفتند.

اطهری توضیح داد: سازماندهی حزب عدالت و توسعه در ترکیه علیه کودتاچیان، نقش مساجد که مردم را به مقاومت مدنی دعوت کردند نیز اهمیت فراوانی دارد. ضمن آنکه عدم حمایت ارتش به صورت یکپارچه از این کودتا نیز مهم است.

وی درباره پیامدهای این کودتا برای ترکیه توضیح داد: کودتای اخیر در ترکیه، شکاف‌های موجود در این کشور را بیش از پیش نشان داد و به نظر نمی‌رسد که در کوتاه مدت پس لرزه‌های آن قابل جبران باشد.

این استاد دانشگاه در پایان تصریح کرد: احتمالاً این کودتا به تضعیف دولت اردوغان منجر می‌شود و مشکلاتی را برای آن به وجود می‌آورد.

گزارش خطا