کد خبر: ۶۱۲۰۲
تاریخ انتشار: ۰۶ شهريور ۱۳۹۶ - ۱۰:۳۱

داروخانه از قدیم جزو لاینفک زندگی ایرانی‌ها بوده و هست. در خانه‌های قدیمی معمولا قفسه‌ای کوچک به دیوار نصب شده بود و روی در قفسه نشان قرمز رنگ «به علاوه» به عنوان نماد درمان فوری خود نمایی می‌کرد. در قفسه را که باز می‌کردی با انواع و اقسام داروها مواجه می‌شدی. این روزها این قفسه‌ها در خانه های جدید یافت نمی‌شود اما داروخانه ،چه در یک کیف کوچک و چه در یکی از کابینت های آشپزخانه یا هر جای دیگر وجود دارد و در آن از آنتی بیوتیک‌ها گرفته تا قرص های آرام بخش و خواب آور، قرص اعصاب، مسکن‌های قوی سیستم گوارش یا انواع دیگر قرص و آمپول به چشم می‌خورد.

قانون در ادامه نوشت: ایرانی‌ها برای هر مشکلی که به پزشک مراجعه کنند، داروهایی را که دریافت می‌کنند، به عنوان درمان قطعی آن مشکل به ذهن می‌سپارند و بار دیگر اگر با همین مشکل مواجه شوند به جای مراجعه مجدد به پزشک، همان دارو را مصرف می‌کنند. گاهی عدم مصرف دارو تا پایان، موجب انباشت انواع دارو در منزل می‌شود و گاه نیز مردم خود برای در اختیار داشتن دارو بدون نسخه اقدام می‌کنند. انگار که تمام مردم ایران به پزشک تبدیل شده اند و ۸۰ میلیون پزشک در کنار هم زندگی می‌کنند! تمایل زیاد به مصرف خودسرانه دارو باعث شده که ایران را به عنوان کشوری که سرانه مصرف دارو در آن سه‌برابر استاندارد جهانی است بشناسند. ایران به لحاظ مصرف دارو جزو ۲۰ کشور برتر دنیاست و در آسیا بعد از چین رتبه دوم را دارد. هر ایرانی به‌طور متوسط در یک سال ۳۳۹ بار دارو می‌خورد که این رقم چهار برابر آمار جهانی است. سرانه مصرف داروهای تزریقی نیز در ایران حدود ۴/ ۱۱ درصد که تقریبا چهار برابر جوامع توسعه‌یافته است و حتی مسئولان وزارت بهداشت در سال‌های گذشته از مصرف خودسرانه دارو در کشور به‌عنوان بحران جدی نام بردند.

داروخانه‌های رفاقتی

دریافت دارو بدون نسخه پزشک ممنوع است اما در ایران، ورود از در رفاقت راهگشای تمام مشکلات است. بخش اعظم خانواده‌ها معمولا یک داروخانه آشنا سراغ دارند که وقتی حرف از قرص و داروهای خاص می‌شود می‌گویند بیا دارو را از فلان داروخانه تهیه کن چون با من آشناست. این‌گونه است که دسترسی به انواع داروها سخت نیست. کافی است با یکی از پرسنل داروخانه آشنا شوید. «رهبر مژدهی» رییس انجمن داروسازان ایران گفته که داروهای بدون نسخه، داروهایی هستند که وزارت بهداشت به دکتر داروساز اجازه عرضه آن را داده و لیست این داروها مشخص است. اما در خصوص داروهایی که داروخانه‌ها به طور غیرقانونی در اختیار مردم قرار می‌دهند، صحبتی نکرده است. به اعتقاد مژدهی، استفاده از داروهای بدون نسخه به این معنا است که بیمار، آگاهی لازم در مورد مصرف این داروها داشته و با توجه به اطلاعات داده شده، دارو را مصرف می‌کند! ضمن اینکه عوارض داروهای عرضه شده بدون نسخه، توسط کارشناسان بارها بررسی شده و ناچیز است و آن‌ها تشخیص داده‌اند که این داروها، اگر با همان اطلاعات محدود افراد عادی مصرف شود بلامانع است و ضرری را متوجه سلامتی آن‌ها نمی‌کند. بنابراین خود فرد می‌تواند بدون مراجعه به پزشک، داروی خود را تهیه کند. این در حالی است که همین باز گذاشتن دست مردم برای دریافت دارو باعث شده که ایرانیان خود را در تمام موارد پزشک دانسته و حتی داروهای اعصاب را به صورت خودسرانه مصرف کنند.

مسکن، دوای هر دردی نیست

چندی قبل دختری دانشجو به دلیل مصرف پشت سر هم قرص کدئین که یکی از مسکن‌های در دسترس است، در آستانه مرگ قرار گرفت. در پرونده این دختر که از خوابگاه به بیمارستان منتقل شده بود، ابتدا موضوع خودکشی ذکر شد اما بعد مسئولان بیمارستان متوجه مصرف بی رویه قرص کدئین شدند و خود دختر تایید کرد که برای رهایی از سردرد شدید و به خواب رفتن این کار را انجام داده است. مساله اینجاست که مصرف قرص‌های کم خطر برای ایرانیان حد و مرزی ندارد و فرهنگ مراجعه به پزشک در ایران از کمرنگ‌ترین فرهنگ‌هاست. به همین دلیل است که افراد معمولا زمانی پی به بیماری‌های خطرناک خود می برند که کار از کار گذشته باشد. «زینب علی مددی» متخصص روانپزشکی در خصوص مصرف خود سرانه دارو و رواج آن در میان مردم می‌گوید: « بسیاری از افراد در کشور دچار وابستگی به داروهای خواب آور و مسکن هستند. حتی مجبور می‌شویم فرآیند درمانی را برای قطع این داروها طراحی کنیم. مردم فکر می‌کنند که یک مسکن مگر چقدر مهم است که خودشان مصرف کنند یا پزشک آن را تجویز کند اما عوامل بسیاری روی انتخاب کردن یک دارو، حتی ژلوفن و یا کدئین که در ظاهر مسکن هستند، تاثیر می‌گذارد. مردم باید بدانند که مسکن، دوای هر دردی نیست. سردردهایی که برای رفع آن به ژلوفن و کدئین پناه می بریم، ممکن است به دلیل خونریزی خفیف مغز باشد و فرد باخوردن یک ژلوفن موجب برهم خوردن انعقاد خون شده و خونریزی وسیعی را به وجود آورد.

بی اعتمادی مردم به پزشکان

از دلایلی که ایرانیان را نسبت به مراجعه به پزشک بی اهمیت کرده است گرانی ویزیت یا بی‌اعتمادی به تخصص پزشکان است. پزشکان عمومی معمولا با یک بررسی ساده به سرعت قرص یا آمپول‌های تکراری تجویز می‌کنند و گاه حتی به خودتان نیز نمی‌گویند چه مشکلی دارید. مردم می‌گویند که باید هزینه ویزیت و دارو و تزریق را پرداخت کنند تنها به این دلیل که دکتر گلوی آن‌ها را وارسی کرده و برای مثال آنتی بیوتیک تجویز کرده است، پس ترجیح می‌دهند همان دارو را در خانه مصرف کرده و متحمل هزینه نشوند. ویزیت پزشکان عمومی در اکثر مواقع با دستمزد یک روز کارگران برابری می‌کند. به این ترتیب بسیاری از مردم از اقدام اولیه برای شناسایی یا درمان بیماری خود چشم پوشی می‌کنند. اینکه میزان مصرف داروهای خودسرانه در کشور چقدر است، به درستی مشخص نیست ولی آنچه از گزارش‌های میدانی می‌توان برداشت کرد، مسکن‌ها بیشترین داروهایی هستند که مردم به صورت خودسرانه مصرف می‌کنند، علاوه‌بر مسکن‌ها، قطره‌های چشمی و آنتی‌بیوتیک‌ها نیز بیشترین میزان مصرف خودسرانه را دارند.

عوارض مصرف خودسرانه

وقتی دارویی به طور خودسرانه مصرف شود، مواد شیمیایی موجود در آن به جایی از بدن که حساس است، وارد شده و باعث عارضه و بیماری درازمدت در فرد می‌شود. به گفته «علی سبحانیان» داروساز و عضو هیات علمی دانشکده داروسازی، گروهی از داروهایی که خودسرانه مصرف می‌شوند، می‌تواند منجر به خونریزی معده، افت فشار یا گلبول‌های قرمز خون شود در حالی که بیمار از این موضوع بی‌خبر است. به گفته وی، ریشه‌یابی درد از نکات مهمی است که در ابتدای درمان باید به آن توجه شود چرا که در خیلی از مواقع تا زمانی که ریشه بیماری از بین نرود، بیمار همچنان درد را تجربه می‌کند و مصرف مسکن افزایش می‌یابد و بدن به این حجم از مسکن عادت می‌کند؛ در حالی‌که اصل بیماری هنوز مداوا نشده است و می‌تواند خطرات اجتناب‌ناپذیری برای بیمار داشته باشد. آنچه مسلم است اما در ایران درصد بالایی از بیماران در مواقع ضروری به پزشک مراجعه نمی‌کنند. آنها هنگام بروز بیماری‌های عفونی، شکستگی‌ها و سرطان‌ها به سرعت به پزشک مراجعه می‌کنند اما در مواردی مثل سرما خوردگی، سردرد و غیره سهل‌انگاری کرده و به خوددرمانی روی می‌آورند. بی‌اعتمادی به کیفیت دارو، دسترسی راحت مردم به دارو، عدم دسترسی به پزشک در برخی موارد، گرانی درمان ، اهمیت ندادن بیمار به تجویز نسخه پزشکی و مهم‌تر از همه، نداشتن اطلاعات کافی از مهم‌ترین علل مصرف خودسرانه دارو به شمار می‌آید.
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

تایید بسته شدن پنجره استقلال برای ۳ فصل! / آبی پوشان از آسیا کنار گذاشته می شوند؟

اتفاقی که پایان حیات سیاسی قالیباف را رقم زد!

امان الله قرائی مقدم: کوچک شدن طبقه متوسط؛ مهمترین تغییر اجتماعی سال ۱۴۰۲/ جامعه ایران دیگر یک جامعه سنتی نیست

عاشقانه سوسانو جومونگ با دخترش (تصاویر)

روایت نشریه اماراتی از جزئیات مذاکرات محرمانه ایران و امریکا

مهاجرت تحصیلی به کانادا

واکنش ماجد علم الهدی به ادعای ارتباط با هولدینگ گردشگری قطع کننده درختان

سفر نوروزی شاه به مشهد و دیدار با علما و رعایا (تصاویر)

عضو شورای شهر تهران: ساخت این مسجد وقفی در پارک قیطریه، خلاف قانون است

تصاویر دیدنی از تیپ و استایل نوروزی پریناز ایزدیار

ردیابی گوشی سرقتی با چند ترفند ساده

واکنش معین به خبر حضور پنهانی‌اش در ایران

تصویر وایرال شده از راه اندازی اتاق «واکنش سریع حجاب» ! (عکس)

یک پیش بینی خطرناک از قیمت دلار در سال ۱۴۰۳

رفتار انقلابیون وقتی خلاف شان رو می شود! (تصویر)

عاشقانه سوسانو جومونگ با دخترش (تصاویر)

تصاویر دیدنی از تیپ و استایل نوروزی پریناز ایزدیار

جشن زیبای نوروز در آتشکده بهرام (تصاویر)

مراسم تشییع مرحومه زهرا شجاعی با حضور خاتمی (تصاویر)

پست آبی رنگ در پیج پرسپولیس! (عکس)

تیپ و استایل متفاوت بهرام افشاری و الناز حبیبی (عکس)

تبریز سفیدپوش شد (عکس)

زیبایی های قشم، بزرگترین جزیره ایران (تصاویر)

عکس خانوادگی وایرال شده وریا غفوری که به تازگی منتشر شده / همه درباره زیبایی این خانواده حرف می زنند (+عکس)

تصویری بی نظیر از رنگین کمان در میدان نقش جهان اصفهان (ویدئو)

تصویری متفاوت از نازنین بیاتی (عکس)

هادی چوپان در کنار مجسمه خودش و گرگ (تصاویر)

تغییر چهره ایرنه پاپاس، بازیگر هند جگرخوار در ۹۳ سالگی (تصاویر)

2 عکس جدید از تیپ و ژست دیدنی «سوسانو» در یک روستای زیبا در فرانسه

عکس / اتاق فرمان اتمی شوروی را ببینید

ماجرای سفر شاه به قم و ملاقات ۴۵دقیقه‌ای با آیت‌الله بروجردی (عکس)

تصاویر / تغییر تیپ و چهره سارا و نیکای سریال پایتخت بعد 10 سال

فیگور عضلات شکم هادی چوپان و رقیب آمریکایی او؛ کدایک بهتر است!؟ (عکس)

تصویری دیدنی از آنتونیو کوئین در اصفهان (عکس)

تغییر چهره جالب طناز طباطبایی در طی ۱۵ سال! (تصاویر)

استقبال پر شور از هادی چوپان در شیراز (تصاویر)

تصاویر دیدنی و وایرال شده از دونگ یی (هان هیو جو)

استوری سحر دولتشاهی از سریال افعی

هانیه توسلی با چهره بدون آرایش آفتابی شد (عکس)

کف و سوت برای معین و هایده در برنامه زنده شبکه سه با حاضران دستچین شده در استودیو! (ویدئو)

کنایه ستاره پرسپولیس به عدم دعوتش به تیم ملی + تصویر

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

آخرین حضور حسن روحانی در اجلاس خبرگان رهبری (عکس)

اولین جلسه دادگاه تتلو برگزار شد (تصاویر)

واکنش انتقادی محسن چاوشی به سیل در جنوب بلوچستان (تصویر)

واکنش محسنی اژه‌ای به حکمی درباره «شروین حاجی پور» (ویدیو)

تصاویری تازه از پسر رهبر انقلاب و لاریجانی در یک مراسم

واکنش تحریک‌آمیز مهدی طارمی پس از پیروزی عجیب پورتو برابر بنفیکا + عکس

اقامه نماز بر پیکر آیت الله امامی کاشانی توسط رهبر انقلاب (عکس)

شلوار عجیب و غریب فرشته حسینی سوژه شد (تصویر)

استوری جواد نکونام برای مردم سیستان و بلوچستان (تصویر)

پرطرفدارترین