شکل گیری ائتلاف منطقه ای در گرو نشست سه جانبه آنکارا: چرا شکل گیری مثلث ایران، روسیه و ترکیه در مقطع فعلی ضروری است؟

رهبران روسیه، ترکیه و ایران امروز چهارشنبه برای برنامه ریزی در مورد آینده سوریه و چگونگی پایان دادن به یک جنگ داخلی خونین که هفت سال به طول انجامیده است، جلسه خواهند داشت. اما نکته مهم در این اجلاس غیبت ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی در این نشست است.

نواندیش- پرهام غنی: رهبران روسیه، ترکیه و ایران امروز چهارشنبه برای برنامه ریزی در مورد آینده سوریه و چگونگی پایان دادن به یک جنگ داخلی خونین که هفت سال به طول انجامیده است، جلسه خواهند داشت. اما نکته مهم در این بین غیبت ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی در این نشست است.

به گفته مقامات ترک، این نشست که در پایتخت آنکارا در ترکیه برگزار خواهد شد، در راستای تهیه یک قانون اساسی جدید برای سوریه و چگونگی حفاظت از این مناطق خواهد بود. بر کسی پوشیده نیست که هر سه کشور حاضر در این نشست سهم بزرگی در جنگ فعلی و آینده سوریه دارند. بنابر این به توافق رسیدن این سه کشور در سوریه شاید بتواند مقدمه شکل گیری یک ائتلاف منطقه ای باشد.

در شرایط فعلی و با توجه به سخنان اخیر ولیعهد سعودی نزدیکی و همکاری اسرائیل و عربستان کم کم جنبه علنی تری به خود می گیرد، اتفاقی که قطعا رخداد آن با حمایت مستقیم آمریکا هدفی جز به انزوا بردن جمهوری اسلامی ایران ندارد.

یقینا ما در موضوع اسرائیل به دلیل مواضع خاصی که داریم قادر به تعامل کامل با روس ها و ترک ها نخواهیم بود و اساسا این ذات روابط بین الملل است چرا که ما در این حوزه چیزی به نام همگرایی صددرصدی نداریم و هر آنچه هست تلاقی منافع در مقاطعی خاص است.

متاسفانه ما در طول 40 سال گذشته به دلایل شرایط خاص و بعضا نگرش نادرستی که وجود داشته از اصل ائتلاف سازی و حضور در ائتلاف ها غافل بوده ایم. بسیاری تصور می کنند که همپیمانی با کشور یا قدرتی دیگر حتما به معنی از بین رفتن استقلال کشور است در صورتی که چنین تصوری در حوزه روابط بین الملل از پایه بی اساس و فاقد اعتبار است.

بدون شک در فضای آنارشیک روابط بین الملل طبیعی است که هر کشوری به دنبال دستیابی به حداکثر منافع باشد بنابراین این ما هستیم که باید به قول معروف کلاه خود را سفت بچسبیم. وقتی صحبت از ائتلاف می شود طبیعی است که ممکن است برای دستیابی به منافع مد نظر امتیازاتی نیز طرفین به یکدیگر بدهند بنابر این اعطا امتیازات معقول یا تعدیل برخی مواضع یا به تعبیر مقام معظم رهبری نرمش قهرمانانه به هیچ عنوان به معنای از بین رفتن یا از دست دادن استقلال نیست.

در شرایطی که جمهوری خواهان تندرو و جنگ طلب روز به روز در حلقه مشاوران ترامپ حضور پررنگ تری پیدا می کنند و مثلث اسرائیل عربستان و آمریکا در حال شکل گیری است و در حالی که تعارض افکار ما با غرب به این سادگی ها قابل حل نیست شاید بهترین چاره برای مقابله با تهدید موجود و ایجاد موازنه قوا درگیر کردن و به وجود آوردن همپوشانی منافع با یک قدرت بزرگ جهانی مثل روسیه و یک قدرت منطقه ای به نام ترکیه باشد.

با انتخاب مجدد پوتین به سمت ریاست جمهوری روسیه اکنون این کشور از انگیزه های لازم برای ورود جدی به خاورمیانه برخوردار است و شاید این بهترین فرصت برای بهره مندی ما باشد چرا که روس ها به ما به عنوان اصلی ترین متحد خود برای ورود به خاورمیانه نگاه می کنند.

در طرفی دیگر ترکیه نیز زمینه های مشترک همکاری خوبی با ما دارد که اگر بتوانیم در نشست جاری در آنکارا بر سر آن ها به توافق برسیم شاید زمینه ورود ترکیه را نیز به این ائتلاف فراهم کنیم.

در هر حال آنچه مسلم است کلید شکل گیری همکاری های گسترده تر منطقه ای بین ایران، روسیه و ترکیه در گرو همکاری این سه کشور در نشست امروز بر سر آینده سوریه خواهد بود و اگر این سه کشور بتوانند به نتایج مثبتی دست یابند می توان انتظار شکل گیری یک ائتلاف منطقه ای داشت.

گزارش خطا