کد خبر: ۸۳۴۸۹
تاریخ انتشار: ۱۶ آبان ۱۳۹۷ - ۰۷:۰۱

غایبان سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات؛ از آستان قدس رضوی تا نهادهای نظامی

 ايرنا: با وجود گذشت یک سال از شروع به‌کار سامانه اینترنتی انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، بسیاری از نهادها با وجود تأکید رهبر انقلاب بر لزوم شفافیت و الزام قانونی هنوز به این سامانه متصل نشده‌اند.

صداوسیما، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام، آستان قدس رضوی٬ بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی٬ جامعه المصطفی العالمیه٬ ستاد اجرایی فرمان امام(ره)٬ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) از جمله این نهادها هستند.

علاوه بر اجرای این قانون، اخیرا رهبر انقلاب در ابتدای درس خارج خود، با اشاره به نهج‌البلاغه بر شفافیت تأکید کردند و افزودند: «مسئولان جز در موارد نظامی، امنیتی و اموری که با دشمن مقابله داریم، باید شفاف باشند و هیچ رازی را از مردم پنهان نکنند.»

**تصویب و اجرای یک قانون

قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، سال 88 بعد از رفت‌ و برگشت فراوان بین نهادهای قانون‌گذاری کشور در نهایت ابلاغ شد، اما تا روی کار آمدن دولت حسن روحانی تدوین آیین‌نامه اجرایی برای آن به تعویق افتاد. 

در سال 96 سامانه‎ای اینترنتی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت تدبیر و امید ایجاد شد تا همه شهروندان بتوانند به اطلاعات طبقه‎بندی نشده دولتی، دسترسی داشته باشند. 

بر اساس ماده 1 و بند ح آیین‌نامه اجرایی این قانون، سازمان‎ها و نهادهای وابسته به حکومت، نهادهای انقلابی، نیروهای مسلح، قوای قضاییه و مقننه، مؤسسات، شرکت‎ها، سازمان‎ها، نهادهای وابسته به آن‎ها، بنیادها و مؤسساتی که زیر نظر رهبری اداره می‎شوند، نیز در زمره شمول این قانون قرار دارند. علاوه‎ بر آن، این قانون هر مؤسسه، شرکت یا نهادی که تمام یا بیش از پنجاه درصد سهام آن متعلق به دولت یا حکومت باشد را هم شامل می‎شود.

همچنان‎که در بند خ و د همین ماده نیز طرح شده‎ آن دسته از مؤسسات غیردولتی که به ارائه خدمات عمومی به مردم اقدام می‎کنند، ازجمله سازمان‎های صنفی و حرفه‎ای، بانک‎ها و بورس اوراق بهادار نیز شامل این قانون می‎شوند. همچنین اعضای کمیسیون این قانون یعنی وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، اطلاعات و همین‌طور رئیس سازمان مدیریت و برنامه‎ریزی کشور، دیوان عدالت اداری، کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات نیز شامل این قانون می‎شوند.

حالا با وجود گذشت یک سال از شروع به‌کار سامانه اینترنتی انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، هنوز بسیاری از سازمان‌ها و مؤسسات مهم با وجود آنکه نامشان در این سامانه ثبت شده است، ولی به آن متصل نشده‌اند و امکان درخواست اطلاعات آنان در این سامانه وجود ندارد.

**کدام دستگاه‎های دولتی غایبند؟

شهروندان باید برای استفاده از سامانه اینترنتی دسترسی آزاد به اطلاعات ابتدا به آدرس foia.iran.gov.ir مراجعه و ثبت‌نام کنند. بعد از ورود در این سایت آمده است: «شهروندان می‌توانند هنگام ثبت درخواست، سازمان مورد نظر خود را مطابق فهرست زیر انتخاب کنند (سازمان‌های متصل به سامانه با رنگ آبی متمایز شده‌اند.)

بر این اساس، نهادهای مختلف در این سایت به شش دسته: قوه مجریه،‌ قوه مقننه، قوه قضاییه، استانداری‌ها، ‌شهرداری‌ها و سایر تقسیم شده است. در زیرمجموعه قوه مجریه 635 نهاد تعریف شده که از بین آنها، تنها 389 نهاد به این سامانه متصل شده‌اند. نهاد ریاست جمهوری، معاونت اجرایی رئیس‌جمهوری،‌ وزارت اطلاعات و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ازجمله غایبان قوه مجریه در سامانه انتشار و دسترسی آزادانه به اطلاعات هستند. در عین حال، نهادهایی همچون وزارت دادگستری با یک زیرمجموعه، سازمان اداری و استخدامی کشور با دو زیرمجموعه، وزارت نیرو با 11 زیرمجموعه و وزارت کشور با پنج زیرمجموعه ازجمله بخش‌های دولتی هستند که به‌طور کامل به این سامانه متصل شده‌اند و امکان دسترسی به اطلاعات آنان برای مردم فراهم است.

**تنها غایب قوه مقننه

اما در قوه مقننه وضع بهتر است. از 9 زیرمجموعه این بخش که تنها شورای نگهبان به این سامانه متصل نشده است، هشت بخش دیگر از زیرمجموعه‌های مجلس شورای اسلامی هستند که همگی به این سامانه متصل هستند. 

اما وضعیت در قوه قضاییه کاملاً متفاوت است. از 11 زیرمجموعه این قوه در سامانه انتشار و دسترسی آزادانه به اطلاعات،‌ تنها روزنامه رسمی جمهوری اسلامی به این سامانه متصل شده است. 

از مجموعه 90 شهرداری کشور تنها 19 شهرداری ازجمله شهرداری رشت، کرمانشاه، گرگان،‌ یزد و کرج به این سامانه متصل شده‌اند و هنوز شهرداری‌های بزرگی مانند مشهد و تهران با اینکه خودشان متصل هستند، ولی اطلاعاتی از هیچ‌‌کدام از زیرمجموعه‌های آن‌ها در این سامانه ثبت نیست.

**سایر نهادها

اما در بخش سایر که شامل یک سری نهادهای مهم می‌شود، تعداد نهادهایی که هنوز متصل نشده‌اند قابل توجه است. از 421 نهاد،‌ تنها 38 نهاد متصل شده‌اند. آستان قدس رضوی، آستان مقدس حضرت احمدبن موسی الکاظم شاه‌چراغ(ع)،‌آستان مقدس حضرت صالح ابن موسی الکاظم(ع)،‌آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع)، آستان مقدس حضرت معصومه(س)، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، جامعه المصطفی العالمیه،‌ ستاد اقامه نمازجمعه، شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه،‌ مجمع جهانی اهل البیت(ع)، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی (ره)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی امنیت ملی، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ‌شورای نظارت بر صدا و سیما، اتاق اصناف ایران، بانک تعاون اسلامی برای سرمایه‌گذاری،‌ بانک حکمت ایرانیان، ‌بانک رفاه کارگران، بانک قوامین، بانک مهراقتصاد، ‌بانک پاسارگاد و بانک کارآفرین ازجمله نهادهایی هستند که امکان دسترسی به اطلاعات آنان برای مردم فراهم نیست. 

**کار بی‌فایده یا شروع شفافیت

غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی، نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی درباره این سایت به رویداد24 گفته ‎است: فعال‌سازی سامانه دسترسی به انتشار آزاد اطلاعات با ضعف‌هایی که دارد یا هر چیزی دیگری که در این رابطه راه‌اندازی شده، به خاطر پُر کردن چک‌لیست است. یعنی، یک کارِ ظاهری و بی‌محتوا. چند ماه پیش گفتند ما سامانه دسترسی به انتشار آزاد اطلاعات را راه‌اندازی کردیم، اما کسی نیست که بیاید و به این سامانه نمره دهد و ببیند آیا این سامانه درست کار می‌کند یا اصلاً با اسمش می‌خواند یا صرفاً فقط یک سامانه است. امروز می‌توانم به ضرس قاطع به شما بگویم در این سامانه‌ها اطلاعات و اخبار سوخته می‌گذارند.

گرچه ممکن است قضاوت این نماینده مجلس درباره سوخته و کم ارزش بودن اطلاعات این سامان درباره بسیاری ارگان‌ها درست باشد، اما به نظر می‌رسد این قدم اول شفافیت است و برای تکمیل آن باید به این کار ادامه داد و با مطالبه‌گری باعث تکمیل آن شد.
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین