کرونا، محرم و یک حق‌الناس بزرگ

ولی الله شجاع پوریان، مدیر مسئول روزنامه همدلی در بخشی از سرمقاله این روزنامه با عنوان کرونا، محرم و یک حق‌الناس ‏بزرگ نوشت:

تاکید رئیس جمهوری بر برگزاری عزاداری ایام محرم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی با واکنش‌های متفاوتی از ‏سوی افکار عمومی، کارشناسان و رسانه‌ها مواجه شد. این موضوع از چند جهت حائز اهمیت و تبیین است که به اختصار به آن ‏اشاره می‌شود:‏

‏عزاداری و سوگواری برای سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) ریشه در تاریخ و هویت ایرانیان دارد. ایرانیان در طول ‏تاریخ علم عزاداری برای بزرگ‌ترین آزادی‌خواه جهان را زنده نگه داشته‌اند و پیوند ملت ایران با امام‌حسین (ع)، پیوندی اعتقادی، ‏دینی، فرهنگی است و به هیچ روی گسستنی نیست. در دوره‌های گوناگون تاریخی و حاکمان مختلف، صرف نظر از نگاه ‏حاکمیت‌ها به موضوع عاشورا و محرم، مردم به شکل خودجوش و سنتی یاد حماسه حسینی را زنده نگه داشته و هر ساله ‏پررونق‌تر از گذشته در قالب‌های مختلف به سوگواری می‌پرداختند. ‏

‏

در پنج ماه گذشته مقامات عالی‌رتبه نظام با لغو دیدار‌های حضوری و برگزاری جلسات به صورت ویدئوکنفرانس و مجازی بر ‏رعایت فاصله اجتماعی و حفظ سلامتی خود، تصویری منطقی و کارشناسانه از رعایت فاصله اجتماعی ارائه داده‌اند. انتظار ‏می‌رود در جامعه اسلامی، که حفظ جان مردم با کارگزاران برابر است، همین رویکرد و رعایت فاصله اجتماعی هم به عنوان یک ‏اصل مسلم قلمداد شود. همه می‌دانند که درصورت برگزاری مراسم سوگواری محرم عملا امکان رعایت فاصله فیزیکی و ‏پروتکل‌های بهداشتی وجود ندارد و سلامتی و جان مردم در معرض خطر قرار می‌گیرد. ‏

کرونا، محرم و یک حق‌الناس بزرگ/کنکور داوطلبان آزمون بزرگ مسئولان/تا دیر نشده این صدا را بشنوید
‏- یکی از انتقادات جدی دلسوزان دینی در چند دهه گذشته پرداختن به ظواهر مسئله محرم و فاصله گرفتن از عمق و محتوای قیام ‏عاشوراست، چه نیکوست امسال که ویروس کرونا دلباختگان امام حسین را در حسرت عزاداری گروهی قرار داده، مسئولان ‏مذهبی و فرهنگی این موضوع را به فرصتی برای تعمیق محتوایی مسئله عاشورا تبدیل کنند. برگزاری جلسات و سخنرانی‌های ‏مجازی از سوی عالمان دینی و توجه به فلسفه قیام عاشورا، ظلم‌ستیزی و آزادی‌خواهی می‌تواند مبنای جلسات و برنامه‌های مجازی ‏در ایام محرم باشد، موضوعی که با وجود رسانه ملی و شبکه‌های اجتماعی و تسهیلات ارتباطی دور از دسترس نیست و می‌توان ‏برای آن برنامه‌ریزی مناسبی انجام داد. ‏

‏کرونا یک ویروس کشنده است که بر اساس طبیعت خود عمل می‌کند؛ برای این ویروس میان انسان مذهبی و غیرمذهبی تفاوتی ‏وجود ندارد. آمار به روشنی گواه آن است که بعد از رفع محدودیت‌ها در مشهد مقدس و بازگشایی حرم مطهر امام رضا (ع) بر ‏اساس آنچه در رسانه ملی به آن اشاره شد، مشهد به یکی از پرتلفات‌ترین شهر‌های کشور تبدیل شده است. شاید تجربه بازگشایی ‏حرم رضوی و تبعات آن اکنون به صورت آشکارا پیش روی عالمان دینی است و می‌توانند از تکرار آن در ایام عاشورا جلوگیری ‏کنند. ‏

‏ استدلال برخی از قشریون و ظاهربینان مذهبی آن است که آمادگی دارند به خاطر عزای امام حسین (ع) به استقبال مرگ نیز ‏بروند؛ حال باید پرسید اگر با توجه به ویژگی‌های ویروس، فرد عزادار ناقل این بیماری برای دیگران و باعث مرگ انسان‌های ‏دیگری شود، مشارکت و معاونت در قتل دیگران نیست؟ در جایی که اسلام حتی انکار باور به خدا، نبوت و امامت را با استناد به ‏قاعده فقهی «تقیه» در شرایط خاص مجاز می‌داند، عدم رعایت حق‌الناس برای افرادی که صفت دین‌دار و متشرع را یدک ‏می‌کشند، چه تصویری از دین را ارائه می‌دهد؟

‏

انتظار این است که دولت و حاکمیت در تصمیم خود برای برگزاری سوگواری ایام محرم تجدید نظر کنند، اما اگر حتی این ‏مصلحت نیز نادیده گرفته شد مردم خود باید همچون گذشته رفتاری عقلانی و منطبق بر آموزه‌های شرعی از خود نشان دهند. آیه ‏‏۱۹۵ سوره بقره به صورت آشکار تصریح می‌دارد: «وَلَا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَةِ» -با رفتار و دستان خود خویشتن را به مهلکه و ‏خطر در نیفکنید- با وجود چنین توصیه‌های متقن و آشکاری در متن قرآن، مردم خود با عدم حضور در تجمعات و برنامه‌های ‏مذهبی تصویری عقلانی و منطقی از دین مبین اسلام ارائه دهند تا عاملی برای گسترش این ویروس و سهیم شدن در مرگ ‏هم‌وطنان‌شان نباشند. ‏