توافق دور شد

امیرعلی ابوالفتح تحلیلگر مسائل بین‌الملل در آرمان نوشت:
هر چند که هنوز هم اميدواري‌هايي براي احياي برجام و حصول توافق وجود دارد اما برخي گمانه‌زني‌هاي رسانه‌ها بدين سمت و سو است که شايد احياي برجام يا رسيدن به توافق به بعد از انتخابات کنگره آمريکا موکول شود؛ در حالي که مشخص نيست که اساسا حتي پس از انتخابات َآمريکا نيز شاهد توافق باشيم و همان‌طور که گفته شد اينها صرفا گمانه‌زني رسانه‌اي است و قطعيت ندارد. گرچه اين گزاره را نيز که بارها مطرح شده طرفين بسيار به توافق نزديک هستند و به زودي به توافق خواهند رسيد نيز چندان نمي‌توان باقطعيت درباره‌اش صحبت کرد. لذا با توجه به شرايط پيراموني و اتفاقات رخ داده نمي‌توان چندان به نزديک بودن توافق خوشبين بود.

شواهد و قرائن نيز حکايت از اين ندارد که در آستانه يک توافق قرار داشته باشيم. به هر جهت طرفين به صورت غيرمستقيم در حال مذاکره هستند و پاسخ ايران را آمريکا و پاسخ آمريکا را بايد ايران بررسي کند و آنقدر چکش کاري و بحث و گفت‌وگو صورت گيرد که تا به يک متن واحد برسند. رسيدن به متن واحد نيزممکن است که تا چند هفته محقق شود و يا در عرض چند سال محقق شود. اکنون که نزديک به يک سال و نيم گذشته هنوز توافقي صورت نگرفته و هنوز طرفين به دنبال راهي براي توافق هستند. از طرفي اينکه گفته مي‌شود توافق مي‌تواند به عنوان برگ برنده‌اي براي دولت بايدن و دموکرات‌ها باشد تا بر انتخابات کنگره تاثير‌گذار باشد بايد اذعان داشت که اين گزاره اصلا صادق نيست چرا که اولا حوزه سياست خارجي اساسا براي مردم آمريکا چندان جذابيتي ندارد. آن هم سياست خارجي در خصوص ايران و برجام ؛ چند درصد مردم آمريکا مي‌دانند که ايران کجاست و برجام چيست؟ صرفا بخشي از نخبگاني که در حوزه سياست خارجي و امنيتي هستند که مقوله برجام را اهميت‌دار مي‌‌دانند و سياست خارجي حوزه چندان تاثير‌گذاري در انتخابات آمريکا نيست. اتفاقا بالعکس اين مي‌تواند نقطه ضعف بايدن قلمداد شود که با توجه به فضاسازي که عليه ايران و برجام وجود دارد توافق به عنوان يک دستاورد معرفي نمي‌شود و حتي در درون حزب دموکرات نيز ترديد‌هاي بسياري وجود دارد.

همين چند هفته اخير بود که چندين عضو کنگره آمريکا که در ميان آنها دموکرات‌ها نيزحاضر بودند به رافائل گروسي مدير کل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و جو بايدن، رئيس‌جمهور آمريکا نامه نوشتند که با ايران توافق نکند و اگر توافقي صورت گيرد به کنگره برود با آن موافقت نمي‌شود. يا به گروسي نوشتند که بر سر مساله پادمان با ايران کنار نيايد و نرمش نشان ندهد همه اينها نشان مي‌دهد که شرايط بايدن براي تصويب توافق احتمالي بسيار دشوار است و اگر هم توافق شود به عنوان يک دستاورد از آن استفاده نخواهد شد و صرفا به عنوان يک ابزاري است که دولت را به سازشکاري با ايران متهم کنند.