مصرف زیاد استامینوفن چه بلایی سرتان می‌آورد؟

استامینوفن یک داروی رایج و نسبتاً ایمن است که یکی از پرمصرف‌ترین داروها در سراسر جهان است.

متأسفانه فاصله بین حد مجاز مصرف روزانۀ دارو و میزانی که به کبد آسیب می‌زند بسیار اندک است و همین امر عامل بسیاری از مسمومیت‌ها با استامینوفن است. به همین دلیل، کمپانی سازندۀ تایلنول سقف مصرفی روزانۀ استامینوفن را از ۴۰۰۰ میلی‌گرم به ۳۰۰۰ میلی‌گرم کاهش داده است که داروسازان و پزشکان بسیاری با آن موافقت کرده‌اند.

به گزارش بهداشت نیوز، در بعضی از افراد، میزان مجاز مصرف روزانه از این هم کمتر است. برای مثال، افراد مبتلابه بیماری‌های کبدی، کسانی که روزانه بیش از حد معمول از نوشیدنی‌های الکلی استفاده می‌کنند و کسانی که با داروی ضدانعقاد وارفارین درمان می‌شوند ممکن است سریع‌تر دچار آسیب کبدی ناشی از مصرف استامینوفن شوند و باید استامینوفن را با احتیاط بیشتری مصرف کنند.

استامینوفن درکل یک داروی نسبتاً ایمن است؛ اما درصورتی‌که، در مصرف آن زیاده روی شود باعث ایجاد آسیب‌های جدی به سلامت بدن می‌شود.

خوردن قرص استامینوفن به تعداد زیاد و یک‌باره می‌تواند موجب مسمومیت شود که بسیار خطرناک است. همچنین خوردن قرص استامینوفن به تعداد زیاد در زمان طولانی باعث ایجاد مسمومیت حاد نمی‌شود؛ اما، به کبد و کلیه و ارگان‌ها دیگر بدن آسیب می‌زند.

علائم و عوارض خوردن تعداد زیاد قرص استامینوفن

علائم مصرف بیش از حد (Overdose) استامینوفن معمولاً شامل بی‌اشتهایی، حالت تهوع، استفراغ و درد در قسمت راست و بالای شکم است.

اگرچه مشکلات ناشی از مصرف استامینوفن در بیشتر موارد درمان‌پذیر است. گاهی اوقات مصرف بیش از حد این دارو می‌تواند به نارسایی کبد بینجامد که درصورت درمان‌نشدن سریعاً می‌تواند باعث مرگ بیمار شود.

ازاین‌رو فردی که احتمالاً تعداد زیادی قرص استامینوفن مصرف کرده است (حدود هشت یا ده عدد یا بیشتر) در معرض آسیب کبدی قرار دارد که مهم‌ترین مورد از عوارض خوردن تعداد زیاد قرص استامینوفن است و برای کمک به او باید با شمارۀ ۹۱۱ یا مرکز کنترل مسمومیت با شمارۀ شبانه‌روزی ۱۲۲۲-۲۲۲-۸۰۰ تماس بگیرید.

شخصی که استامینوفن بیش از حد مصرف کرده است معمولاً نیاز به بستری در اورژانس یا بیمارستان و انجام تست خون جهت تعیین سطح استامینوفن در خون و سایر آزمایش‌های کبدی دارد. درمان می‌تواند شامل شستشوی معده، تجویز سرم و داروهایی باشد که به دفع سریع‌تر استامینوفن از بدن کمک کند.

عوارض مصرف طولانی‌مدت استامینوفن

استامینوفن، بعد از مصرف و جذب، در کبد پردازش و متابولیزه می‌شود و درنهایت از طریق کلیه دفع می‌شود. در حالت عادی در اشخاصی که سالم هستند مصرف دوزهای پایین این دارو مشکلات جدی ایجاد نمی‌کند. اما، در کسانی که بیماری کبدی، کلیوی یا گوارشی دارند مصرف این دارو حتی در دوزهای پایین هم می‌تواند آسیب برساند.

استامینوفن باعث مهار تولید و ایجاد یک سری فاکتورهای محافظت‌کنندۀ معده می‌شود. مصرف طولانی‌مدت استامینوفن و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی دیگر، مثل پروفن، باعث آسیب‌پذیری بیشتر معده شده و در طولانی‌مدت ممکن است موجب خونریزی و زخم معده شوند.

همچنین دفع متابولیت‌های استامینوفن از کلیه و اثری که خود دارو بر عروق کلیه دارد، درصورت مصرف طولانی‌مدت، باعث ایجاد آسیب به کلیه می‌شود که حتی می‌تواند به نارسایی کلیه بینجامد. افرادی که فشارخون و بیماری زمینه‌ای کلیوی دارند باید در مصرف این‌گونه داروها حساسیت بیشتری داشته باشند.